Türkiye’de Öğrenim Gören Uluslararası Öğrencilerin Meslek Algısının Türk Öğrencilerle Kıyaslanması

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 2, 143 - 166, 10.10.2023

Adil Karabal , Mustafa Emre Çağlar

https://doi.org/10.59293/anadoluiid.1278559

Öz

İstihdam söz konusu olduğunda, Türkiye’de öne çıkan sorunlardan biri nitelikli ara eleman açığıdır. Teknisyen, marangoz ve oto tamircisi gibi ustalık gerektiren mesleklerin toplumdaki itibarının düşük olmasının bu açığa katkıda bulunduğuna yönelik bir konsensüs vardır ve bu görüşü destekleyen ikna edici veriler söz konusudur. Bu çalışma, uluslararası öğrencilerin adı geçen mesleklere yönelik itibar algısının Türk öğrencilerden nasıl farklılaştığını anlamanın, yeni ve değerli bakış açıları kazandıracağı fikrinden hareket etmiş ve Türkiye’de öğrenim gören uluslararası öğrencilerin çeşitli mesleklere yönelik itibar algısını Türk öğrencilerle kıyaslamıştır. Sonuç olarak Türkiye’de nitelikli ara eleman açığının söz konusu olduğu birçok mesleğe uluslararası öğrencilerin, Türk öğrencilerden daha yüksek itibar puanları atadığı tespit edilmiştir. Uluslararası öğrenciler, geleceğin meslekleri başlığı altında yer alan bir dizi mesleğe de Türk öğrencilerden daha yüksek puan atamıştır.

Anahtar Kelimeler

Meslek itibarı, Uluslararası işgücü, Ara eleman

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

Comparison of Perceptions of International Students in Türkiye towards Professions with Turkish Students

Öz

When it comes to employment in Türkiye, one of the prominent problems is the shortage of qualified intermediate staff. There is a consensus that the low reputation of professions that require skills, such as technician, carpenter and auto mechanic, contributes to this gap, and there are convincing data supporting this view. This study is based on the idea that, understanding how the perceptions of the reputation of international students towards the mentioned professions differ from Turkish students, will bring new and valuable perspectives. For this purpose, the reputation perceptions of international students studying in Türkiye towards various professions were compared with Turkish students. As a result, we determined that international students assign higher reputation scores than Turkish students to many professions where there is a shortage of qualified intermediate staff. International students also assigned higher scores to a number of professions under the heading of future professions than Turkish students.

