The evaluation of knowledge and usage levels of "nutritional support products" among sports individuals in fitness centers in Çorum city

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 4, 85 - 91, 22.09.2019

Cem Kulağsız , Ebru Turgal Mehmet Kürşat Derici

https://doi.org/10.38053/agtd.585429

Cited By: 2

Öz

Aim: The aim of this study was to determine the rate of
nutritional support (NS) use and the level of knowledge about NS.

Material and Method: The research was conducted by using face to face
questionnaire method on 306 participants, 55 female and 251 male. SPSS 21 was
used in statistical evaluations and p significance and percentage values of the
data were calculated.

Results: 50.6% of the participants were between the ages of 21-25 and
83.3% were male and 16.7% were female. It was found that 45.4% of the
participants used NS. A statistically significant relationship was found
between the gender and duration of sports of participants using BDU. The rate
of using NS in females was 7.8% and 53.2% in males. It was determined that the
participants lacked knowledge about protein powder, energy drinks, vitamin and
mineral additives and side effects of these products. In addition, 67% of the
participants stated that NS is necessary for sportsmen and 74.8% stated that
these products could improve performance.

Conclusion: It was determined that athletes do not have
enough information about athlete nutrition and NS. The basic rules of nutrition
should be explained in areas where access to athletes can be provided easily
(gymnasium, dressing room, social media platforms, public spots, etc.). Athletes
should be directed to sports nutritionists. These experts should recommend NS
in accordance with the standards set by international organizations and provide
accurate information to the athletes.

Anahtar Kelimeler

Nutritional support, sport, performance-enhancing substances, dietitian

Çorum ilinde spor merkezlerinde spor yapan bireylerin besin destek ürünleri kullanımının ve bilgi düzeylerinin değerlendirilmesi

Öz

Amaç: Bu çalışma spor yapan bireylerin
besin destek ürünü (BDÜ) kullanma oranının tespiti ve BDÜ hakkında bilgi
düzeylerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır.

Gereç ve Yöntem: Araştırma Çorum ilinde bulunan
spor salonlarında 55'i kadın 251'i erkek toplam 306 katılımcı üzerinde yüz yüze
anket yöntemi kullanılarak yapılmıştır. İstatistiksel değerlendirmelerde SPSS
21 kullanılmış ve elde edilen verilerin p anlamlılık değeri ve yüzde değerleri
hesaplanmıştır.

Bulgular: Katılımcıların %50,6'sı 21-25 yaş
aralığında olup bunların %83,3 erkek, %16,7 kadın bireylerden oluşmaktadır. Katılımcıların
%45,4'ünün BDÜ kullandığı tespit edilmiştir. BDÜ kullanan katılımcıların
cinsiyetleri ve spor yapma süreleri arasında istatistiksel anlamlı ilişki
bulunmuştur.  Kadınlarda BDÜ kullanma
oranı %7,8 iken erkeklerde bu oran %53,2 olarak tespit edilmiştir. Katılımcıların
protein tozu, enerji içecekleri, vitamin ve mineral katkıları ve bu ürünlerin yan
etkileri konusunda bilgi eksikliği olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca
katılımcıların %67’si BDÜ’nün spor yapanlar için gerekli olduğunu, %74,8’i bu
ürünlerin performansı artırabileceğini belirtmiştir.      

Sonuç:  Spor yapan bireylerin sporcu beslenmesi ve BDÜ
hakkında yeterli bilgiye sahip olmadıkları belirlenmiştir. Sporculara kolaylıkla
erişimin sağlanabileceği alanlarda (spor salonu, soyunma odası, sosyal medya
platformları, kamu spotları vb.) beslenmenin temel kurallarının anlatılması gerekmektedir.
Sporcular, spor beslenmesi uzmanlarına yönlendirilmelidir. Bu uzmanlar
uluslararası örgütler tarafından belirlenen standartlar doğrultusunda BDÜ
tavsiye etmeli ve sporculara doğru bilgileri vermelidir.

