Fuhuş Amacıyla İnsan Ticareti Suçunda Mağdurun Rızası

Yıl 2024, Cilt: 10 Sayı: 2, 415 - 438, 01.08.2024

Meral Balcı

https://doi.org/10.54699/andhd.1484197

Öz

İnsan ticareti suçunda araç hareketlerin gerçekleştirilmesiyle kişinin irade özgürlüğünün ihlal edilmesi ve buna bağlı olarak asıl hareketlerin icra edilmesi söz konusudur. Araç hareketlerle mağdurun iradesine aykırı davranmasının sağlanması veya görünüşte rızasının elde edilmesi suçun tipikliği açısından belirleyicidir. Dolayısıyla hangi aşamadan itibaren araç hareketlerin böyle bir etkiyi ortaya çıkardığı rıza üzerine yapılacak değerlendirmede çözülmesi gereken bir sorundur. Nitekim fuhuş yaptırmak amacıyla kişinin tedarik edilmesi veya sevk edilmesi, ilgili kişinin özgür iradesine dayanma şartına bağlı olarak, suçu değiştirmektedir. Fuhuş amacıyla insan ticareti suçunda rıza konusu sadece araç hareketlerle ilişkisi üzerinden ele alınmayacak, aynı zamanda sömürü süreci de dâhil edilerek konuya daha geniş bir perspektiften yaklaşmaya çaba gösterilecektir. Çalışmada özellikle insan ticareti suçu mağdurundan fuhuş amacıyla faydalanan ve karşı konulamayacağını bilerek cinsel davranışların gerçekleştirilmesini sağlayan kişinin ceza sorumluluğu cinsel anlamda kendi geleceğini belirleme hakkının kapsamına dikkat çekilerek ve Alman Ceza Kanunu’nda buna yönelik suç düzenlemesi üzerinden somutlaştırılarak incelenecektir

Anahtar Kelimeler

Fuhuş, İnsan Ticareti, Cinsel Özgürlük, Zorlama, Rıza

Consent of the Victim in the Crime of Human Trafficking for the Purpose of Prostitution

Öz

In the crime of human trafficking, there is a violation of the person's freedom of will by committing deceptive and coercive acts and accordingly, the main acts are committed. Ensuring that the victim consent against his/her will through such acts is decisive in terms of the typicality of the crime. In particular, the procurement or transport of a person for the purpose of prostitution changes the crime, depending on the free will of the person concerned. The issue of consent in the crime of human trafficking for the purpose of prostitution will not only be addressed through its relationship with deceptive and coercive acts, but also the exploitation process will be included and an effort will be made to approach the issue from a broader perspective. In the paper, the criminal responsibility of the person who takes advantage of the victim of the crime of human trafficking for the purpose of prostitution will be examined.

