Yabancı Ortaklı Joint Venture’ların (Ortak Girişimlerin) Türk Hukuku Uyarınca Taşınmaz Edinimleri

Yıl 2016, Cilt: 2 Sayı: 3 - Prof.Dr. Akar ÖCAL Armağanı, 63 - 86, 31.05.2016

Ali Önal Sadık Çapa

Öz

Yabancı uyruklu kişilerin Türkiye’de taşınmaz edinimleri Türk hukuku uyarınca sınırlandırılmıştır. Dolayısıyla Türkiye’de joint venture türünde bir ortaklık ilişkisine giren yabancı uyruklu kişilerin durumu taşınmaz edinimi açısından önem arz etmektedir. Bu sebeple bu çalışmada yabancı ortaklı joint venture’ların -ortak girişimlerin- Türk hukuku uyarınca taşınmaz ediniminin mümkün olup olmadığı, eğer mümkün ise hangi şartlarda ve kapsamda taşınmaz edinebilecekleri ele alınacaktır.
According to the Turkish law it is confined that the foreigners acquire an immovable property in Turkey. Therefore the status of foreign nationality partners who get into a joint venture partnership in Turkey is crucial regarding the immovable property’s acquisition. Due to this reason, in the following study it will be considered whether it is possible that the joint ventures with foreign nationality partners acquire the immovable property in accordance with Turkish law or not, its conditions and its scope if possible.

