İş Hukukunda İşçilerin Sosyal Medya Kullanımına İlişkin İşyeri İç Yönetmelikleri/Rehberler

Yıl 2025, Cilt: 11 Sayı: 1, 57 - 83, 18.02.2025

Nihat Seyhun Alp

https://doi.org/10.54699/andhd.1521343

Öz

Özel hayatımızın her anında olduğu gibi çalışma ve ticaret hayatımızda da sosyal medya kullanılmaktadır. İşverenler sosyal medyadan ürünlerinin reklamını ve pazarlamasını yapmaktadır. Yine sosyal medya üzerinden iş başvurusu yapılabilmektedir. Bununla birlikte işçiler de sosyal medyayı kullanır. Ancak herkes gibi işçiler için de sosyal medya yeni bir alandır. Dolayısıyla işçiler, yapmış oldukları paylaşımların işverene verdiği zararın, iş sözleşmesinden doğan borçlarını ihlal ettiğinin ve sonuçlarının farkında olmayabilir. İşte işçilerin çalışma ve özel hayatındaki sosyal medya kullanımını düzenleyen ve aynı zamanda bilgilendirici niteliğe sahip işyeri iç yönetmeliklerinin/rehberlerin hazırlanması sorunların çözümüne hizmet edecektir. Bu düşünce bağlamında çalışmamızda işçilerin sosyal medya kullanımını düzenleyen işyeri iç yönetmelikleri/rehberler ve içerikleri incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

İşyeri İç Yönetmelikleri, Sosyal Medya, İşçinin Sosyal Medya Kullanımı, İşyeri Kaynaklarının Kullanımı, Özel Amaçlı İnternet Kullanımı

Workplace Internal Regulations/Guidelines on the Use of Social Media by Employees in Employment Law

Öz

Social media is used in our working and business life as well as in every moment of our private life. Employers advertise and market their products on social media. Job applications can be made via social media. Employees also use social media. However, like everyone else, social media is a new field for employees. Therefore, employees may not be aware of the damage of their posts to the employer, violation the obligations arising from the employment contract and the consequences. Here, the preparation of workplace internal regulations/guidelines that regulate the use of social media in the business and private life of the employees and at the same time have an informative nature will serve to solve the problems. In the context of this idea, in our study, workplace internal regulations/guidelines regulating the use of social media by employees and their contents were analysed.

Anahtar Kelimeler

Workplace Internal Regulation, Social Media, Employee’s Use of Social Media, Use of Workplace Resources, Use of Internet for Private Purposes

