Class Hegemony, Law and The Soviet Law

Yıl 2024, Cilt: 10 Sayı: 2, 709 - 731, 01.08.2024

Ozan Giray Şahin

https://doi.org/10.54699/andhd.1460051

Öz

The organized unity of normative practices dedicated to protecting the given class hegemony under the conditions of class-based societies creates the sets of structural relations that is called law. Therefore, law is a result and product of class rule. The aforementioned characteristic of law is ignored by the bourgeois legal ideology, and law is accepted as an entity that solves social problems around a set of principles are discovered within the bourgeois relations of production and distribution but their economic and class content is ignored. Those principles are defined as neutral values and independent from the effects of social relations and classes. The said principle of bourgeois legal ideology makes it possible to characterize any society that contradicts the principles of the bourgeois legal ideology as lawless entities. Especially today, when we feel the effects of emerging multipolarity, this ability has been used against societies that somehow contradict the economic, political and ideological domination of the West. In this context, our study focuses on Soviet law as a basis for the claim that a law outside of the scope of western-centered bourgeois ideology existed and is possible in the future under multipolar world conditions. Since Soviet law rests on an ideological basis in which the relationship between law and class rule is recognized and it developed in a society based on public ownership of the means of production; it transcends the limits of bourgeois legal ideology and embodies discoveries that are considered impossible within bourgeois law. The basis of this difference lies in the unique class character of Soviet society.

Anahtar Kelimeler

Bourgeoise Law, Class Hegemony, Legal Form, Legal Ideology, Soviet Law

Sınıf Egemenliği, Hukuk ve Sovyet Hukuku

Öz

Normatif pratiklerin sınıflı toplum koşullarında verili sınıf egemenliğini korumaya özgülenmiş örgütlü birliği, hukuk adını verdiğimiz yapısal ilişki setlerini ortaya çıkarır. Dolayısıyla da hukuk, sınıf egemenliğinin bir sonucu ve ürünüdür. Hukukun anılan niteliği burjuva hukuk ideolojisi tarafından görmezden gelinmekte ve hukuk, ekonomik ve sınıfsal içeriği görmezden gelinen burjuva üretim ve bölüşüm ilişkileri içerisinde keşfedilmiş ama tarafsız birer değer olarak kabul edilen bir ilkeler manzumesi etrafında toplumsal sorunları çözen ve bu esnada da toplumsal ilişki ve sınıflardan bağımsız olan bir entite olarak kabul edilmektedir. Burjuva hukuk ideolojisinin anılan kabulü burjuva hukuk ideolojisi içerisindeki ilkeler demeti ile çelişen her toplumu hukuksuz olarak nitelemeye olanak vermektedir. Söz konusu olanak özellikle çok kutupluluğun etkilerini hissettiğimiz günümüzde Batı’nın iktisadi, siyasi ve ideolojik egemenliği ile bir şekilde çelişen toplumlara karşı kullanılmaktadır. Çalışmamız bu bağlamda çok kutuplu dünya koşullarında Batı merkezli burjuva toplumsallığı ve hukuku dışında bir hukukun var olduğu ve gelecekte de olanaklı olduğu iddiasına dayanak olarak Sovyet hukukunu ele almaktadır. Sovyet hukuku, hukuk ile sınıf egemenliği arasındaki ilişkinin kabul edildiği bir ideolojik düzleme yaslandığı ve üretim araçları üzerinde kamusal mülkiyete dayalı bir toplum içinde geliştiği için burjuva hukuk ideolojisinin sınırlarını aşmakta ve burjuva hukuku içinde olanaksız kabul edilen keşifleri bünyesinde taşımaktadır. Söz konusu farklılığın temelinde ise Sovyet toplumunun özgün sınıfsal karakteri yatmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Burjuva Hukuku, Hukuksal Biçim, Hukuk İdeolojisi, Sınıf Egemenliği, Sovyet Hukuku

