An Investigation of University Students' Attitudes to Seeking Psychological Help in Terms of Stigma Perceptions and Early Maladaptivetive Schemas

Yıl 2023, Cilt: 1 Sayı: 2, 99 - 112, 31.12.2023

Mehtap Karacil Gülsüm Çelik İskenderoğlu

Öz

This study aims to examine university students' attitudes towards seeking psychological help in terms of stigma perceptions and early maladaptive schemas. The research was conducted with the relational scanning model. The relationship between university students' attitudes to seeking psychological help and their perceptions of stigma (social stigma, self-stigma) and early maladaptive schemas was analyzed using Pearson correlation analysis, and the attitude of these variables to seeking psychological help was analyzed using multiple regression analysis. The population of the research is university students and the sample group consists of 525 students studying at RTEU. 288 of the students are women and 237 are men. The average age is 21. As data collection tools, the Attitude Scale for Seeking Psychological Help Short Form, Young Schema Scale Short Form-3, Social Stigma Due to Seeking Psychological Help Scale and Self-Stigmatization in Seeking Psychological Help Scale were used. It was observed that there was a negative significant relationship between university students' attitudes towards seeking psychological help and their perception of stigma and early maladaptive schemas and all schemas except the privilege schema, which is one of its sub-dimensions, but no significant relationship was observed between the privilege schema. It has been determined that perceptions and early maladaptive schemas predict university students' attitudes towards seeking psychological help as a whole. University students' failure and abandonment schemas positively predict their attitudes towards seeking psychological help; It was concluded that stigma perceptions and punishment schemes negatively predicted attitudes towards seeking psychological help.

Anahtar Kelimeler

Attitude to seek psychological help, social stigma, self-stigma, early maladaptivetive schemas.

Üniversite Öğrencilerinin Psikolojik Yardım Alma Tutumlarının Damgalama Algıları ve Erken Dönem Uyumsuz Şemalar Açısından İncelenmesi

Öz

Bu araştırmada üniversite öğrencilerinin psikolojik yardım alma tutumlarının damgalama algıları ve erken dönem uyumsuz şemalar açısından incelenmesi amaçlanmaktadır. Araştırma ilişkisel tarama modeli ile yürütülmüştür. Üniversite öğrencilerinin psikolojik yardım alma tutumları ile damgalama (sosyal damgalanma, kendini damgalama) algıları ve erken dönem uyumsuz şemaları arasındaki ilişki de Pearson korelasyon analizi, bu değişkenlerin psikolojik yardım alma tutumu ise çoklu regresyon analizi kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın evreni üniversite öğrencileri olup örneklem grubunu RTEÜ’de öğrenim gören 525 öğrenci oluşturmaktadır Öğrencilerin 288’i kadın 237’si erkektir. Yaş ortalamaları 21dir. Veri toplama aracı olarak Psikolojik Yardım Almaya İlişkin Tutum Ölçeği Kısa Formu, Young Şema Ölçeği Kısa Form-3, Psikolojik Yardım Alma Nedeniyle Sosyal Damgalanma Ölçeği ve Psikolojik Yardım Aramada Kendini Damgalama Ölçeği kullanılmıştır. Üniversite öğrencilerinin psikolojik yardım alma tutumu ile damgalama algıları ve erken dönem uyumsuz şemaları ve alt boyutlarından ayrıcalıklık şeması hariç diğer tüm şemalar arasında negatif yönlü anlamlı ilişki olduğu görülmüş, ayrıcalıklık şeması arasında anlamlı bir ilişki görülmemiştir. Algıları ve erken dönem uyumsuz şemaların üniversite öğrencilerin psikolojik yardım alma tutumunu bir bütün olarak yordamakta olduğu tespit edilmiştir. Üniversite öğrencilerinin başarısızlık ve terk edilme şemalarının psikolojik yardım alma tutumlarını pozitif yönde yordadığı; damgalama algılarının ve cezalandırılma şemalarının ise psikolojik yardım alma tutumlarını negatif yönlü yordadığı sonucuna ulaşılmıştır

