Halkı Yanıltıcı Bilgiyi Alenen Yayma Suçu (TCK m. 217/A)

Yıl 2023, , 1 - 17, 31.01.2023

Murat Balcı , Kerim Çakır

https://doi.org/10.54699/andhd.1216834

Cited By: 5

Öz

Dezenformasyonla mücadele kapsamında idari tedbirlerin yeterli ve caydırıcı olmaması son çare olarak ceza kanununa müracaat edilmesini gerekli kılmıştır. Bu kapsamda 13.10.2022 tarih ve 7418 sayılı Kanun’un 29 uncu maddesi ile 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun “Özel Hükümler” başlıklı ikinci kitabının “Topluma Karşı Suçlar”ı düzenleyen üçüncü kısmının “Kamu Barışına Karşı Suçlar” başlıklı beşinci bölümünün 217/A maddesinde “Halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” başlığıyla müstakil bir suça yer verilmiştir. İhdas edilen suçla sırf halk arasında endişe, korku veya panik yaratmak maksadıyla, ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu düzeni ve genel sağlığı ile ilgili gerçeğe aykırı bir bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli şekilde alenen yayma yaptırım altına alınmıştır.
Çalışmada, halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma suçunun objektif ve sübjektif unsurları değerlendirilerek, suç tipinin ifade hürriyeti ile kişilerin haber alma/verme hakkına getirdiği sınırlamalar mukayeseli hukuktaki düzenlemeler de dikkate alınarak izah edilecektir. Ayrıca düzenlemenin, suçta ve cezada kanunilik ilkesinin bir sonucu olarak karşımıza çıkan belirlilik ilkesini ihlal edip etmediği tartışmalarına da çalışmada yer verilecektir.

Anahtar Kelimeler

Dezenformasyon, Gerçeğe Aykırı Bilgi, Kamu Barışı, İfade Hürriyeti, Aleniyet

The Crime of Publicly Spreading Misleading Information (TPC Art. 217/A)

Öz

The lack of sufficient and deterrent administrative measures as part of fighting disinformation made essential to apply criminal law as a last-ditch effort. In relating to this, Article 29 of the legislation numbered 7418 and dated 13.10.2022 and Article 217/A of the fifth chapter titled “Crimes Against Public Place” of the third part of the second book titled “Special Provisions” of the Turkish Penal Code No. 5237 include a separate crime which is called as “publicly spreading the misleading information”. The crime that is committed in order to create anxiety, fear and panic among the public and publicly and sufficiently spreading misleading information to the public about the internal and external security, public order and general health of the country which also disrupts the public peace has been sanctioned.
In this study, the objective and subjective elements of the crime of “publicly spreading the misleading information” will be evaluated and limitations of the freedom of expression and freedom of obtainment of information will be explained while considering the regulations in comparative law. In addition, the discussion of whether the principle of clarity and definiteness which the result of the principle of legality of crimes and punishments (nullum crimen, nulla poena sine lege) is violated will also be included in this study.

Anahtar Kelimeler

Disinformation, Misleading Information, Public Peace, Freedom of Expression, Publicity