Anahtar Kelimeler

Prostitution, Human Trafficking, Sexual Freedom, Coercion, Consent

Kaynakça

• ADAMSKI, Benjamin: “Alman Ceza Hukukunda İnsan Ticareti Suçuna İlişkin Güncel Reformlar”, (Çev.) BAŞER DOĞAN, Zehra, Hukuk Köprüsü, 2018, Cilt 14, Sayı 14, s. 119-130.
• AKBULUT, Berrin: “Cinsel Dokunulmazlığa Karşı Suçlarda Rızanın Niteliği”, Ceza Hukuku Dergisi, 2019, Cilt 14, Sayı 40, s. 265-288 (Rızanın Niteliği).
• AKBULUT, Berrin: Ceza Hukuku Genel Hükümler, 9. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2022.
• AMELUNG, Knut: “Strafrechtswissenschaft und Strafgesetzgebung”, Zeitschrift für die gesamte Strafrechtswissenschaft , 1980, Cilt 92, Sayı 1, s. 19-72.
• APPEL, Ivo: “Rechtsgüterschutz durch Strafrecht? Anmerkungen aus verfassungsrechtlicher Sicht”, Kritische Vierteljahresschrift für Gesetzgebung und Rechtswissenschaft (KritV), 1999, Cilt 82, Sayı 3, s. 278-311.
• ARSLAN, Çetin / AZİZAĞAOĞLU, Bahattin: Yeni Türk Ceza Kanunu Şerhi, Asil Yayınları, Ankara, 2004.
• ARSLAN, Çetin, “İnsan Ticareti Suçu (TCK m.201/b)”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2004, Cilt 53, Sayı 4, s. 19-83.
• ARTUK, Mehmet Emin / ALŞAHİN, Mehmet Emin: “Objektif Cezalandırılabilme Şartı ve Zamanaşımı”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 2013, Cilt 19, Sayı 2, Prof. Dr. Nur Centel’e Armağan Özel Sayısı, s. 17-44.
• AVCI, Maya: “Human Trafficking under the United Nations Protocol to Prevent, Suppress and Punish Trafficking in Persons, Especially Women and Children and Its Implementation in Different Jurisdictions”, Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2020, Cilt 15, Sayı 195-196, s. 1661-1696.
• BARTSCH, Tillmann / LABARTA GREVEN, Nora / KÜSTER, Robert: “Strafbarkeit des Sexkaufs nach § 232a Abs. 6 StGB – ein gesetzgeberischer Fehlschlag?”, Forensische Psychiatrie, Psychologie, Kriminologie, 2023, Cilt 17, s. 296-303.
• BARTSCH, Tillmann / LABARTA GREVEN, Nora / SCHIERHOLT, Johanna / TRESKOW, Laura / KÜSTER, Robert / DEYERLING, Lena / ZIETLOW, Bettina: Evaluierung der Strafvorschriften zur Bekämpfung des Menschenhandels (§§ 232 bis 233a StGB), Nomos Verlag, Baden-Baden, 2022.
• BAYRAKTAR, Köksal: “Çalışma Özgürlüğünü Engelleme Suçu”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 2014, Cilt 20, Sayı 1, Prof. Dr. Ali Rıza Okur’a Armağan Özel Sayısı, s. 1021-1050.
• BOSCH, Julia: “Freierstrafbarkeit - Quo vadis?”, Kriminalpolitische Zeitschrift, 2021, Sayı 5, s. 294-302.
• BÜRGER, Sebastian: “Die Neuregelung des Menschenhandels Umsetzung unionsrechtlicher Vorgaben und Schaffung eines stimmigen Gesamtkonzepts?”, Zeitschrift für Internationale Strafrechtsdogmatik, 2017, Sayı 3, s. 169-181.
• DEĞİRMENCİ, Olgun: “Mukayeseli Hukukta ve Türk Hukukunda İnsan Ticareti Suçu”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2006, Sayı 67, s. 57-96.
• DEMİREL, Muhammed: “Ceza Hukukunda Rızanın İki Boyutu: Tipikliğe Engel Olan Rıza ve Hukuka Uygunluk Nedeni Olan Rıza”, İstanbul Hukuk Mecmuası, 2020, Cilt 78, Sayı 3, s. 1469-1523.
• DURSUN, Selman: “Türk Ceza Hukuku’nda Cinsel Suçlara Genel Bir Bakış”, Ceza Hukuku Dergisi, 2014, Cilt 9, Sayı 24, s. 57-73.
• EKİCİ ŞAHİN, Meral: Ceza Hukukunda Rıza, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2012.
• EL-GHAZI, Mohamad: “Der neue Straftatbestand des sexuellen Übergriffs nach § 177 Abs. 1 StGB n.F.”, Zeitschrift für Internationale Strafrechtsdogmatik, 2017, Sayı 3, s. 157-168.
• FEZER, Gerhard: “Die persönliche Freiheit im System des Rechtsgüterschutzes: Zur Problematik eines allgemeinen Nötigungstatbestandes”, Juristen Zeitung, 1974, Cilt 29, Sayı 19, s. 599-606.
• GÜNGÖR, Mümin: “Türk Ceza Kanunu Kapsamında İnsan Ticareti Suçunun İncelenmesi”, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, 2021, Cilt 9, Sayı 17, s. 241-270.