Anahtar Kelimeler

Professional reputation, International labour force, Intermediate staff

Proje Numarası

-

Kaynakça

• Akkaya, T. (2017), “Türkiye’de İşsizlik Olgusu Bağlamında İş Beğenmeme Nedenleri İstanbul İli Örneği”, Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü, https://media.iskur.gov.tr/15698/tuba-akkaya.pdf (21.01.2023).
• Akyurt, N. (2009), “Meslek Yüksekokulları ve Marmara Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Yüksekokulu Öğrencilerinin Genel Profili”, Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 4(11): 175-189.
• Australian Council of Professions (2017), “Trust in Professions Survey 2017”, https://www.professions.org.au/trust-in-professions-survey-2017/ (02.01.2023).
• Aydın, S., Başaran, G. (2022), “Sanayinin Derdi Teknik Eleman”, Eko-Haber, https://www.ekohaber.com.tr/inceleme/sanayinin-derdi-teknik-eleman-h87386.html (03.01.2023).
• Brenan, M. (2022), “Honesty/Ethics In Professions”, GALLUP, https://news.gallup.com/poll/467804/nurses-retain-top-ethics-rating-below-2020-high.aspx (23.01.2023).
• Brice, J. (2020), “Worlds Most Respected Profession 2020”, University Magazine, https://www.universitymagazine.ca/worlds-most-respected-profession-2020/ (23.01.2023).
• Buffett, J. (2022), “Top Most Respected Jobs 2022”, Zety, https://zety.com/blog/most-respected-jobs (02.01.2023).
• Çetin, A., Ceylan S. ve Özdipçiner, N. S. (2019), “Turizm Eğitimi Alan Önlisans Öğrencilerinin Sektöre Yönelik Meslek Algıları: Pamukkale Üniversitesi Örneği”, OPUS-Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 11(18): 1970-1995.
• Çetinkaya, E., Erdoğan, E. (2009), “KOBİ’lerde Mesleki ve Teknik Eğitim Gereksinimi: Sakarya İli Örneği”, Uluslararası 7. Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi Bildiriler Kitabı, Yalova: 826-835.
• Doğan, E. T. (2012), “Zanaatkârlığın Günümüzde Yeniden Yorumlanması: Yeni Zanaatkârlık mı?”, Çalışma İlişkileri Dergisi, (1): 67-85.
• Drucker, P. (2009), Yönetim, Optimist Yayınları, Peter Drucker 100. Yıl Kitaplığı.
• Durmuşoğlu, M. C. Yanık, C. ve Akkoyunlu B. (2009), “Türk ve Azeri Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (36): 76-86.
• Eslinger, K. N. (2008), “Socioeconomic Status”, International Encyclopedia of the Social Sciences (2. bs, C. 9), Thompson Gale.
• Ganzeboom, H. B. G., Treiman, D. J. (1996), “Internationally Comparable Measures of Occupational Status for the 1988 International Standard Classification of Occupations”, Social Science Research, 25(3): 201-239.
• Haller, A. O., ve Bills, D. B. (1979), “Occupational Prestige Hierarchies: Theory and Evidence”, Contemporary Sociology, 8(5): 721—734.
• Hofstede, G., Hofstede, G. J., Minkov, M. (2010), Cultures and Organizations: Intercultural Cooperation and Its Importance for Survival, McGrawHill, NY
• Ipsos, (2021), “Global Trustworthiness Index 2021”, https://www.ipsos.com/sites/default/files/ct/news/documents/2021-10/Global-trustworthiness-index-2021-ipsos.pdf (23.01.2023).
• İlhan, S. (2004), “Bazı Temel İşlevleri ve Artan Önemi Açısından Meslek”, Fırat Üniversitesi Doğu Araştırmaları Dergisi, 3(1): 132-137.
• Kalkınma Bakanlığı. (2018), “11. Kalkınma Planı, İşgücü Piyasası ve Genç İstihdamı, Özel İhtisas Komisyonu Raporu (2019-2023)”, https://www.sbb.gov.tr/wpcontent/uploads/2020/04/IsgucuPiyasasi_ve_GencIstihdamiOzelIhtisasKomisyonuRaporu.pdf (03.01.2023).
• Kocaman, S., Kuybu Rol, E.P. (2020), “Öğrencilerin Mesleki Algı ve Beklentileri ile Gelecek Kaygılarının Sektörde Çalışma İsteği Üzerine Etkisi: Antalya Yükseköğretim Turizm Öğrencilerine Yönelik Bir Araştırma”, Journal of Tourism and Gastranomy Studies, 8 (4): 3192-3217.
• Koçer, S. ve Özel, A.P. (2018), “Halkla İlişkiler Bölümü Öğrencilerinin Meslek Algısı”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(57): 670-682.