Anahtar Kelimeler

Besin desteği, spor, performans artırıcı maddeler, diyetisyen

Kaynakça

• Referans1. Helvacı G. Özel spor merkezlerinde aktif olarak spor yapan bireylerin beslenme destek ürünleri kullanma eğilimleri ve ürünlere yönelik farkındalık durumları. Yüksek lisans tezi, Haliç üniversitesi,Beslenme ve diyetetik anabilim dalı, İstanbul; 2017.
• Referans2. Yarar H. Elit sporcularda beslenme destek ürünlerinin kullanımı ve bilincinin değerlendirilmesi. Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Beden eğitimi ve spor anabilim dalı antrenman ve hareket bilimleri programı, Ankara; 2010.
• Referans3. Koç H. Milli takım gelişim kamplarına katılan güreşçilerin beslenme alışkanlıklarını ve beslenme destek ürünü kullanma durumlarının incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Beden eğitimi ve spor anabilim dalı, Kahramanmaraş; 2014.
• Referans4. MuwongeH,Zavuga R, Kabenge P A, Makubuya T. NutritionalsupplementpracticesofprofessionalUgandanathletes: a crosssectionalstudy.Journal of the International Society of Sports Nutrition) 2017 (doi: 10.1186/s12970-017-0198-3)
• Referans5. Kharazi P. Farklı ülkelerin beden eğitimi ve spor yüksekokul öğrencilerinin beslenme alışkanlık ve ergojenik yardım kullanma düzeylerinin incelenmesi. Doktora tezi, Gazi üniversitesi,Beden eğitimi ve spor anabilim dalı, Ankara; 2017.
• Referans6. Koca F. Farklı irtifalarda yapılan yüksek yoğunluktaki anaerobik egzersizlerde sodyum bikarbonat alımının ergojenik yardım olarak değerlendirilmesi. Doktora tezi, Gazi üniversitesi,Beden eğitimi ve spor anabilim dalı, Ankara; 2004.
• Referans7. Göktaş Z.Aktif milli sporcuların beslenme alışkanlıkları ve sıklıkla kullandıkları beslenme destek ürünlerinde kontaminasyon ve pozitif doping risk değerlendirmesi. Yüksek lisans tezi, Hacettepe üniversitesi, Beslenme bilimleri programı, Ankara; 2010.
• Referans8. Kerksick C M, Wilbom C D, Roberts M D, Smith-Rayn A, Kleiner S M, Jäger R, Collins R, Cooke M, Davis J N, Galvan E, Greenwood M, Lowery L M, Wildman R, Antonio J, Kreider R B. ISSN exercise&sportsnutritionreviewupdate: research&recommendations. Journal of theınternationalsociety of sportsnutrition 2018 ( https://doi.org/10.1186/s12970-018-0242-y)
• Referans9. Ersoy G. Fiziksel uygunluk (fitnes) spor ve beslenme ile ilgili temel öğretiler. 2.baskı. 2016
• Referans10. Özdemir G. Spor dallarına göre beslenme.Spormetre beden eğitimi ve spor bilimleri dergisi 2010; VIII 1: 1-6
• Referans11. Parnell J A,Wiens K P, Erdman K A. Dietaryıntakesandsupplementuseinpre-adolescentandadolescentcanadianathletes. Nutrients(www.mdpi.com/journal/nutrients) 8, 526. doi:10.3390/nu8090526
• Referans12. Gümüş A.Ağırlık sporu ile ilgilenen sporcularda beslenme alışkanlıklarının incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Karamanoğlu Mehmetbey üniversitesi, Beden eğitimi ve spor anabilim dalı, Karaman; 2013.
• Referans13. GartheI,Maughan RJ.Athletesandsupplements: prevalenceandperspectives. International journal of sportnutritionandexercisemetabolism 2018; 2: 126-138. (https://doi.org/10.1123/ijsnem.2017-0429)
