Analysis of Türkiye’s Intra-Industry Trade with Selected Sectors and Countries

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 1, 1 - 16, 24.04.2024

Şerife Sezer , Kübra Önder

https://doi.org/10.59293/anadoluiid.1451174

Öz

The concept of Intra-Industry Trade (IIT), which is among the new theories of international trade, refers to a country engaging in both imports and exports within a specific sector or product category. The aim of this study is to examine the foreign trade of Türkiye in the top five sectors with the highest export value, using Intra-Industry Trade (IIT). In the analysis, industries with Harmonized System (HS) codes HS87, HS27, HS72 and HS85 have been used. Türkiye’s bilateral trade for these products was analysed with the Grubel-Lloyd index, and the annual data set for the period 2018-2022 was used in the analysis. As a result of the analysis, it has been determined that IIT in product groups was intensely carried out with Germany, Netherlands, Spain, Mexico, Singapore, USA and United Kingdom. Additionally, in analysis, it has been identified that the sectors most involved in intra-industry trade are HS87 and HS84.

Anahtar Kelimeler

Intra-industry trade, Grubel-Lloyd index, Türkiye, Selected countries

Türkiye’nin Seçilmiş Sektör ve Ülkelerle Endüstri İçi Ticaretinin Analizi

Öz

Yeni dış ticaret teorileri arasında yer alan Endüstri İçi Ticaret (EİT) kavramı, bir ülkenin belirli bir sektör veya ürün kategorisinde hem ithalat hem ihracat yapması anlamına gelmektedir. Bu çalışmanın amacı, EİT’yi kullanarak Türkiye’nin en fazla ihracat değerine sahip olduğu ilk beş sektörünün dış ticaretini incelemektir. Analizde, HS87, HS84, HS27, HS72 ve HS85 harmonize kodlu endüstriler kullanılmıştır. Türkiye’nin bu ürünlere yönelik ikili ticareti Grubel-Lloyd endeksi ile analiz edilmiş olup analizde 2018-2022 dönemine ait yıllık veri seti kullanılmıştır. Yapılan analiz sonucunda, ürün gruplarında EİT’in yoğun olarak Almanya, Hollanda, İspanya, Meksika, Singapur, ABD ve Birleşik Krallık ile gerçekleştiği belirlenmiştir. Ayrıca analizde, endüstri içi ticarette en fazla konu olan sektörlerin de HS87 ve HS84 olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Endüstri içi ticaret, Grubel-Lloyd endeksi, Türkiye, Seçilmiş ülkeler

Etik Beyan

Bu makale 7-9 Mart tarihinde Fiscaoeconomies International Congress on Social Sciences (FSCONGRESS 2024) Kongresi’nde sunulmuş olan bildirinin genişletilmiş halidir.