Kaynakça

• ABEL, Richard. L.: “Capitalism and the Rule of Law: Precondition or Contradiction?: [Commentary]”, Law & Social Inquiry, 1990, Cilt 15, Sayı 4, s. 685-697.
• ANWEILER, Oskar: Rusya’da Sovyetler 1905-1921, (Çev.) KEŞOĞLU, Temel, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 1990.
• AVCIOĞLU, Doğan: Devrim ve Demokrasi Üzerine, Tekin Yayınları, İstanbul, 2001.
• BEIRNE, Piers: “Empiricism and the Critique of Marxism on Law and Crime”, Social Problems, 1979, Cilt 26, Sayı 4, s. 373-385.
• BEIRNE, Piers / SHARLET, Robert: “Toward a General Theory of Law and Marxism: E. B. Pashukanis”, (Ed.) BEIRNE, Piers: Contritubtions and Development of Soviet Legal Theory, Routledge, New York, 2015, s. 17-44.
• BENVENUTI, Francesco: “The ‘Reform’ of the NKVD, 1934”, Europe-Asia Studies, 1997, Cilt 49, Sayı 6, s. 1037-1056.
• BERMAN, Harold J.: “The Law of the Soviet State”, Soviet Studies, 1955, Cilt 6, Sayı 3, s. 225-237.
• BODENHEIMER, Edgar: “Some Recent Trends in European Legal Thought. West and East”, The Western Political Quarterly, 1949, Cilt 2, Sayı 1, s. 45-58.
• BONGER, Willem A: Criminality and Economic Conditions, Little, Brown and Company, Boston, 1916.
• BUTLER, William E.: “The Rule of Law and Soviet Legal Transformations: [Commentary]”, Law & Social Inquiry, 1990, Cilt 15, Sayı 3, s. 527-533.
• CHAMBLISS, William J.: “Toward a Political Economy of Crime”, Theory and Society, 1975, Cilt 2, Sayı 2, s. 149-170.
• CHAMBRE, Henri: “Soviet Ideology”, Soviet Studies, 1967, Cilt 18, Sayı 3, s. 314-327.
• COLLINS, Hugh: Marksizm ve Hukuk, (Çev.) TUNA, Umre Deniz, Dipnot Yayınları, Ankara, 2013.
• COMAROFF, John: “Re-Marx on Repression and the Rule of Law: [Commentary]”, Law & Social Inquiry, 1990, Cilt 15, Sayı 4, s. 671-678.
• SUKHOPLYUEV, İvan: “Administrativnaya Yustitsiya”, (Ed.) STUÇKA, Pyotr.: Èntsiklopediya Gosudarstva i Pravo I, Izdatel’stvo Kommunisticheskoy Akademii, Moskva, 1929, s. 45-50.
• ÈNTSİKLOPEDİYA GOSUDARSTVA İ PRAVA: “Absolyutnoe Pravo”, (Ed.) STUÇKA, Pyotr.: Èntsiklopediya Gosudarstva i Pravo I, Izdatel’stvo Kommunisticheskoy Akademii, Moskva, 1929, s. 14.
• ENGELS, Friedrich: Anti-Dühring: Bay Eugen Dühring’in Bilimi Altüst Edişi, (Çev.) YARKIN, İsmail H., İnter Yayınları, İstanbul, 2000.
• FULLER, Lon. L.: “Pashukanis and Vyshinsky: A Study in the Development of Marxian Legal Theory”, Michigan Law Review, 1949, Cilt 47, Sayı 8, s. 1157-1166.
• GUINS, George C.: “Law Does not Wither Away in the Soviet Union”, The Russian Review, 1950, Cilt 9, Sayı 3, s. 187-204 (Law Does Not Wither).
• GUINS, George C.: “Towards an Understanding of Soviet Law”, Soviet Studies, 1955, Cilt 7, Sayı 1, s. 14-30 (Towards an Understanding).
• HAZARD, John N: “Understanding Soviet Law without the Cases”, Soviet Studies, 1955, Cilt 7, Sayı, 2, s. 121-127.
• HAZARD, John N: “Reflections on Thirty-Five Years of Research in Soviet Law”, Columbia Law Review, 1970, Cilt 70, Sayı 2, s. 188-193.