Anahtar Kelimeler

Ortak girişim, taşınmaz edinimi, yabancı ortak

Kaynakça

• Adatto, Selim, Bir Memleketin Kanunlarına Tevfikan Teşekkül Eden Bir Şirket O Memleketin Tâbiiyetini Teşekkül Eder Mi?, İstanbul Barosu Dergisi 1934, C. VI S. 9-10, s. 1-10.
• Akıncı, Ziya, Yabancıların Taşınmaz Edinimleri-Güncel Tartışmalar-Panel Notları, İstanbul Barosu Yayınları 2012, s. 65-75.
• Akyol, Şener, Borçlar Hukuku (Özel Borç İlişkileri), Know-How, Management, Joint Venture ve Büyük Çaplı İnşaat Sözleşmeleri, II. Fasikül, İstanbul 1997.
• Altay, Sıtkı Anlam, Anonim Ortaklıklar Hukuku’nda Sermayeye Katılmalı Ortak Girişimler [Equity Joint Ventures], İstanbul 2009.
• Altuğ, Yılmaz, Yabancıların Arazi İktisabı Meselesi, 4. Bası, İstanbul 1976.
• Arat, Tuğrul, Ticari Şirketlerin Tâbiiyeti, Ankara 1970.
• Aybay, Rona, Vatandaşlık Hukuku, İkinci Baskı, İstanbul 2006.
• Aygül, Musa, Milletlerarası Özel Hukukta Şirketlere Uygulanacak Hukukun Tespiti, Ankara 2007.
• Aygül, Musa, Türk Vatandaşlığını Çıkma İzni Alarak Kaybeden Kişilerin Kamu Görevine Girme Yasağı, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C. XIV, Y. 2010, S. 1, s. 31-60.
• Barlas, Nami, Adî Ortaklık Temeline Dayalı Sözleşme İlişkileri, 2. Bası, İstanbul 2008.
• Başak, Levent, Türkiye’de Yabancı Banka Hukuku ve Yabancı Bankalar ile İlgili Bazı Hususların Analizi, Bankacılar Dergisi 2012, S. 63, s. 6-21.
• Berki, Osman Fazıl, Devletler Hususi Hukuku, C. 1, B. 4, Ankara 1961.
• Bilgili Fatih, Adi Ortaklıkların Fiil Ehliyeti ve Alman Federal Mahkemesi’nin Verdiği Yeni Karar Karşısında Ortaya Çıkan Durum, Prof. Dr. Ömer Teoman’a 55. Yaş Günü Armağanı, Beta Yayınları, İstanbul 2002, s. 197-213.
• Çelikel, Aysel, Türk Hukukunda Yabancı Şirketlerin Taşınmaz Edinmelerine İlişkin Yeni Esaslar, İstanbul Ticaret Üniversitesi Dergisi 2004, Y.3, S. 5, s. 203-214.
• Çelikel Aysel, Gayrimüslim Cemaat Vakıflarının Taşınma Mal Edinmesi ve 27.01.2004 Tarihli Yargıtay Kararı (Yargıtay Kararı), İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2005, Y. 4, S. 8, s. 57-64.
• Çelikel, Aysel/ Öztekin-Gelgel, Günseli, Yabancılar Hukuku, 21. Baskı, İstanbul 2015.
• Dayınlarlı, Kemal, Joint Venture Sözleşmesi, 3. Baskı, Ankara 2007.
• Dural, Mustafa/Öğüz, Tufan, Türk Özel Hukuku-Kişiler Hukuku-Cilt II, 15. Baskı, İstanbul 2014.
• Gökyayla, Cemile/ Süral, Ceyda, Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanununun Getirdiği Yenilikler, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 2004, C. VI. S. 2, s. 131-167.
• Doğan, Vahit, Türk Vatandaşlık Hukuku, 14. Baskı, Ankara 2014.
• Donay Süheyl, Devletler Hususi Hukukunda Şirketin Tâbiiyeti Meselesi, BATİDER 1969, C. 5 S. 2, s. 207-232.
• Ekşi, Nuray, Devletler ve Diğer Devlet Vatandaşları Arasındaki Yatırım Uyuşmazlıklarının Çözümlenmesi Hakkında Konvansiyon, Avrasya Günleri, Ekonomik ve Finansal İşbirliğinin Geliştirilmesinde Hukuki İhtilafların Çözümlenmesi Sempozyumu (ICSID), İstanbul 1999.
• Ekşi, Nuray, ICSID Hakem Kararlarının Tanınması, Tenfizi ve İcrası (Hakem Kararları), İstanbul 2009.
• Ekşi, Nuray, Yabancıların Türkiye’de Taşınmaz İktisabı (Taşınmaz), 2. Baskı, İstanbul 2012.
• Ekşi, Nuray, Yabancılar ve Uluslararası Koruma Hukuku (Uluslararası Koruma), 2. Baskı, İstanbul 2014.
• Erdem, B. Bahadır, Yabancı Sermayenin Türkiye’ye Bankalar Kanalıyla Gelmesi, MHB 1988, C. VIII S. 1, s. 10-30.
• Esen, Emre, Türk Hukukunda Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizinde Münhasır Yetki Kavramı, MHB 2002, C. 22, S. 2, s. 183-207.
• Esmer, Galip, Mevzuatımızda Gayrimenkul Hükümleri ve Tapu Sicili, 5. Baskı, İstanbul 1990.
• Fendoğlu, Hasan Tahsin, Yabancı Sermaye ve Yabancıya Mülk Satışı, Ankara 2008.
• Fişek, Hicri, Türk Vatandaşlık Hukuku, Ankara 1959.
• Gelgel, Günseli Öztekin, Yabancıların Taşınmazlara İlişkin Mülkiyet ve Sınırlı Ayni Haklardan Yararlanmasında Mütekabiliyet İlkesi, Prof. Dr. Gülören Tekinalp’e Armağan 2003, MHB, Sayı 1-2, s. 405-422.
• Güngör-Güneysu Gülin, Tâbiiyet Hukuku, 3. Baskı, Ankara 2015.
• Güven, Pelin, Ortaklıkların Merkez Değişikliğinde Birleşme, Bölünme, Malvarlığının veya İşletmenin Devrinde Uygulanacak Hukuk ve Uyuşmazlıkların Çözümü, 2. Bası, Ankara 2008.
• Güven, Pelin, Anayasa Mahkemesi Kararları Işığında Yabancı Uyruklu Gerçek Kişilerin Türkiye’de Taşınmaz ve Sınırlı Ayni Hak Edinmesinde Tapu Kanunu 35’inci Maddesinde Değişiklik Öngören Kanun Tasarısının Değerlendirilmesi, MHB 2011, Y. 31, S. 2, s. 203-298.