Kaynakça

• AÇIKGÖZ, Deniz: Çalışanın Haksız Rekabet Eylemleri ve Tazminat Sorumluluğu, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2023.
• AKYİĞİT, Ercan: İş Hukuku, 15. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2024.
• ALP, Mustafa: “Avrupa Birliği’nin 2019/1937 Sayılı Birlik Hukukuna Aykırılıkları Bildirenlerin Korunması (Whistleblowing) Yönergesi Işığında İşçinin Hukuka Aykırılıkları İfşa Etmesi”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2021, Cilt 23, Sayı 1, s. 1-37.
• ARSLAN DURMUŞ, Seda: “İşçinin Özel Yaşamının İş İlişkisine Etkisi”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2020, Cilt 25, Sayı 42, s. 135-168.
• ARSLAN ERTÜRK, Arzu: Türk İş Hukukunda İşçinin Sadakat Borcu, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2010.
• ATEŞ, Mustafa: “Çalışanların Telif Hakkı İhlalinden Dolayı İşletme Sahibinin Hukukî Sorumluluğu”, Ticaret ve Fikri Mülkiyet Hukuku Dergisi, 2021, Cilt 7, Sayı 2, s. 239-255.
• AUER-REINSDORFF, Astrid / CONRAD, Isabell (Hrsg.): Handbuch IT- und Datenschutzrecht, 3. Baskı, C. H. Beck Verlag, München, 2019 (Yazar, HITD).
• AYDIN, Fatih: İşçinin Sosyal Medya Paylaşımlarının İş Sözleşmesinin Feshine Etkisi, Adalet Yayınevi, Ankara, 2022 (İşçinin Sosyal Medya Paylaşımı).
• AYDIN, Ufuk: “İş Hukuku Açısından İşçinin Bilgi Uçurması (Whistleblowing)”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2002-2003, Cilt 2, Sayı 2, s. 79-100 (İşçinin Bilgi Uçurması).
• BAYBORA, Dilek: “Yargı Kararları İle Sosyal Medya Kullanımının İş Sözleşmesine Etkisi”, İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, 2017, Cilt 14, Sayı 56, s. 1705-1740.
• BİRBEN, Erhan: “İşçinin Özel Yaşamı Nedeniyle İş Sözleşmesinin Feshi”, (Ed.) CENTEL, Tankut: İş Hukukunda Genç Yaklaşımlar II, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2016, s. 135-169.
• BORSUTZKY, Andreas: “Soziale Netzwerke – Regelungskompetenz des Arbeitgebers und Mitbestimmungsrechte des Betriebsrats”, Neue Zeitschrift für Arbeitsrecht, 2013, Sayı 12, s. 647-651.
• BOZKURT GÜMRÜKÇÜOĞLU, Yeliz: “İşçinin Sosyal Medya Kullanımının İş Hukukundaki Etkileri”, PressAcademia Procedia, 2018, Cilt 7, s. 372-375.
• BOZKURT YÜKSEL, Armağan Ebru: “Ticari Sırların Dijital Ortamda Korunması”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, 2018, Cilt 9, Sayı 33, s. 143-192.
• CİVAN, Orhan Ersun: İşçinin Yan Yükümlülükleri, Beta Yayıncılık, İstanbul, 2021.
• ÇALIŞKAN YILDIRIM, Aslı / UĞUR, Ömer: “İşveren Bakımından Fesih Sebebi Olarak İşçinin Sosyal Medya Kullanımları”, İstanbul Hukuk Mecmuası, 2022, Cilt 80, Sayı 4, s. 1169-1222.
• ÇANKAYA, Yiğitcan: İş İlişkisinde İşçinin Özel Yaşamının Gizliliği, Beta Yayıncılık, İstanbul, 2021.
• ÇARDAK, Ali Atakan: “Üretim ve İş Sırlarını Hukuka Aykırı Olarak İfşa Etmek Suretiyle Haksız Rekabet”, Ankara Barosu Dergisi, 2023, Cilt 81, Sayı Cumhuriyet 100. Yıl Özel Sayısı, s. 431-464.
• ÇELİK, Nuri / CANİKLİOĞLU, Nurşen / CANBOLAT, Talat / ÖZKARACA, Ercüment: İş Hukuku Dersleri, 36. Baskı, Beta Yayıncılık, İstanbul, 2023.
• ÇELİK, Kübra Deniz: Sosyal Medya Kullanımının İş Sözleşmesine Etkisi, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2019.
• ÇETİN, Evra: “Çalışanların Özel ve Aile Yaşamına Saygı Hakkı, Düşünce ve İfade Özgürlükleri”, (Ed.) GÜZEL, Ali / UGAN ÇATALKAYA, Deniz / HEPER, Hande: İş Hukukunda Güncel Sorunlar 5, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2015, s. 75-136.
• DURSUN ATEŞ, Sevgi: İşverenin Yönetim Hakkı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2019.
• ELBİR, Nazlı: “İç Yönetmeliklerin Bağlayıcılığı”, (Ed.) BAŞTERZİ, Süleyman: Prof. Dr. Sarper Süzek’e Armağan Cilt 1, Beta Yayıncılık, İstanbul, 2011, s. 265-275.