• Referans14. Bora Z. Spor salonunda çalışan vücut geliştirme ile ilgilenen spor hocalarının beslenme ve takviye destek ürün tüketim durumlarının saptanması. Yüksek lisans tezi, Başkent üniversitesi, Ankara; 2014.
• Referans15. Çağıran H. İ. Adnan Menderes Üniversitesi spor takımlarında yer alan öğrencilerin beslenme, ergojenik destek kullanım ve fiziksel aktivite durumları. Yüksek lisans tezi, Adnan Menderes üniversitesi,Beslenme ve diyetetik yüksek lisans programı, Aydın; 2018.
• Referans16. Eröz M. F.Milli düzeyde atletizm, güreş, judo ve halter yapan sporcuların doping ve ergojenik yardım hakkındaki görüşlerinin ve bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Yüksek lisans tezi, Dumlupınar üniversitesi, Beden eğitimi ve spor anabilim dalı, Kütahya; 2007.
• Referans17. Yalnız İ, Gündüz N. Ankara ilinde vücut geliştirme branşında faaliyet gösteren sporcuların ergojenik yardımcılar konusunda bilgi ve uygulama düzeyleri. Gazi beden eğitimi ve spor bilimleri dergisi 2004; ,2: 33-42
• Referans18. Yücel A S, Karataş Ö, Orhan S, Yavuz C. Hentbol oyuncularının doping ve ergojenik yardım hakkındaki görüşlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Uluslararası hakemli ortopedi travmatoloji ve spor hekimliği dergisi 2016 (doi: 10.17372/OTSHD.2016.8.2)
• Referans19. Ercen Ş.KKTC' deki fitnes ve vücut geliştirme sporu ile ilgilenen 18-40 yaş grubu sağlıklı erkek sporcuların beslenme alışkanlıklarının belirlenmesi, besinsel ergojenik destek ürünleri hakkındaki tutumlarının ve kullanım oranlarının saptanması. Yüksek lisans tezi, Doğu Akdeniz üniversitesi, Beslenme ve diyetetik yüksek lisans programı, KKTC; 2016.
• Referans20. Kürkçü, R, Can S, Durukan E.Farklı branştaki üniversiteli sporcuların ergojenik yardımcılar konusundaki bilgi ve yararlanma düzeylerinin araştırılması. E-journal of newworldsciencesacademy4:3( ISSN: 1308-7266)
• Referans21. Pamell J A,WiensK, Erdman KA.Evaluation of congruenceamongdietarysupplementuseandmotivationforsupplementation in young, canadianathletes. Journal of theınternationalsociety of sportsnutrition 2015; 12:49 (doi: 10.1186/s12970-015-0110-y)
• Referans22. Fromtheacademy. Position of theacademy of nutritionanddietetics, dietitians of canada, andtheamericancollege of sportsmedicine: nutritionandathleticperformance. Journal of theacademy of nutrıtıonanddıetetıcs 2016; 116:501-528. (http://dx.doi.org/10.1016/j.jand.2015.12.006)
• Referans23. Karakuş M. Sporcularda ergojenik destek. Spor hekimliği dergis 2014; 49: 155-167
• Referans24. Ersoy N, ErsoyG.Hidrasyon için spor içecekleri ve alternatif içecekler, Türkiye klinikleri j sportssci 2013; 5: 96-100
• Referans25. Maughan R J,Shirreffs S M, VernecA.Makingdecisionsaboutsupplementuse. International journal of sportnutritionandexercisemetabolism 2018; 28: 212-219. (https://doi.org/10.1123/ijsnem.2018-0009)
• Referans26. HeikkinnenA,Alaranta A, Helenius I, VasankariT.Use of dietarysupplements in olympicathletes is decreasing: a follow-upstudybetween 2002 and 2009.Journal of theınternationalsociety of sportsnutrition 2011; 8:1( http://www.jissn.com/content/8/1/1)