• Hall, R. Duane, The International Joint Venture, New York 1984.
• Kaplan, İbrahim, Begriff und Rechtsnatur des Gemeinschaftsunternehmers- Joint Venture, Abgrenzung von anderen Kooperationsformen, Prof. Dr. Ali Naim İnan’a Armağan, Ankara 2009, s. 415-432.
• Kaplan, İbrahim, İnşaat Sektöründe Müşterek İş Ortaklığı - Joint Venture -, 3. Baskı, Ankara 2013.
• Korkut, Ömer, Türk Hukuku Bakımından Ortak Girişim (Joint Venture) ve İş Ortaklığı, Legal Hukuk Dergisi 2007, Yıl: 5 Sayı: 52, s. 1151-1164.
• Köksal, Tunay, Uluslararası İnşaat Sözleşmeleri İş Ortaklığı Sözleşmeleri ve Uyuşmazlıkların Çözüm Yolları, Ankara 2009.
• Kursat, Zekeriya, Yeni Borçlar Kanunumuzda Adi Ortaklık Hükümlerinin Değerlendirilmesi, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası 2012, C. 70 S.1, s. 301-312.
• Micheler, Eva/ Prentice, Dan D., Joint Ventures In English and German Law, Oxford 2000.
• Moroğlu, Erdoğan, Anonim Ortakların Tâbiiyeti ve Tanınması, Ergin Nomer’e Armağan, İstanbul, Milletlerarası Hukuk Bülteni, 2002 C. XXII, S. 2,s. 413-419.
• Mutlu, Levent, Yabancıların Taşınmaz Mal Edinimi Yönünden Avrupa Birliği ve Türkiye, Türkiye Barolar Birliği Dergisi 2005, S. 59, s. 264-309.
• Nomer, Ergin, Türk Vatandaşlık Hukuku, 20. Bası, İstanbul 2014.
• Önal, Ali, Türk Hukukunda Yabancı Bankaların Durumu ile Bankaların Kuruluş, Faaliyet ve Sona Ermesi, Ankara 2015.
• Özel, Sibel, Yabancıların Türkiye’de Taşınmaz Mal Edinmeleri İçin Gerekli Olan Karşılıklılık Şartının Yargıtay Kararları Işığında Yorumu, Prof. Dr. Yılmaz Altuğ’a Armağan, MHB 1997-1998, S. 1-2, s. 305-315.
• Özel, Sibel, Tapu Kanunu Md. 35’de Yapılan Değişiklik Tasarısının Anayasa Mahkemesi Kararları Işığında Değerlendirilmesi, İstanbul Barosu Dergisi 2012, C. 86 S. 2, s. 37-48.
• Öztürk, Pınar, Ortak Girişim (Joint Venture) ve Uygulanacak Hukuk, İstanbul 2001.
• Poroy, Reha/Tekinalp, Ünal/Çamoğlu, Ersin, Ortaklıklar Hukuku I, 13. Baskı, İstanbul 2014.
• Pulaşlı, Hasan, Şirketler Hukuku Şerhi, Cilt I, 2. Baskı, Ankara 2015.
• Sargın, Fügen, Yabancı Gerçek Kişilerin Türkiye’de Taşınmaz Mal Edinmeleri ve Sınırlı Ayni Haklardan Yararlanmaları, Ankara 1997.
• Seviğ, Vedat Raşit, Türkiye’nin Yabancılar Hukuku, İstanbul 1981.
• Sulej, Julian C., UK International, Joint Ventures in Technology and Innovation: An Analysis of Patterns of Activity and Distribution, European Business Review 1988, vol: 98, s. 1-11.
• Şanlı, Cemal/ Ataman-Figenmeşe, İnci/ Esen, Emre, Milletlerarası Özel Hukuk, 4. Baskı, İstanbul 2015.
• Şener, Oruç Hami, Adi Ortaklık, Ankara 2008.
• Taşdelen, Servet, Bankacılık Kanunu Şerhi, Ankara 2006.
• Tekil, Fahiman, Adi, Kollektif ve Komandit Şirketler Hukuku, 5. Baskı, İstanbul 1996.
• Tekinalp, Gülören, Türk Hukukunda Ortaklıkların Vatandaşlığı (Ortaklık), İstanbul Üniversitesi 50. Yıl Armağanı 1973, s. 551-579.
• Tekinalp, Gülören/Tekinalp, Ünal, Joint Venture, Prof. Dr. Yaşar Karayalçın’a 65 inci Yaş Armağanı, Ankara 1988, s. 143-176.
• Tekinalp, Ünal, Türk Hukukuna Göre Yabancı Bankalar (Yabancı Banka), MHB 1986, C. VI S. 1, s. 10-20.
• Tekinalp, Gülören, Milletlerarası Özel Hukukta Ortaklıkların Merkezi Kriteri AT Hukuku ve MÖHUK (Ortaklıkların Merkezi), Aysel Çelikel’e Armağan, MHB 2000, C. XIX S. 1-2, s. 909-921.
• Tekinalp, Gülören/ Uyanık-Çavuşoğlu, Ayfer, Milletlerarası Özel Hukukta Bağlama Kuralları (Bağlama Kuralları), 11. Bası, İstanbul 2011.
• Tiryakioğlu, Bilgin, Doğrudan Yabancı Yatırımlara İlişkin Uluslararası Düzenlemeler, Ankara 2001.
• Tiryakioğlu, Bilgin, Doğrudan Yatırımların Uluslararası Hukukta Korunması, Ankara 2003.
• Tolun, Osman, Türk Hukukunda Sermaye Şirketlerinin Tâbiiyeti, III. Ticaret ve Banka Hukuku Haftası (13-18 Mayıs), Ankara 1964.
• Turan, Gökçen, Dünya Bankası Bünyesinde Yatırım Uyuşmazlıklarının Çözümüne Dair Uluslararası Merkez’in Tahkim Kuralları Uyarınca Tahkimin İşleyişi, BATİDER 2009, C. XXV S. 3, s. 345-380.
• Southern Pasific Properties Limited vs. Arab Republic Of Egypt, ICSlD Revıew-Foreıgn Investment Law Journal, https://icsid.worldbank.org/ICSID/FrontServlet?requestType=CasesRH&actionVal=showDoc&doc Id=DC671_En&caseId=C135, 20.10.2015.
• Dünya Bankası Uluslararası Yatırım Uyuşmazlıkları Çözüm Merkezi (https://icsid.worldbank.org/ICSID/FrontServlet, 20.10.2015).
• Kazancı İçtihat Bankası (www.kazanci.com).
• Legal Bank İçtihat Bankası (legalbank.net).
• www.kararlar.anayasa.gov.tr.