Kurumsal Yönetim Kavramının Genel Çerçevesi ve Türk Hukukundaki Yansımaları

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 1, 203 - 227, 30.11.2019

Mehmet Arif Tuğ

Öz

Doksanlı yıllarda yaşanan ve dünya çapında etkiler doğuran şirket içi skandallar, halka açık anonim şirketlerin yönetiminde yeni anlayışların gelişmesine sebep olmuştur. Zira söz konusu türde şirketlerde meydana gelen olaylardan yalnızca ilgili şirket ve pay sahipleri değil; şirket çalışanları, alacaklılar, toplum ve devlet gibi diğer menfaat grupları da zarar görmektedir. Bu sebeple tüm dünyada şirket üst yönetimine ilişkin kurumsal yönetim başlığı altında birtakım ilkelerin tartışma ve düzenleme konusu olduğu görülmektedir. Konuya ilişkin olarak Türk hukukunda da Türk Ticaret Kanunu ve Sermaye Piyasası Kanunu’nda hukuki çerçeve çizilmiştir. Ayrıca kurumsal yönetim ilkeleri Sermaye Piyasası Kurulu tarafından ayrıntılı şekilde düzenlenmiştir. Bu çalışmada kurumsal yönetim kavramı, kurumsal yönetimin kökenleri ve Türk hukukunda yer alan konuya ilişkin düzenlemeler ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler

Kurumsal Yönetim, Halka Açık Anonim Şirketler, Sermaye Piyasaları, Menfaat Grupları, Şeffaflık

General Framework of the Concept of Corporate Governance and Its Reflections in Turkish Law

Öz

In-company scandals, which happened during the nineties and had world-wide impacts, has caused development of new concepts in public companies’ management. Because not only related company and its shareholders but also other stakeholder, such as company employees, creditors, society and state, are damaged due to incidents that happen in this kind of companies. Therefore, it has been seen that some principles about company senior management, entitled corporate governance, are subject to discussion and regulation all around the world. In Turkish law relating to this matter the legal frame has also been drawn in Turkish Commercial Law and Capital Market Law. Besides, the corporate governance principles have been regulated comprehensively by the Capital Markets Board of Turkey. In this study the concept of corporate governance, the origins of corporate governance and the regulations on the subject in Turkish law will be discussed.

Anahtar Kelimeler

Corporate Governance, Public Companies, Capital Markets, Stakeholders, Transparency

Kaynakça

• Burak Adıgüzel, Sermaye Piyasası Hukuku, Ankara, Adalet Yayınevi, 2017.
• Mehmet Ali Aksoy, Türk Kurumsal Yönetim Düzenlemeleri Kapsamında Anonim Şirket Yönetim Kurulu, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi - Prof. Dr. Oğuz Kürşat ÜNAL’a Armağan, 2013, C. 17, S. 1 - 2, s. 45 - 76.
• Ali Alp/Saim Kılıç, Kurumsal Yönetim - Nasıl Yönetilmeli, İstanbul, Doğan Kitap, 2014.
• Eric Banks, Corporate Governance - Financial Responsibility, Controls and Ethics, Basingstoke, Palgrave Macmillan, 2004.
• Sibel Çelik, Kurumsal Yönetim Uygulamaları ve Hisse Senedi Likiditesi: Borsa İstanbul Örneği, Bankacılar Dergisi, 2014, S. 90, s. 68 - 82.
• Abdülkerim Daştan, Kurumsal Yönetim İlkeleri ve Kurumsal Muhasebe Etkileşimi, Bankacılar Dergisi, 2010, S. 72, s. 3 - 18.
• H. Erdal Demir, Sermaye Piyasası Kurulu’nun Anonim Şirketlerde Yönetim Kuruluna İlişkin Kurumsal Yönetim İlkeleri, İstanbul, On İki Levha Yayıncılık, 2013.
• İlhan Ege/Önder Ege, Sermaye Piyasasında Yatırımcının Korunması, Ankara, Seçkin Yayıncılık, 2017.
• Cafer Eminoğlu, Türk Ticaret Kanunu’nda Kurumsal Yönetim (Corporate Governance), İstanbul, On İki Levha Yayıncılık, 2014.
• Muzaffer Eroğlu, Payları Borsada İşlem Gören Halka Açık Şirketlerde Kurumsal Yönetim İlkelerine İlişkin Yeni Sistem, Legal Hukuk Dergisi, 2014, C. 12, S. 136, s. 31 - 71.
• Rauf Karasu, 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu ile Anonim Şirketlerde Kurumsal Yönetim ile İlgili Getirilen Yenilikler, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2013, C. 4, S. 2, s. 33 - 60.
• Christine Mallin, Corporate Governance, New York, Oxford University Press, 2004.
• Tekin Memiş/Gökçen Turan, Sermaye Piyasası Hukuku, 2. Baskı, Ankara, Seçkin Yayıncılık, 2016.
• OECD, G20/OECD Kurumsal Yönetim İlkeleri, https://bit.ly/2Zy3ehQ (05.08.2019), 2016.
• Ali Paslı, Anonim Ortaklık Kurumsal Yönetimi (Corporate Governance), İstanbul, Beta Basım, 2004.
• Hasan Pulaşlı, Anonim Şirket Yönetiminde Yeni Model: Corporate Governance, Ankara, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, 2003.
• Burak Sertoğlu, Türk Ticaret Kanunu’ndaki İmtiyaz Sistemi ve Kurumsal Yönetim Açısından Değerlendirilmesi, İstanbul Barosu Dergisi, 2014, C. 88 S. 1, s. 283 - 313.
• Ünal Tekinalp/Ersin Çamoğlu, Sermaye Piyasası Hukukunun Temel İlkeleri ve Gerekçeli Sermaye Piyasası Kanunu, 2. Baskı, İstanbul, Vedat Kitapçılık, 2018.
• Ahmet Cemil Ünal, Kurumsal Yönetimin Teorisi, İlkeleri ve Uygulamaya Yansıması, Başkent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2015, C. 1, S. 1, s. 403 - 441.
• Ömer Faruk Yıldız, 2015, Kurumsal Yönetim İlkelerinin 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu Çerçevesinde İncelenmesi ve BIST 30 Şirketlerinin Uyumluluğu, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü, İstanbul.
• https://bit.ly/2T4f6pe, 05.08.2019.
• www.businessinsider.com/10-years-later-what-happened-to-the-former-employees-ofenron-2011-12, 30.07.2019.
• https://www.businessinsider.com/largest-bankruptcies-in-american-history-2011-11, 30.07.2019.
• www.ecgi.org/codes/documents/cadbury.pdf, 30.07.2019.
• https://www.investopedia.com/terms/s/spv.asp, 30.07.2019.
• http://www.spk.gov.tr/Bulten/Goster?year=2019&no=2, 06.08.2019.
• http://www.spk.gov.tr/Duyuru/Goster/20111104/1, 05.08.2019.