Kaynakça

• Balassa, B. (1965). “Trade Liberalisation and “Revealed” Comparative Advantage”, The Manchester School, 33(2): 99-123.
• Bashimov, G. (2018). “Endüstri-içi Ticaretin Ölçümü: MIKTA Ülkeleri Üzerine Bir İnceleme”, İktisadi Yenilik Dergisi, 5(1): 17-27.
• Brkić, S., Kastratović, R., & Abidović-Salkica, M. (2021). “Patterns and Determinants of Intra-industry Trade in Agri-food Products between Bosnia and Herzegovina and CEFTA 2006”, Economic Annals, 66(229): 7-35.
• Caves, R.E. (1980). “Intra-industry Trade and Market Structure in the Industrial Countries”, Oxford Economic Papers, 32: 203-223.
• Çoban, O., & Kök, R. (2005). “Türkiye Tekstil Endüstrisi ve Rekabet Gücü: AB Ülkeleriyle Karşılaştırmalı Bir Analiz Örneği, 1989-2001”, İktisat İşletme ve Finans, 20(228): 68-81.
• Doru, Ö., & Özer, Ö. (2022). “An Econometric Analysis on Factors Affecting Intra-industry Trade in Turkish Automotive Industry”, Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (AKAD), 14(27): 453-467.
• Erdal, G., & Durmuş, H. (2019). “Türkiye Tarım Sektöründe Endüstri İçi Ticaretin Analizi”, SETSCI Conference Proceedings 9: 80-84.
• Ergün, Ü. R. (2023). “Grubel-Llyod Endeksi ile Demir Çelik Sektöründe Endüstri İçi Dış Ticaret: KEİ Ülkeleri Üzerine Bir Analiz”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Dış Ticaret Dergisi, 1(4): 75-89.
• Greenaway, D., R. Hine & C. Milner (1995), “Vertical and Horizontal Intra-industry Trade: A Cross Industry Analysis for the United Kingdom”, The Economic Journal, 105(433): 1505– 18.
• Grubel, H. G., & Lloyd, P. J. (1971). “The Empirical Measurement of Intra-industry Trade”, Economic record, 47(120).
• Grubel, H. G., & Lloyd, P. J. (1975). “Intra-industry Trade: The Theory and Measurement of International Trade in Differentiated Products”, The Economic Journal, 85(339): 646.
• Gürler, Z., Erdal, G., Erdal, H. & Çiçek, A. (2006). “The Effects of Free Trade Agreement on Intra-industry Trade (A Case Study of Textile Sector in Turkey)”, J. Appl. Sci., 6: 1204-1208.
• Hazners, J., & Jirgena, H. (2022). “Intra-industry Trade in Latvian Agricultural Commodities and Food Products”, International Journal of Economics and Statistics, 10: 43-47.
• Jian, L., Ding, T., & Ma, W. (2022) “Research on China-EU Equipment Manufacturing Trade Dependence in Intra-industry Specialization View”, PLoS ONE 17(11): e0278119.
• Khalid, N. (2023). “Intra-industry Trade in Manufactured Goods between India and Select Southeast Asian Nations: An Empirical Examination Using the G-L Index”, Econ. Aff., 68(03): 1709-1717.
• Krugman, P. (1980). “Scale Economies, Product Differentiation, and the Pattern of Trade”, The American Economic Review, 70(5): 950-959.
• Kurt, D. B., & Çoban, O. (2021). “Türkiye ile Avrupa Birliği Ülkeleri Arasındaki İmalat Sanayi Endüstri İçi Ticaretin Belirleyicileri”, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 10(4): 3369-3397.
• Kuşat, N. (2022). “Türkiye ve Avrupa Turizm Sektör Liderleri Endüstri İçi Ticaret Analizi”, Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 22(2): 115-133.
• Lancaster, K. (1980). “Intra-industry Trade Under Perfect Monopolistic Competition”, Journal of international Economics, 10(2): 151-175.
• Leitão, N. C. (2011). “Intra-industry Trade in Tourism Services”, Theoretical and Applied Economics, 55-62. Mangır, F., & Fidan, A. (2017). “Grubel-Lloyd Endeksi ile Endüstri-İçi Ticaret Analizi: Tarım Sektörü Türkiye Örneği”, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 19(33): 45-51.
• Nowak J.-J., Petit S. & Sahli M. (2012). “Intra-tourism Trade in Europe”, Tourism Economics, 18: 1287–1311.
• Özdemir, M., & Kösekahyaoğlu, L. (2019). “Türkiye’nin İhracatçı Sektörlerinde Endüstri İçi Ticaretin Payı: 1990-2017 Dönemi Üzerine Bir İnceleme”. (Doctoral Dissertation, Isparta University of Applied Sciences).
• Özer, Ö. (2021). “Türkiye Otomotiv Sektöründe Endüstri İçi Ticareti Etkileyen Faktörler Üzerine Ekonometrik Bir Analiz” (Yüksek Lisans Tezi, Mardin Artuklu Üniversitesi).
• Salim, R., Islam, A., & Bloch, H. (2018). “Patterns and Determinants of Intra-industry Trade in Southeast Asia: Evidence From the Automotive and Electrical Appliances Sectors”, The Singapore Economic Review, 63(03): 647-665.
• Sari, R. Y. P., Yuliati, L., & Komariyah, S. (2019). “Intra-industry Trade in Indonesia: A Case of the Textile and Textile Product Industry”, Journal of International Business, Economics and Entrepreneurship, 4(1): 47-54.
• Saygın, S. Ü. (2020). “Demir Çelik Sektöründe Endüstri İçi Ticaret: Türkiye ve AB Ülkeleri Üzerine Bir Analiz”, Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 11(Ek): 102-116.
• Şahin, D. (2015). “Türkiye’nin Tarımsal Gıda Ürünlerinin Endüstri-İçi Ticaretinin Analizi: AB-15 Ülkeleri ile Karşılaştırmalı Analiz”, Uluslararası Hakemli Ekonomi Yönetimi Araştırmaları Dergisi, 4: 171-193.
• Şahin, S. (2022). “Endüstri-İçi Ticaret: Makina ve Ulaştırma Araçları Sektörü Üzerine Bir Analiz (1990-2019)”, International Anatolia Academic Online Journal Social Sciences Journal, 8(2): 6-17.
• Tatar, H. E. (2020). “Türkiye-Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Arasında İmalat Sektöründe Endüstri-İçi Ticaretin Ampirik Analizi”, Journal of Management and Economics Research, 18(3): 80-95.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). (2024). https://biruni.tuik.gov.tr (05.02.2024)
• Uluslararası Ticaret Merkezi (TradeMap). (2024). https://www.trademap.org (05.02.2024)
• Yılmaz, Ö. T. (2022). “The Factors Affecting the Intra Industry Trade between the United Kingdom and the United States: An ARDL Model Approach”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 63: 1-7.