Ebelik bölümü öğrencilerinin ve annelerinin kendi kendine meme muayenesi yapma durumları ve meme kanseri korkusu arasındaki ilişkinin belirlenmesi

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 3, 93 - 100, 30.12.2021

Melek Şen Aytekin , Öznur Çetin Ayşenur Kahraman

https://doi.org/10.29228/anatoljhr.53959

Cited By: 2

Öz

Amaç: Bu araştırmada ebelik bölümü öğrencilerinin ve annelerinin Kendi Kendine Meme Muayenesi (KKMM) yapma durumları ve meme kanseri korkusu arasındaki ilişkinin belirlenmesi ve ebelik bölümü öğrencilerinin KKMM’yi etrafındaki kadınlara öğretme durumlarını belirlemek amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Bu çalışma, tanımlayıcı, ilişki arayıcı tiptedir. Araştırmanın evrenini Kadın Sağlığı ve Hastalıkları dersini alan 3. ve 4. sınıf ebelik bölümü öğrencileri ve öğrencilerin anneleri oluşturmuştur. Örneklemini ise evreni %90 güven aralığı ve ±5 yanılma payı ile 164 kişi oluşturmaktadır. Araştırma gönüllü olarak katılmayı kabul eden 93 öğrenci ile 93 anne olmak üzere 186 kişi ile tamamlanmıştır. Veriler online olarak öğrencilere ve annelere yönelik olarak ayrı ayrı hazırlanan Kişisel Bilgi Formu I ve Kişisel Bilgi Formu II, Meme Kanseri Korkusu Ölçeği ile toplanmıştır. Verilerin analizinde SPSS 22,0 paket programı kullanılmıştır.
Bulgular: Araştırmaya katılan öğrencilerin yaş ortalaması 21.80±1.09 yıl, %54.8’i ebelik bölümü 3. sınıfta öğrenim görmektedir. Annelerin yaş ortalaması 48.59±5.69 yıldır, %60.2’si ilkokul mezunu, %91.4’ü evlidir. Çalışmada annelerin ölçekten aldığı puan ortalaması 25.75±7.28, öğrencilerin ölçekten aldığı puan ortalaması 25.00±7.491’dir. Öğrencilerin meme kanseri korkusu ölçeğinden aldıkları puan ile kendi kendine meme muayenesi yapma zamanı arasında anlamlı bir fark bulunmuştur (p<0.05, F=2.770).
Sonuçlar: Annelerin ve öğrencilerin ölçekten aldıkları puan değerlendirildiğinde yüksek derecede meme kanseri korkusuna sahip oldukları belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

ebelik öğrencisi, kendi kendine meme muayenesi, korku, meme kanseri

Determining the relationship between the breast self-examination of midwifery students and their mothers and fear of breast cancer

Öz

Aim: This study was conducted to determine the relationship between midwifery department students and their mothers' BSE and fear of breast cancer, and to determine the midwifery department students' teaching status of BSE to women around them.
Methods: This study is descriptive, relationship-seeking type. 3rd and 4th grade midwifery students and their mothers who volunteered to participate in the study were included. The study was completed with 186 participants. Data were collected online with Personal Information Form I and Personal Information Form II, Breast Cancer Fear Scale, which were prepared semi-individually for students and mothers. SPSS 22.0 package program was used in the analysis of the data.
Results: The average age of the students participating in the research is 21.80±1.09 years, 54.8% of them are studying in the 3rd year of midwifery department. The mean age of the mothers was 48.59±5.69 years, 60.2% were primary school graduates, and 91.4% were married. In the study, the mean score of the mothers from the scale was 25.75±7.28, and the mean score of the students from the scale was 25.00±7.491. A significant correlation was found between the breast cancer fear score of mothers and students and the time to perform breast self-examination (p<0.05) (F=2.770).
Conclusion: When the scores of the mothers and students from the scale were evaluated, it was determined that they had a high level of fear of breast cancer.