• HASSEMER, Winfried: “Das Symbolische am symbolischen Strafrecht”, (Ed.) SCHÜNEMANN, Bernd / ACHENBACH, Hans / BOTTKE, Wilfried / Haffke, Bernhard: Festschrift für Claus Roxin zum 70. Geburtstag am 15. Mai 2001, De Gruyter, Berlin-Boston, 2001, s. 1001-1020.
• HEINEMANN, Isvant: “‘Nein heißt Nein’ fünf Jahre nach der Reform des § 177 Abs. 1 StGB – Eine Auseinandersetzung mit der Entscheidung des Gesetzgebers”, Kriminalpolitische Zeitschrift, 2021, s. 62-80.
• HOVEN, Elisa / WEIGEND, Thomas: “‘Nein Heißt Nein’ – Und Viele Fragen Offen: Zur Neugestaltung Der Strafbarkeit Sexueller Übergriffe” JuristenZeitung, 2017, Cilt 72, Sayı 4, s. 182-191.
• HÖRNLE, Tatjana: “Der Irrtum über das Einverständnis des Opfers bei einer sexuellen Nötigung”, Zeitschrift für die gesamte Strafrechtswissenschaft, 2000, Cilt 112, Sayı 2, s. 356-380.
• HÖRNLE, Tatjana: “Sexuelle Selbstbestimmung: Bedeutung, Voraussetzungen und kriminalpolitische Forderungen”, Zeitschrift für die gesamte Strafrechtswissenschaft, 2015, Cilt 127, Sayı 4, s. 851-887 (Selbstbestimmung).
• ISFEN, Osman: “Zur gesetzlichen Normierung des entgegenstehenden Willens bei Sexualdelikten Ein Beitrag zu aktuellen Reformüberlegungen”, Zeitschrift für Internationale Strafrechtsdogmatik, 2015, Sayı 4, s. 217-233.
• JAHIC, Galma / KARAN, Ulaş: “Türk Ceza ve Ceza Usul Hukuku ve Fuhuş Amaçlı İnsan Ticareti Suçunda Yaşanan Sorunlar”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2006, Sayı 67, s. 97-110.
• JOERDEN, Jan C. / WROBEL, Sebastian: “Alman Ceza Hukukunda İnsan Ticareti Suçuna Genel Bir Bakış”, (Çev.) ÜNVER, Yener, Hukuk Köprüsü, 2014, Cilt 7, Sayı 7, s. 91-110.
• KANGAL, Zeynel T.: “Cebir Kullanma Suçu”, (Ed.) KOCA, Mahmut: Prof. Dr. Mehmet Emin Artuk’a Armağan, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2020, s. 585-616 (Cebir).
• KANGAL, Zeynel T.: “Cezalandırılabilirliğin Objektif Koşulları”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 2010, Cilt 68, Sayı 1-2, s. 151-168 (Objektif Koşullar).
• KARGL, Walter: “Zur objektiven Bestimmung der Nötigung”, (Ed.) SCHÜNEMANN, Bernd / ACHENBACH, Hans / BOTTKE, Wilfried / HAFFKE, Bernhard: Festschrift für Claus Roxin zum 70. Geburtstag am 15. Mai 2001, De Gruyter, Berlin-Boston, 2001, s. 905-916.
• KOCA, Mahmut / ÜZÜLMEZ, İlhan: Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 16. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2023 (Genel Hükümler).
• KOCA, Mahmut / ÜZÜLMEZ, İlhan: Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, 8. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2022.
• KOCA, Mahmut: “İnsan Yağması (Sömürüsü) Suçu (TCK m. 201b)”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2003, Cilt 52, Sayı 2, s. 141-172.
• KOCASAKAL, Ümit: “İnsan Ticareti Suçu (TCK 201/b)”, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2003, Sayı 2, s. 39-79.
• KURT, Gülşah: “İnsan Ticareti Suçu”, (Ed.) BAYRAKTAR, Köksal: Özel Ceza Hukuku, Cilt:1, Uluslararası Suçlar, 2. Baskı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2020, s. 160-233.
• LAUFHÜTTE, Heinrich Wilhelm / RISSING-VAN SAAN, Ruth / TIEDEMANN, Klaus (Ed.): Leipziger Kommentar Band 7/2 §§ 232-241a, 12. Baskı, De Gruyter, Berlin, München, Boston, 2015, s. 30-39 (Yazar, LK).
• MANAV, Hakkı: Göçmen Kaçakçılığı ve İnsan Ticareti, Turhan Kitabevi, Ankara, 2010.
• MÄURER, Ulrich: “Regulierungsbedarf der Prostitution: Wege zur Bekämpfung von Menschenhandel und Zwangsprostitution”, Zeitschrift für Rechtspolitik, 2010, Cilt 43, Sayı 8, s. 253-255.
• MAY, Malte: “Die Voraussetzungen der Vergewaltigung nach § 177 Abs. 1, Abs. 6 StGB n. F.”, Juristische Rundschau, 2019, Sayı 3, s. 130-143.
• MERKİ ÇOKSEZEN, Duygu: Fuhuş Suçu (TCK 227), Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2021.