• Luchesi vd. (2009), “An Instrument to Analyze Secondary-Level Students' Images about Nurses”, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19655665/ (23.01.2023).
• McCarthy, N. (2022), “The World’s Most Ethical and Trusted Professions”, Egs Group, https://www.eqs.com/compliance-blog/most-ethical-and-trusted-professions/ (23.01.2023).
• Müller, B., Siegert S., Bürkl R. ve Frank R. (2018), “Trust in Professions”, Nuremberg Institute for Market Decisions”, https://www.nim.org/publikationen/ detail-publikationen/2018-trust-inprofessions-deutsch (23.01.2023).
• Öztürk, N. (1990), “XIX. Yüzyılda Osmanlı İmparatorluğunda Sanayileşme ve 1827’de Kurulan Vakıf İplik Fabrikası”, Vakıflar Dergisi, XXI:23-25.
• Peltekoğlu, B. F. (2001), Halkla İlişkiler Nedir? (2 Baskı), Beta Yayınları, İstanbul.
• Saks, K., Soosaar, R. ve Ilves H. (2016), "The Students’ Perceptions and Attitudes to Teaching Profession, the Case of Estonia", https://www.researchgate.net/publication/310739162_The_Students'_Perceptions_and_Attitudes_to_Teaching_Profession_the_Case_of_Estonia#read (23.01.2023).
• Sunar, L. (2019), "Türkiye’de Çalışma Hayatı ve Meslekler [Araştırma]", Toplumsal Yapı ve Araştırmalar Programı, https://tyap.net/turkiye-calisma-hayati-ve-meslekler-arastirmasi (03.01.2023).
• Şahin, M. (2019), “İşsizlik ve Açık İş Paradoksunun Yeni Söylemi: ‘İş Beğenmeme’ İşsizler Ne Tür İş Arıyorlar?”, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 17(3): 52-72.
• Tarım, S. (2013), "Hemşirelerin Meslek Algılama Durumlarına Benlik Saygısının Etkisinin İncelenmesi",https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id= 8OZPNopuMN7Zkl1dLtumbA&no=Ep4fx3PId2zxgjxHUzb46g (01.01.2023).
• Taşkın Yılmaz, F., Tiryaki Şen, H. ve Demirkaya, F. (2014), "Hemşire ve Ebelerin Mesleklerini Algılama Biçimleri ve Gelecekten Beklentileri", Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 1(3): 130-139.
• TDK. (2022), "Güncel Türkçe Sözlük", Türk Dil Kurumu, https://sozluk.gov.tr/ (23.01.2023).
• Tekin, S. (2019), "Genç İşsizliğin Potansiyel Sebeplerinden Biri: Ara Eleman Problemi ve Meslek Seçimi [Yüksek Lisans Tezi]", Akdeniz Üniversitesi, http://acikerisim.akdeniz.edu.tr/xmlui/handle/123456789/4613 (03.01.2023).
• TÜİK. (2014), "Kazanç İstatistikleri", Türkiye İstatistik Kurumu, https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=103&locale=tr (23.01.2023).
• TÜİK. (2023), "Dış Ticaret İstatistikleri", Türkiye İstatistik Kurumu, https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Dis-Ticaret-Istatistikleri-Aralik-2022-49633 (15.02. 2023).
• Türkiye İş Kurumu. (2022), “2021 yılı İşgücü Piyasası Araştırma Raporu”, İŞKUR, https://media.iskur.gov.tr/51145/turkiye.pdf (23.01.2023).
• Ülken, Z. Ü. (1994), Türkiye’de Çağdaş Düşünce Tarihi, İstanbul.
• Üredi, L. (2010), "İlköğretim Öğretmenlerinin Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Algılarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi", Education Sciences, 5(1): 290-313.
• Van Hear, N. (2010), "Theories of Migration and Social Change", Journal of Ethnic and Migration Studies, 36(10): 1531-1536.
• Varkey Foundatıon. (2018), "Global Teacher Status Indeks 2018", Varkey Foundatıon, https://www.varkeyfoundation.org/media/4867/gts-index-13-11-2018.pdf (23.01.2023).
• Yaman, F. (2021), Nitelikli Göçmen İş Gücünün Çalışma Yaşamına Entegrasyonu, İstanbul.
• Yıldırımalp, S., İslamoğlu, E., Yenihan, B. (2014), “Türkiye’de KOBİ’lerin Nitelikli İşgücü İhtiyacı: İşveren–İşgören–Devlet Ekseninde Bir İnceleme", Journal of Social Policy Conferences, (66-67): 15-42.
• Yılmaz, A., Tanrıverdi, H. (2017), "Aşçıların Meslek Uyumu ve Meslek Algısı Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma", Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(2): 621-639.
• Zorlu, K. (2012), "Türkiye’de Ara Eleman İhtiyacına Yönelik Tespitler ve Karşılaşılan Sorunlar Üzerine Bir Araştırma", TİSK Akademi, 7 (13): 53-75.