İlk İstişari Görüşünün Ardından Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin “Yeni” Yetkisinin Kısa İncelemesi

Yıl 2019, Cilt: 36 Sayı: 2, 155 - 165, 01.01.2020

Elvin Evrim Dalkılıç

Öz

01.08.2018 tarihinde yürürlüğe giren Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne (AİHS) Ek 16. Protokol, taraf devletlerin belirleyeceği
yüksek mahkemelerin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinden (AİHM) istişari görüş talep edebilmelerini düzenlemektedir. İstişari görüşlerin ulusal mahkemeler ile AİHM arasında kurumsal diyaloğu artırması ve Mahkemeye başvuru sayısını azaltması amaçlanmıştır. Ancak istişari görüşlerin bağlayıcı olmaması bu amaçların gerçekleşmesine tereddütle yaklaşılmasına neden olmaktadır. Bu çalışma ilk olarak AİHM’in istişari görüş verme yetkisinin kapsam ve usulüne yer verecektir. Ardından Ek 16. Protokol’ün eleştiriye açık maddelerine değinildikten sonra genel bir değerlendirme yapılmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

AİHS, AİHM, Ek. 16. Protokol, İstişari Görüş, Yüksek Mahkemeler

Kaynakça

• KAYNAKÇA
• Council of Europe, Protocol No. 16 to the Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms Explanatory Report, https://www.echr.coe. int/Documents/Protocol_16_explanatory_report_ENG.pdf, (Erişim Tarihi: 3/5/2019).
• DICOSOLA Maria, FASONE Cristina, & SPIGNO Irene (2015). The Prospective Role of Constitutional Courts in the Advisory Opinion Mechanism before the European Court of Human Rights: A First Comparative Assessment with the European Union and the Inter-American System, German Law Journal, Vol. 16, No. 06, s. 1387- 1428.
• GERARDS, Janneke (2014). Advisory Opinions, Preliminary Rulings and the New Protocol No. 16 to the ECHR, Maastricht journal of European and comparative law, December 2014, s. 630-651.
• Grand Chamber (GC), Advisory Opinion concerning the recognition in domestic law of a legal parent-child relationship between a child born through a gestational surrogacy arrangement abroad and the intended mother, Request no. P16-2018-001, 10.04.2019 PAPROCKA Ada & ZIOLKOWSKI Michał (2015). Advisory Opinions under Protocol No. 16 to the Conventio, European Constitutional Law Review, 11, s. 274–292.
• SEZER, Abdullah (2015). "İHAS’a Ek 15 ve 16 No.lu Protokollere İlişkin Genel Gözlemler", Anayasa Hukuku Dergisi, Cilt: 4/ Sayı:8, s. 107-129 SPANO, Robert (2014). "Universality or Diversity of Human Rights? Strasbourg in the Age of Subsidiarity", Human Rights Law Review, 2014, 14, s. 487–502.
• The European Court of Human Rights (2019). Press Release, ECHR 343 (2019), 11, www.echr.coe.int/RSS/en, (Erişim Tarihi: 3/5/2019).
• ZAMPETTI, Giovanni (2018). The recent challenges for the European system of fundamental rights: Protocol No. 16 to the ECHR and its role facing constitutional and European Union level of protection, Europa-Kolleg Hamburg, Institute for European Integration, Discussion Paper No 2/18, http://www.europakolleg- hamburg.de, (Erişim Tarihi: 3/5/2019).
• https://www.ab.gov.tr/files/pub/antlasmalar.pdf, (Erişim Tarihi: 3/5/2019).
• https://www.coe.int/en/web/conventions/fulllist//conventions/treaty/214/ signatures?p_auth=XULTpp8a, (Erişim Tarihi: 3/5/2019).