• MITSCH, Wolfgang: “Die erkennbare Willensbarriere gem. § 177 Abs. 1 StGB”, Kriminalpolitische Zeitschrift, 2018, Sayı 6, s. 334-338.
• MÜLLER, Henning Erst: “Der „erkennbare“ Wille nach dem neuen Sexualstrafrecht – erkennbar fehlerhaft”, 2016 (https://community.beck.de/2016/07/08/der-erkennbare-wille-nach-dem-neuen-sexualstrafrecht-erkennbar-fehlerhaft, ET: 24.03.2024).
• OFOSU-AYEH, Oliver: “§ 232a Abs. 6 StGB: Die Umsetzung der Freierstrafbarkeit”, Zeitschrift für das Juristische Studium (ZJS), 2020, Sayı 2, s. 109-112.
• ÖZBEK, Veli Özer / DOĞAN, Koray / BACAKSIZ, Pınar: Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, 17. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2022.
• PETERS, Kristina: “Symbolisches Strafrecht?”, Juristische Rundschau, 2020, Sayı 8, s. 414-420.
• PETZSCHE, Anneke: “Die Neuregelung des Menschenhandels im Strafgesetzbuch - zwischen europarechtlichen Pflichten und politischen Kompromissen”, Kritische Justiz, 2017, Cilt 50, Sayı 2, s. 236-248.
• PFUHL, Christian: “Die Nachfrage nach Opfern von Menschenhandel - Einführung einer Strafvorschrift?”, Juristische Rundschau, 2014, Sayı 7, s. 278-286.
• RENZIKOWSKI, Joachim: “An den Grenzen des Strafrechts - Die Bekämpfung der Zwangsprostitution”, Zeitschrift für Rechtspolitik, 2005, Cilt 38, Sayı 7, s. 213-217 (Zwangsprostitution).
• RENZIKOWSKI, Joachim: “Die Reform der Straftatbestände gegen den Menschenhandel”, Juristen Zeitung, 2005, Cilt 60, Sayı 18, s. 879-885 (Menschenhandel).
• RENZIKOWSKI, Joachim: “Freierbestrafung - Ja oder Nein?”, Tagungsbeitrag 2006, Zehn Jahre Aktionsbündnis gegen Frauenhandel, 2000 - 2010 Eine Dokumentation, Witmann, Roding, 2010 (Freierbestrafung).
• RÖNNEAU, Thomas: “Özgürlüğün Gerçekleştirilmesi Aracı Olarak Rıza”, (Çev.) KANBUR, Mehmet Nihat / ÖZKAN, Salih, Ceza Hukuku Dergisi, 2014, Sayı 26, s. 171-179.
• SOBIR, Olimjon: “Kanunilik İlkesi Bağlamında İnsan Ticareti Suçu”, Terazi Hukuk Dergisi, 2022, Sayı 193, s. 98-113.
• SUMMERER, Kolis: “Köleliğin Çağdaş Şekilleri, İnsan Ticareti ve Cinsel İstismarla Mücadele Bağlamında Kadınların Korunması: İtalyan Mevzuatındaki Reformlar”, (Çev.) ÖNOK, Murat, Hukuki Perspektifler Dergisi, 2006, Sayı 7, s. 130-139.
• ŞEN, Ersan / MAVİŞ, Mert / ŞAHİN, Buğra: Cinsel Suçlar Cinsel Dokunulmazlığa ve Genel Ahlaka Karşı Suçlar (Uygulamada ve İçtihatta), Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2023.
• TANER, Fahri Gökçen: Türk Ceza Hukukunda Cinsel Özgürlüğe Karşı Suçlar, 2. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2017.
• TANERİ, Gökhan: “Fuhuş Suçu”, Çukurova Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2015, Cilt 2, Sayı 3, s. 87-125.
• TEZCAN, Durmuş / ERDEM, M. Ruhan / ÖNOK, R. Murat: Teorik ve Pratik Ceza Özel Hukuku, 20. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2022.
• UZUN, Ekin Deniz: “Perils of Mismatching Human Trafficking For Sexual Exploitation and Sex Work: In The Shade of Definitional Perplexities of The Trafficking Protocol”, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2020, Cilt 19, Sayı 1, s. 223-248.
• YALÇIN, Türkân: Türk Ceza Hukukunda Kadın, Savaş Yayınevi, Ankara, 2019.
• YENERER ÇAKMUT, Özlem: “Türk Ceza Kanunu’nda İnsan Ticareti Suçu (TCK m. 80)”, (Ed.) KOCA, Mahmut: Prof. Dr. Mehmet Emin Artuk’a Armağan, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2020, s. 265-294.
• YENİDÜNYA, A. Caner: “İnsan Ticareti Suçu İle Etkin Mücadelede Nasıl Bir Ceza Kanunu?”, İstanbul Anadolu Adliyesi Dergisi, 2014, Sayı 3, s. 1- 23 (Ceza Kanunu).
• YENİDÜNYA, A. Caner: İnsan Ticareti Suçu (TCK m. 80), Turhan Kitabevi, Ankara, 2007 (İnsan Ticareti Suçu).
• YILMAZ, Yeşim: “İnsan Ticareti Suçu ve İçtima Sorunu”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi - Hukuk Araştırmaları Dergisi, 2017, Cilt 23, Sayı 3, Prof. Dr. Bülent Tahiroğlu’na Armağan Özel Sayısı, s. 883-972.