Anahtar Kelimeler

Psikolojik yardım alma tutumu, damgalama, erken dönem uyumsuz şemalar

Kaynakça

• Acun Kapıkıran, N., & Kapıkıran, Ş. (2013). Psikolojik yardım aramada kendini damgalama ölçeği: geçerlik ve güvenirlik. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 5 (40), 131-141.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri (17. baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Corrigan, P. (2004). How stigma interferes with mental health care. American Psychologist, 59, 614–625.
• Conner, K. O., Copeland V.C., Grote, N. K., Koeske, G., Rosen, D., Reynolds, C. F., & Brown, C. (2010). Mental health treatment seeking among older adults with depression: the impact of stigma and race. The American Journal of Geriatric Psychiatry, 18(6), 531-543.
• Çakır, Z. (2007). Antisosyal kişilik bozukluğunda erken dönem uyumsuz şemalar, algılanan ebeveynlik stilleri ve şema sürdürücü başa çıkma davranışları arasındaki ilişkiler: şema terapi modeli çerçevesinde bir inceleme. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çayır, E. (2018). Üniversite öğrencilerinin psikoterapi hakkındaki düşüncelerinin sosyal damgalanma ve cinsiyet ile ilişkisi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul: Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Fischer, E. H., & Turner J. L. (1970). Orientations to seeking professional help: Development and research utility of an attitude scale. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 35(1), 79-90.
• Gheisari, M. (2016). The effectiveness of schema therapy integrated with neurological rehabilitation on reducing early maladaptive schemas and symptoms of depression in patients with chronic depressive disorder. Health Science Journal, 10(4). 1-6.
• Göğebakan, M. (2018). İhmal ve istismar mağduru ergenlerde psikolojik destek alma tutumları ve terapötik işbirliğinin psikopatolojik özellikler ve şemalarla ilişkisi. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Gaziantep: Hasan Kalyoncu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Gürsoy, O. (2014). Profesyonel psikolojik yardım alma denhoyimlerine göre mersin üniversitesi öğrencilerinin psikolojik yardım almaya yönelik tutumları: sosyal damgalanma, kendini damgalama, kendini açma, benlik saygısı ve cinsiyet değişkenlerinin rolü [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Mersin: Mersin Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Gürsoy, O. & Gizir, C. A. (2018). Üniversite öğrencilerinin psikolojik yardım almaya yönelik tutumları: sosyal damgalanma, kendini damgalama, öznel sıkıntıları açma, benlik saygısı ve cinsiyetin rolü. Türk Psikolojik Danışma Ve Rehberlik Dergisi, 8(49), 137-155.
• Husaini B. A., Moore S. T. & Cain V. A. (1994). Psychiatric symptoms and help seeking behaviour among the elderly: An analysis of racial and gender differences. Journal Of Gerontological Social Work, 21(3); 117-195.
• Irkörücü, A. (2012). An ınvestıgatıon of attıtude towards help seekıng of mıddle east technıcal unıversıty students wıth respect to attachment style and early maladaptıve schemas [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tez]. Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Komiya, N., Good, G. E., & Sherrod, N. B. (2000). Emotional openness as a predictor of college students' attitudes toward seeking psychological help. Journal of Counseling Psychology, 47(1), 138–143.
• Koydemir Özden, S. (2010). Self-Aspects, perceived social support gender and willingness to seek psychological help. International Journal of Mental Health, 39(3), 44-60
• Metin, A. (2017). Lise öğrencilerinin psikolojik yardım alma tutumlarının kendini damgalama ve sosyal damgalanma algısına göre incelenmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul: Okan Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Sever, M., Yüceer Kardeş, T., & Kalaycı, E. (2021). Sosyal Damgalanma İle Psikolojik Yardım Arama Tutumu İlişkisi: Kendini Damgalamanın Rolü. Toplum ve Sosyal Hizmet, 32(3), 833-846.
• Sezer, S., & Gülleroğlu, D. (2016). Psikolojik yardım arama tutumlarını yordayan değişkenler: Kendini damgalama, özsaygı, psikolojik yardım almış olma. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1), 75-93.
• Soygüt, G., Karaosmanoğlu, A., & Çakır, Z. (2009). Erken dönem uyumsuz şemaların değerlendirilmesi: Young Şema Ölçeği Kısa Form-3'ün psikometrik özelliklerine ilişkin bir inceleme. Türk Psikiyatri Dergisi. 20(1), 75-84.
• Topkaya, N. (2011). Psikolojik yardım alma niyetiyle damgalanma, tedavi korkusu, beklenen yarar, beklenen risk ve tutum faktörleriyle modellenmesi [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. İzmir: Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
• Topkaya, N. (2014). Psikolojik yardım arama niyetini yordamada demografik, bireysel ve çevresel faktörler. Türk Psikoloji Dergisi, 29(74), 1-11.
• Topkaya, N., & Meydan, B. (2013). Üniversite öğrencilerinin problem yaşadıkları alanlar, yardım kaynakları ve psikolojik yardım alma niyetleri. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 25-37.
• Vogel, D. L., Bitman, R. L., Hammer, J. H., & Wade, N. G. (2013). Is stigma internalized? The longitudinal impact of public stigma on self-stigma. Journal of Counseling Psychology, 60(2), 311–316.
• Vogel, D. L., Wade, N. G., & Hackler, A. H. (2007). Perceived public stigma and the willingness to seek counseling: The mediating roles of self-stigma and attitudes toward counseling. Journal of Counseling Psychology, 54, 40-50.
• Vogel. D. L., Wester. S. R., & Larson. L. M. (2007). Avoidance of counseling: psychological factors that inhibit seeking help. Journal of Counseling and Development, 85, 410-422.
• Vogel, D. L., Wester, S. R., Wei, M., & Boysen, G. A. (2005). The role of outcome expectations and attitudes on decisions to seek proffessional help. Journal of Counseling Psychology, 52 (4), 459-470.
• Young, J. E. (1994). Cognitive therapy for personality disorders: A schema-focused approach. Sarasota, FL: Professional Resource Exchange.
• Young, J. E., & Brown, G. (1990). Young schema questionnaire. New York: Cognitive Therapy Center of New York