• HUSKEY, Eugene: “A Framework for the Analysis of Soviet Law”, The Russian Review, 1991, Cilt 50, Sayı 1, s. 53-70.
• KARAHANOĞULLARI, ONUR: Marksizm ve Hukuk – Diyalektik Hukuk Bilimi, Yordam Kitap, İstanbul, 2018.
• KIVILCIMLI, Hikmet: Oportünizm Nedir?, Halk Savaşının Planları, Devrim Zorlaması Demokratik Zortlama, Derleniş Yayınları, Ankara, 1978.
• KRYGIER, Martin: “Marxism, Communism, and Narcissism: [Rejoinder]”, Law & Social Inquiry, 1990, Cilt 15, Sayı 4, s. 707-730.
• LENİN, Vladimir İlyiç: Collected Works Volume 2 (1895-1897), Progress, Moskova, 1972.
• LENİN, Vladimir İlyiç: Collected Works Vol 32 (December 1920-August 1921), Progress, Moskova, 1973.
• LENİN, Vladimir İlyiç: Devlet ve Devrim, (Çev.) KAYA, Mehmet, Emek Yayınları, İstanbul, 1976 (Devlet ve Devrim).
• LENİN, Vladimir İlyiç: Collected Works Volume 1 (1893-1894), Progress, Moskova, 1977.
• LENİN, Vladimir İlyiç: Collected Works Volume 4 (1898-April 1901), Progress, Moskova, 1977.
• LENİN, Vladimir İlyiç: Collected Works Volume 6 (January1902-August 1903), Progress, Moskova, 1977.
• LENİN, Vladimir İlyiç: Collected Works Volume 7 (September 1903-December 1904), Progress, Moskova, 1977.
• LENİN, Vladimir İlyiç: Collected Works Volume 8 (January-July 1905), Progress, Moskova, 1977 (Collected Works Vol. 8).
• LENİN, Vladimir İlyiç: Collected Works Volume 9 (June-November 1905), Progress, Moskova, 1977.
• MARKOVITS, Inga S: “Civil Law in East Germany. Its Development and Relation to Soviet Legal History and Ideology”, The Yale Law Journal, 1968, Cilt 78, Sayı 1, s. 1-51.
• MILLAR, James R.: “A Note on Primitive Accumulation in Marx and Preobrazhensky”, Soviet Studies, 1978, Cilt 30, Sayı 3, s. 384-393.
• MORAVCIK, Ivo: “The Priority of Heavy Industry as an Objective of Soviet Economic Policy”, Soviet Studies, 1965, Cilt 17, Sayı 2, s. 245-251.
• ÖZDEMİR, Ali Murat: Sözün Mülkiyeti: Hukukun Ekonomi Politiği, Dipnot, Ankara, 2008 (Sözün Mülkiyeti).
• ÖZDEMİR, Ali Murat: Güç Buyruk ve Düzen, İmge Kitabevi Yayınları, Ankara, 2011.
• ÖZDEMİR, Ali Murat: “Kolektif Emperyalizm”, (Ed.) ÖZDEMİR, Ali Murat: Kolektif Emperyalizm Mağribden Maşrıka Dönüşümün Ekonomi Politiği, İmge Kitabevi Yayınları, Ankara, 2014, s. 29-91.
• ÖZDEMİR, Ali Murat / SAYGILI, Abdurrahman / ZABUNOĞLU, Hamdi Gökçe / DEMİRLİ, Aynur / AYKUT, Ebubekir /
• TÜRKOĞLU KARACAOVA, Ezgi Nur / UĞURLU, Göksu / ŞAHİN, Ozan Giray: Genel Kamu Hukuku Kuramsal Yaklaşım, İmge Kitabevi Yayınları, Ankara, 2018.
• PASUKANİS, Evgeny. B.: Genel Hukuk Teorisi ve Marksizm, (Çev.) KARAHANOĞULLARI, Onur, Birikim Yayınları, İstanbul, 2002.
• POULANTZAS, Nicos: Political Power and Social Classes, New Left Books, Londra, 1973.
• PREOBRAZHENSKY, Evgeny A.: The New Economics, Clarendon Press, Oxford, 1967.
• RENDLE, Matthew: “Mercy amid Terror? The Role of Amnesties during Russia's Civil War”, The Slavonic and East European Review, 2014, Cilt 92, Sayı 3, s. 449-478 (Mercy).
• RENDLE, Matthew: “Making Sense of 1917”, Slavic Rewiev, Cilt 76, Sayı 3, s. 610-618 (Making Sense).