Kaynakça

• ASWAD, Evelyn Mary: “In a World of ‘Fake News,’ What’s a Social Media Platform to Do?”, Utah Law Review, 2020, Sayı 4, s. 1009-1028.
• BALCI, Murat / ÇAKIR, Kerim: “Bir Hukuka Uygunluk Sebebi Olarak Sosyal Medyada Örgütlenme Hürriyeti”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 2022, Cilt 28, Sayı 1, s. 48-61.
• Basın İlan Kurumu: Almanya, Avusturya ve İsviçre’de İnternet Yayıncılığı ve Sosyal Medyada İşlenen Suçlarda Ceza Sorumluluğu-Türk Hukuku ile Karşılaştırma, Sorunlar ve Çözüm Önerileri Araştırma Projesi, 2018.
• BENEDEK, Wolfgang / KETTEMANN, Matthias C.: “İfade Özgürlüğü Ve İnternet, Türk Yargısının İfade Özgürlüğü Konusunda Kapasitesinin Güçlendirilmesi”, Avrupa Birliği-Avrupa Konseyi Ortak Projesi, 2013.
• DÖNMEZER, Sulhi / BAYRAKTAR, Köksal: Basın Hukuku, 5. Baskı, Beta Yayıncılık, İstanbul, 2013.
• European Commission: Tackling online disinformation: a European Approach, Communication from The Commission to The European Parliament, The Council, The European Economic and Social Committee and The Committee of The Regions, 2018.
• European Commission: A Multi-dimensional Approach to Disinformation-Report of The Independent High Level Group on Fake News and Online Disinformation, 2018 (https://digital-strategy.ec.europa.eu/en/library/final-report-high-level-expert-group-fake-news-and-online-disinformation, ET: 07.11.2022)
• GOLDBERG, David: “Responding to Fake News: Is There an Alternative to Law and Regulation”, Southwestern Law Review, 2018, Cilt 47, Sayı 2, s. 417-448.
• GÖKCAN, Hasan Tahsin / ARTUÇ, Mustafa: Yorumlu-Uygulamalı Türk Ceza Kanunu Şerhi, 5. Cilt, Adalet Yayınevi, Ankara, 2021.
• KARAKEHYA, Hakan: “Yazılı Haber Medyasında Suçun Temsili”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 2013, Cilt 71, Sayı 1, s. 731-744.
• KATZER, Catarina: Cybermobbing – Wenn das Internet zur Waffe wird, Springer-Verlag, Berlin-Heidelberg, 2014.
• KAYNAR, Abdullah Ahmet: “Çevrim İçi Dezenformasyon ile Mücadelede Kazuistik Yöntem: Singapur Örneği”, (Ed.) KENT, Bülent / KULULAR İBRAHİM, Merve Ayşegül: Sosyal Medya Hukuku ve Yalan Haber, Adalet Yayınevi, Ankara, 2022, s. 153-210.
• KENT, Bülent: “Alman Hukukunda Sosyal Ağlarda Yalan Haber ile Mücadele”, (Ed.) KENT, Bülent / KULULAR İBRAHİM, Merve Ayşegül: Sosyal Medya Hukuku ve Yalan Haber, Adalet Yayınevi, Ankara, 2022, s. 9-36.
• KONTOĞLU, Sena: “Avrupa Birliği Hukukunda Dezenformasyonla Mücadele ve Öz Regülasyon Modeli”, (Ed.) KENT, Bülent / KULULAR İBRAHİM, Merve Ayşegül: Sosyal Medya Hukuku ve Yalan Haber, Adalet Yayınevi, Ankara, 2022, s. 125-152.
• KULULAR İBRAHİM, Merve Ayşegül: “Avustralya Hukukunda Yalan Haber”, (Ed.) KENT, Bülent / KULULAR İBRAHİM, Merve Ayşegül: Sosyal Medya Hukuku ve Yalan Haber, Adalet Yayınevi, Ankara, 2022, s. 73-100.
• ÖZDAN, Selman: Uluslararası insan Hakları Hukuku Açısından Yalan Haber, Adalet Yayınevi, Ankara, 2022.
• ÖZKEPİR, Ramazan / KOCAMAN, Salih Zeki / KART, Erkal Hilmi: Sosyal Medya ve Basın Hukuku, 2. Baskı, Seçkin Yayınları, Ankara, 2022.
• SMITH, Robert / PERRY, Mark: “Fake News and the Convention on Cybercrime”, Athens Journal of Law (AJL), 2021, Cilt 7, Sayı 3, s. 335-358.
• SÖYLER, Yasin: “Fransa’nın Seçim Manipülasyonlarıyla Hukuki Mücadelesi ve Türkiye İçin Öneriler”, (Ed.) KENT, Bülent / KULULAR İBRAHİM, Merve Ayşegül: Sosyal Medya Hukuku ve Yalan Haber, Adalet Yayınevi, Ankara, 2022, s. 37-72.
• TANI, Tommaso: “Legal Responsibility For False News”, J. Int’l Media & Entertaınment Law, 2020, Cilt 8, Sayı 2, s. 229-275.
• TATAR, Samet: “Amerikan Sosyal Medya Hukuku ve Yalan Haber”, (Ed.) KENT, Bülent / KULULAR İBRAHİM, Merve Ayşegül: Sosyal Medya Hukuku ve Yalan Haber, Adalet Yayınevi, Ankara, 2022, s. 101-124.
• TSCHORR, Sophie: “Soziale Netzwerke als Akteure für ein „besseres” Internet?”, MMR, 2021, Heft 3, s. 204-208.
• Venedik Komisyonu: Venedik Komisyonu ve Avrupa Konseyi İnsan Hakları ve Hukukun Üstünlüğü Genel Müdürlüğü (DGI) Acil Ortak Görüşü Ceza Kanunu Değişiklik Tasarısı “Yanlış veya Yanıltıcı Bilgi” İle İlgili Hüküm Hakkında, Strazburg, 2022.
• YÜZER, Dilara: “Basın Yoluyla Haberlerin Verilişi ve Suçsuzluk Karinesi”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2013, Cilt 15, Prof. Dr. M. Polat Soyer’e Armağan Özel Sayısı, s. 1653-1694.
• ZHANG, Tingting: “The Criminal Law Regulation of the Behavior of Fabricating and Deliberately Disseminating False Information of Epidemic”, Ukrainian Policymaker, 2020, Sayı 6, s. 104-113.