Anahtar Kelimeler

breast cancer, breast self-exam, fear, midwifery student

Kaynakça

• Abasi, E., Tahmasebi, H., Zafari, M., Tofigi, M., & Hassani, S. (2018). The impact of female students' breast self-examination training on their mothers' awareness. Journal of Midwifery and Reproductive Health, 6(4), 1454-1461.
• Abolfotouh, M. A., Ala’a, A. B., Mahfouz, A. A., Al-Assiri, M. H., Al-Juhani, A. F., & Alaskar, A. S. (2015). Using the health belief model to predict breast self examination among Saudi women. BMC Public Health, 15(1), 1-12.
• Akpınar, Y. Y., Baykan, Z., Naçar, M., Gün, İ., & Çetinkaya, F. (2011). Knowledge, attitude about breast cancer and practice of breast cancer screening among female health care professionals: a study from Turkey. Asian Pacific Journal of Cancer Prevention, 12(11), 3063-3068.
• Bakır, N., & Demir, C. (2020) ‘Hemşirelerin meme kanseri endişe düzeyi ile erken tanı uygulama davranışları arasındaki ilişki’, Adıyaman Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(2), 216–222. doi:10.30569.adiyamansaglik.731912
• Birhane, K., Alemayehu, M., Anawte, B., Gebremariyam, G., Daniel, R., Addis, S., ... & Negash, W. (2017). Practices of breast self-examination and associated factors among female debre berhan university students. International journal of Breast Cancer, 2017(1), 1-6 doi: https://doi.org/10.1155/2017/8026297
• Champion, V. L., Skinner, C. S., Menon, U., Rawl, S., Giesler, R. B., Monahan, P., & Daggy, J. (2004). A breast cancer fear scale: psychometric development. Journal of Health Psychology, 9(6), 753–762. https://doi.org/10.1177/1359105304045383
• Çidem, F., & Ersin, F. (2019). Kadınların sosyal destek ve öz etkililik algılarının meme kanseri erken tanı davranışlarına etkisi. JERN, 16(3), 183-190.
• Bayram Değer, V., Çiftçi, S., Saka, G., & Ceylan A. (2018). Üniversite öğrencilerin kendi kendine meme muayenesi bilgi düzeyleri. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 27(5), 343–351.
• Gençtürk, N., Demirezen, E., & Ay, F. (2017). Health beliefs of midwifery students at Istanbul University about breast cancer and breast self-examination acknowledgements. Journal of Cancer Education, 32(4), 784–789. https://doi.org/10.1007/s13187-016-1014-5
• Karayurt, Ö., Coşkun, A., & Cerit, K. (2008). Hemşirelerin meme kanseri ve kendi kendine meme muayenesine ilişkin inançları ve uygulama durumu. Meme Sağlığı Dergisi, 4(1), 15-20.
• Kartal, A., İnci, F.H, Koştu, N., & Çınar, İ.Ö. (2017). Effect of individual training given to women in the home environment on health beliefs for breast selfexamination. Pamukkale Medical Journal, 10(1), 7–13. doi: 10.5505/ ptd.2017.35651.
• Kayan, S. (2019). Kadınların meme kanseri bilgi düzeyleri ile meme kanseri korkuları arasındaki ilişki (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Pamukkale Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• Kim, J. H., & Kim, O. (2008). Predictors of perceived barriers to mammography in korean women. Asian Nursing Research, 2(2), 74–81. https://doi.org/10.1016/S1976-1317(08)60031-6
• Mavi Aydoğdu, S. G., & Karapelit, Z. (2017). Ebelik öğrencilerinin kendi kendine meme muayenesi ile ilgili bilgi ve tutumlarının belirlenmesi. Androloji Bülteni, 19(3), 78–85. doi: 10.24898/tandro.2017.39200
• Miller, S. J., O'Hea, E. L., Lerner, J. B., Moon, S., & Foran-Tuller, K. A. (2011). The relationship between breast cancer anxiety and mammography: experiential avoidance as a moderator. Behavioral Medicine, 37(4), 113–118. https://doi.org/10.1080/08964289.2011.614291
• Nacar, G. (2018). Kadınlarda meme kanseri endişe düzeyi ile erken tanı uygulama davranışları arasındaki ilişki. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 6(2), 44-53.
• Nde, F. P., Assob, J. C., Kwenti, T. E., Njunda, A. L., & Tainenbe, T. R. (2015). Knowledge, attitude and practice of breast self-examination among female undergraduate students in the University of Buea. BMC Research Notes, 8, 43. https://doi.org/10.1186/s13104-015-1004-4
• Oladimeji, K. E., Tsoka-Gwegweni, J. M., Igbodekwe, F. C., Twomey, M., Akolo, C., Balarabe, H. S., Atilola, O., Jegede, O., & Oladimeji, O. (2015). Knowledge and Beliefs of Breast Self-Examination and Breast Cancer among Market Women in Ibadan, South West, Nigeria. PloS One, 10(11), e0140904. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0140904
• Özer, A., Bankaoğlu, E., Ekerbiçer, H. Ç., Hüdayioğlu, M. R., & Özdemir, M. (2009). Kahramanmaraş’ta yaşayan bir grup kadının kendi kendine meme muayenesi yapma ve mammografi çektirme durumu ile bunları etkileyen faktörler. Toplum Hekimliği Bülteni, 28, 14-18.
• Secginli, S. (2012). Mammography self-efficacy scale and breast cancer fear scale: psychometric testing of the Turkish versions. Cancer Nursing, 35(5), 365–373. https://doi.org/10.1097/NCC.0b013e3182331a9a
• Türkmen, H. (2017). Üniversite öğrencilerinin kendi kendine meme muayenesini bilme ve uygulama durumları. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4(2), 586-592.
• Yılmaz, S., Emre, N., & Aykota, M. R. (2020). Tıp fakültesi öğrencilerinin meme kanseri ve kendi kendine meme muayenesi ile ilgili bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi. Pamukkale Medical Journal, 13(2), 351-356.