An Analysis of Sessiz Sakin’in Gürültülü Maceraları Series in the Context of Values Education

Yıl 2023, Cilt: 1 Sayı: 1, 21 - 29, 29.03.2023

Seçil Ortaköylü , Erhan Durukan

Öz

Although it is a known fact that education begins in the family, children provide a significant part of their education through reading they learn at school and various resources they meet afterwards. Children can learn some behaviors, attitudes and values from books. For this reason, children's books have been examined in many areas such as content, size and have been counted as prominent sources in children's education. Considering the effect on children's education, children's books must have certain characteristics. In particular, it is important that serial books use same heroes in several books in terms of these heroes frequently appear in front of children.
In this research, document analysis was used, the children's book series called Sessiz Sakin’in Gürültülü Maceraları was examined in terms of root values. At the end of the study, 796 findings were determined. The most common root value is self-control, while the least common root value is justice. In addition, it has been determined that not each root value is included in each book, and that there is irregularity in the distribution of the root values in the books. Nevertheless, it was concluded that this series is an appropriate and sufficient resource for values education

Anahtar Kelimeler

Values education, root values, Sessiz Sakin’in Gürültülü Maceraları, Turkish education

Sessiz Sakin’in Gürültülü Maceraları Serisinin Değerler Eğitimi Bağlamında İncelenmesi

Öz

Eğitimin ailede başladığı bilinen bir gerçek olsa da çocukların eğitimlerinin önemli bir bölümünü okul ortamında öğrendikleri okuma ve sonrasında tanıştıkları çeşitli kaynaklarla sağladığı da bilinmektedir. Eğitime ve şekillenmeye açık olunan çocukluk döneminde okunan kitaplar sayesinde çocuklar kimi davranışları, tutumları ve değerleri öğrenebilirler. Bu sebeple çocuk kitapları içeriğinden boyutuna kadar pek çok alanda incelenmiş ve çocukların eğitiminde öne çıkan kaynaklardan sayılmıştır. Çocuk eğitimindeki etkisi göz önüne alındığında çocuk kitaplarının bazı özellikleri taşıması zorunludur. Özellikle seri niteliğindeki çocuk kitaplarının aynı kahramanı veya kahramanları birkaç olayda kullanmaları çocukların karşısına sıklıkla bu kahramanların çıkması açısından önemlidir. Nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesinin kullanıldığı bu araştırmada Melih Tuğtağ’ın kaleme aldığı Sessiz Sakin’in Gürültülü Maceraları adlı çocuk kitabı serisi kök değerler bakımından incelenmiştir. Çalışma sonunda seride kök değerlerin doğrudan veya örtük biçimde geçtiği toplam 796 bulgu belirlenmiştir. Öz denetim en sık örneğe sahip kök değer iken adalet en az rastlanan kök değerdir. Kök değerlerin sıklığa göre sıralamasının öz denetim, sevgi, sorumluluk, dostluk, yardımseverlik, dürüstlük, vatanseverlik, sabır, saygı ve adalet şeklinde olduğu saptanmıştır. Serinin her kitabında her kök değerin yer almadığı ve değerlerin kitaplara dağılımda düzensizlik bulunduğu belirlenmiştir. Fakat kök değerlere ilişkin bulguların zenginliğinden hareketle bu serinin değerler eğitimi için yeterli ve uygun bir kaynak olduğu söylenebilir

Anahtar Kelimeler

Değerler eğitimi, kök değerler, Sessiz Sakin’in Gürültülü Maceraları, Türkçe eğitimi

Kaynakça

• Akkaya, N. (2022). Çocuk edebiyatının tanımı, mahiyeti, temel ilkeleri ve amaçları. Ş. Şimşek ve F. Bulut (Ed.), Çocuk edebiyatı içinde (s. 1-16). Ankara: Akademisyen Kitabevi.
• Aytaç, G. (1991). Genel edebiyat bilimi. İstanbul: Papirüs Yayınevi.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2018). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri (25. baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Creswell, J. W. (2018). Nitel araştırma yöntemleri beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. (M. Bütün ve S. B. Demir, Çev. Ed.), Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Ekşi, H. ve Katılmış, A. (2020). Kavramsal çerçeve temel kavramlar. H. Ekşi ve A. Katılmış (Ed.), Karakter ve değerler eğitimi içinde (s. 1-25). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Giddens, A. (2012). Sosyoloji. İstanbul: Kırmızı Yayınları
• Hökelekli, H. (2010). Modern eğitimde yeni bir paradigma: Değerler eğitimi. Eğitime Bakış, 6(8), 4-9.
• İpek-Yükselen, A. (2019). Yaş gruplarına göre çocuk kitapları. M. Gönen (Ed.), Çocuk edebiyatı içinde (s. 57-74). Ankara: Eğiten Kitap Yayıncılık.
• Kağıtçıbaşı, Ç. ve Cemalcılar, Z. (2014). Dünden bugüne insan ve insanlar sosyal psikolojiye giriş (16. baskı). İstanbul: Evrim Yayınevi.
• Kaminski, W. (2016). Çocuk ve gençlik edebiyatına giriş (Çev. Yılmaz Baş). Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Kuçuradi, İ. (2013). İnsan ve değerleri (5. baskı). İstanbul: Türk Felsefe Kurumu.
• Kumbasar, E. (2011). Muzaffer İzgü’nün romanlarının değerler eğitimi açısından incelenmesi. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Özer, F. (2019). Saftirik Greg’in Günlüğü serisinin değerler eğitimi bağlamında incelenmesi. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Kütahya: Dumlupınar Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Okumuş, E. (2010). Toplum ve ahlak eğitimi. Eğitime Bakış, 6(18), 28-32.
• Öziçel, T. (2022). Mavisel Yener’in hikâyelerinin değerler eğitimi bağlamında incelenmesi ve ortaokul Türkçe ders kitapları için metin önerileri. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Ağrı: Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Sever, S. (2019). Çocuk ve edebiyat (10. baskı). İzmir: Tudem Yayınevi.
• Şahin, F. (2019). Hasan Latif Sarıyüce’nin roman ve hikâyelerinin değerler eğitimi bağlamında incelenmesi. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Kayseri: Erciyes Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Şimşek, Ş. (2020). Çocuk edebiyatında değerler eğitimi. Ş. Şimşek ve F. Bulut (Ed.), Çocuk edebiyatı yazarlarının kaleminden değerler eğitimi içinde (s. 9-19). Ankara: Akademisyen Kitabevi.
• Şirin, M. R. (2000). 99 soruda çocuk edebiyatı. İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları.
• Tezcan, M. (1985). Eğitim sosyolojisi (4. baskı). Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
• Timuçin, A. (2004). Felsefe sözlüğü. İstanbul: Bulut Yayınları.
• Ulun, E. B. (2022). Cahit Uçuk’un çocuk romanlarında değerler eğitimi. Uluslararası İnsan ve Sanat Araştırmaları Dergisi, 7(2), 133-145.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.