TÜRKLERDE MİLLİ KİMLİK ARAYIŞI

Yıl 2022, Cilt: 1 Sayı: 2, 81 - 92, 31.12.2022

Çevirmen: Özcan Evrensel

Öz

Makalede, Osmanlı'nın nihai çöküşüyle geriye kalan topraklarda bir bütünlük sağlamak için ortaya atılan Anadoluculuk ve Pantürkizm (Türkçülük) gibi fikirler üzerinde durulmuştur. Başlangıçta özellikle geriye kalan Anadolu topraklarını merkeze alarak ortaya konulan ve daha çok toprağa dayalı yeni tür kimlik inşa edinme sürecini temsil eden Anadoluculuk fikrinin, niçin ve hangi amaçla tezahür ettiği açıklanmaya çalışılmıştır. Daha sonra hem sınırdaki hem de sınır dışındaki Türkleri birleştirme amacını güden Pantürkizm fikrine ve buna bağlı olarak doğan Türk Ocakları'nın işlevine odaklanılmıştır. Esasen bu iki fikrin inkişaf etmesinin temel nedeni, Osmanlı'nın ardından kalan bakiyede yeni bir Türk kimliği inşa ederek toprakların elde tutulması veya daha fazla kaybedilmemesidir. Ayrıca makalede dönemin genel bir panoraması da gözler önüne serilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Anadoluculuk, Pantürkizm, Türk Ocakları, Kemalizm, Anadolu Mecmuası

Kaynakça

• 1340 senesi Nisanında Toplanan Birinci Türk Ocakları Umumî Kongresi Zabıtları, Ankara: Yeni Gün Matbaası, 1925.
• Bernard Lewis, The Emergence of Modern Turkey, New York, Oxford Üniversitesi Yayınları, 1961 . Celâlettin Kemal, “Kimin İçin, Ne İçin”, Anadolu Mecmuası, I/8, 1924, s. 309-310.
• Donald E. Webster, The Turkey of Atatürk, Philadelphia 1939.
• Enver Ziya Karal, Türkiye Cumhuriyeti Tarihi, İstanbul: Cumhuriyet Matbaası, 1954.
• Frank Tachau, “The Face of Turkish Nationalism as Reflected in the Cyprus Dispute”, The Middle East Journal, XIII/3, 1959, s. 262-272.
• Geoffrey L. Lewis, Turkey, New York 1955.
• Gotthard Jaschke, “Beitrdgezur Arabistik”, Semitistik und Islamwissenschaft, Leipzig 1944, s. 468-483.
• Gotthard Jaschke, “Der Turanismus und die kemalistische Türkei", Beitradge zur Arabistik, Semitistik und Islamwissenschaft, Leipzig 1944, s. 248-254.
• Gotthard Jasckhe, Der Turanismus der Jungtirken, WI 23, 1941, s. 1-50.
• Hakimiyet-i Milliye, 25-28 Mayıs 1926.
• Mehmet Halit, “Asıl Hakikat”, Anadolu Mecmuası, I/8, 1924, s. 281-284.
• Mehmet Halit, “Milliyetperverliğin Manası”, Anadolu Mecmuası, I/9-10-11, 1924-1925.
• Mükrimin Halil Yinanç, “Milli Tarihimiz Mevzû’u”, Anadolu Mecmuası, I/3, 1924, s. 85-92.
• N. Safran, “Egypt in Search of Political Community”, Cambridge, Harvard University Press, 1961.
• Tarık Z. Tunaya, Yeniden Doğuş, İstanbul: Vatan Yayınları, 1949.
• Tarık Zafer Tunaya, Türkiye’de Siyasî Partiler, İstanbul: Doğan Kardeşler Yayınları, 1952.
• Türk Ocakları Beşinci Kurultayı, Ankara: Türk Ocakları Matbaası, 1930.
• Türk Ocakları Üçüncü Kurultayı Zabıtları, İstanbul: Kader Matbaası, 1926.
• Türk Ocakları Yasası, Ankara: Türk Ocaklar Matbaası, 1927.
• Yusuf Akçuraoğlu, Türk Yılı, İstanbul: Yeni Matbaa, 1928.
• Ziya Gökalp, Türkçülüğün Esasları, İstanbul: Varlık Yayınları, 1952.