• SHARLET, Robert / BEIRNE, Piers: “In Search of Vyshinsky: The Paradox of Law and Terror”, (Ed.) BEIRNE, Piers: Contritubtions and Development of Soviet Legal Theory, Routledge, New York, 2015, s. 136-156.
• SHARLET, Robert / MAGGS, Peter B. / BEIRNE, Piers: “P. I. STUÇKA and Soviet Law”. (Ed.) BEIRNE, Piers: Contritubtions and Development of Soviet Legal Theory, Routledge, New York, 2015, s. 45-60.
• SCHLESINGER, Rudolf: “Theoretical Problems of Legality”, Soviet Studies, 1957, Cilt 8, Sayı 3, s. 316-320.
• SCHLESINGER, Rudolf: Marksizm ve Sovyet Hukuk Teorisi, (Çev.) AKTAN, M, Sinan Yayınları, İstanbul, 1974 (Marksizm ve Sovyet).
• STALİN, Josef V.: Eserler Cilt 1, (Çev.) YARKIN, İsmail, İnter Yayınları, İstanbul, 1989.
• STALİN, Josef V.: Eserler Cilt 4, (Çev.) YARKIN, İsmail, İnter Yayınları, İstanbul, 1990.
• STALİN, Josef V.: Eserler Cilt 5, (Çev.) YARKIN, İsmail, İnter Yayınları, İstanbul, 1990.
• STALİN, Josef V.: Eserler Cilt VI, (Çev.) YARKIN, İsmail, İnter Yayınları, İstanbul, 1990 (Cilt VI).
• STALİN, Josef V.: Eserler Cilt 7, (Çev.) YARKIN, İsmail, İnter Yayınları, İstanbul, 1991 (Cilt 7).
• STALİN, Josef V.: Eserler Cilt 8, (Çev.) KAYA, Saliha N. / YARKIN, İsmail, İnter Yayınları, İstanbul, 1991.
• STALİN Josef V.: Eserler Cilt 13, (Çev.) KAYA, Saliha N., İnter Yayınları, İstanbul, 1992.
• STUÇKA, Pyotr.: “Burzhuaznoe Pravo”, (Ed.). STUÇKA, Pyotr.: Èntsiklopediya Gosudarstva i Pravo I, Izdatel’stvo Kommunisticheskoy Akademii, Moskva, 1929, s. 216-219.
• TARACOUZIO, Timothy Andrew: “The Soviet Citizenship Law of 1938”, The American Journal of International Law, 1939, Cilt 33, Sayı 1, s. 157-160.
• TAYLOR, Pauline B.: “Treason, Espionage, and Other Soviet State Crimes”, The Russian Review, 1964, Cilt 23, Sayı 3, s. 247-258.
• TIMASHEFF, Nicholas S.: “Soviet Law”, Virginia Law Review, 1952, Cilt 38, Sayı 7, s. 871-885.
• TREVASKES, Sue: Afterlives of Chinese Communism: Political Concepts from Mao to Xi, Australian National University Press / VERSO, Acton, 2019.
• QUIGLEY, John: Soviet Legal Innovation an the Law of the Western World, Cambridge University Press, NewYork, 2007.
• VAN ALSTEIN, Maarten: “From Enigma to Enemy”, Journal of Cold War Studies, 2011, Cilt 13, Sayı 3, s. 126-148.
• VOYTINSKY, Josef. C.: “Administrativny Akt”. (Ed.) STUÇKA, Pyotr.: Èntsiklopediya Gosudarstva i Pravo I, Izdatel’stvo Kommunisticheskoy Akademii, Moskva, 1929, s. 53-56.
• VOYTINSKY, Josef. C.: “Administratsiey”, (Ed.) STUÇKA, Pyotr.: Èntsiklopediya Gosudarstva i Pravo I, Izdatel’stvo Kommunisticheskoy Akademii, Moskva, 1929, s. 56.
• VISHNIAK, Mark: “Sovereignty in Soviet Law”, Soviet Studies, 1949, Cilt 8, Sayı 1, s. 34-45.
• VYSHİNSKY, Andrey. Ya.: “Advokatura”, (Ed.) STUÇKA, Pyotr.: Èntsiklopediya Gosudarstva i Pravo I, Izdatel’stvo Kommunisticheskoy Akademii, Moskva, 1929, s. 40-45.
• VYSHİNSKY, Andrey. Ya.: Revolyutsionnaya Zakonnost’ İ Zadachi Sovetskoy Zashchity, Redakcionno-izdatelʹskij Sektor Mosoblispolkoma, Moskva, 1934 (Revolyutsionnaya Zakonnost’).