• ERDOĞAN, Canan: “İşçilerin E-Posta Hesaplarının İşveren Tarafından İncelenmesi Hakkındaki 24.03.2016 Tarihli ve 2013/4825 Başvuru Numaralı Anayasa Mahkemesi Kararı Üzerine”, İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, 2017, Cilt 14, Sayı 55, s. 1351-1386.
• ERDOĞAN, Canan: Kişilik Hakkı Kapsamında İşçilerin İzlenmesi ve Gözetlenmesi, Yetkin Yayınları, Ankara, 2017 (İşçilerin İzlenmesi).
• ERTÜRK, Şükran: “Sosyal Medya ve İş İlişkisi”, (Ed.) ÇELİK, Ahmet Çelik / UÇAKHAN, Sema Güleç / TOKBAŞ, Hakan: I. İş Hukuku Kongresi Tebliğler Kitabı, Aristo Yayınevi, İstanbul, 2022, s. 129-179.
• EYRENCİ, Öner / TAŞKENT, Savaş / ULUCAN, Devrim / BASKAN, Esra: İş Hukuku, 10. Baskı, Beta Yayıncılık, İstanbul, 2020.
• GÜÇLÜ, Hamide Merve: İşçiyi Sadakat Borcuna Aykırı Davranmaya Yöneltmenin İş Hukuku ve Haksız Rekabet Hukuku Bakımından Sonuçları, Adalet Yayınevi, Ankara, 2022.
• GÜLTEKİN, Fatih: İş İlişkisinde İfade Özgürlüğü, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2024.
• GÜNTHER, Jens: “Unternehmensschädliche Äußerungen von Arbeitnehmern in Sozialen Medien – Social Media Guidelines als Mittel der Prävention”, ArbRAktuell, 2013, Sayı 9, s. 223-225.
• GÜZEL, Ali / UGAN ÇATALKAYA, Deniz: “İş Sözleşmesinin Uygulanmasında ve İşverenin Yönetim Yetkisinin Sınırlanmasında Dürüstlük (Objektif İyiniyet) Kuralının İşlevi Üzerine”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 2014, Cilt 20, Sayı 1, Prof. Dr. Ali Rıza Okur’a Armağan, s. 17-66.
• GÜZEL, Ali: “İş Hukukunda ‘Yetki’ ve ‘Özgürlük’”, İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2016, Cilt 15, Sayı 1, Prof. Dr. Turhan ESENER’e Armağan Cilt 1, s. 93-126.
• HEPER, Hande: “Düşünceyi Açıklama Hakkının Çalışma Yaşamındaki Görünümü: İşçinin İfade Özgürlüğü”, Çalışma ve Toplum, 2022, Cilt 3, Sayı 74, s. 1901-1934.
• HERBERGER, Marie: “Arbeitsrechtliche Rahmenbedingungen für Corporate-Influencer”, Neue Zeitschrift für Arbeitsrecht, 2022, Sayı 4, s. 238-242.
• HOEREN, Thomas / SIEBER, Ulrich / HOLZNAGEL, Bernd (Hrsg.): Handbuch Multimedia-Recht, 59. Baskı, C. H. Beck Verlag, München, 2023 (Yazar, HMR).
• HOFFMANN, Michel / FÜLLMANN, Julia: “Reichweite und Grenzen der Mitbestimmung des Personalrats bei Sozialen Medien”, Zeitschrift für das öffentliche Arbeits- und Tarifrecht, 2023, Sayı 2, s. 23-26.
• HOFFMANN, Michel / LEX, Laura: “Corporate Influencer & Social Media Guidelines”, Recht Digital, 2021, Sayı 5, s. 242-249.
• HOZAR, Nağme N.: “Özel Amaçla İnternet ve E-Posta Kullanımının İş İlişkisine Etkisi”, Sicil İş Hukuku Dergisi, 2007, Sayı 7, s. 199-207.
• KARCIOĞLU, Fatih / SERÇEMELİ, Ceyhun: “İşyerindeki Sanal Kaytarma Davranışları Hakkında Hukuki Bir Değerlendirme”, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2018, Cilt 6, Sayı 86, s. 322-331.
• KAYA, Mine: “Sosyal Medya ve Sosyal Medyada Üçüncü Kişilerin Kişilik Haklarının İhlali”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2015, Sayı 119, s. 277-306.
• KAYIRGAN, Hasan: “İş Hukukunda Sadakat Borcunun Genel Bir Değerlendirmesi”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 2014, Cilt 20, Sayı 1, Prof. Dr. Ali Rıza Okur’a Armağan, s. 459-478.
• KESER, Hakan: “İş Sözleşmesinin Feshinde İşçinin Sosyal Medya Paylaşımlarının Geçerli veya Haklı Sebep Olarak Değerlendirilmesi”, İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, 2022, Cilt 19, Sayı 74, s. 519-562 (Sosyal Medya Kullanımı).
• KESER, Hakan: “İşçi Davranışları Kapsamında İşçinin Talimatlara Aykırı Bilgisayar, İnternet ve Cep Telefonu Kullanımı Sebebi ile İş Sözleşmesinin İşverence Feshedilmesi”, İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, 2019, Cilt 16, Sayı 62, s. 445-490 (Talimata Aykırı Bilgisayar Kullanımı).
• KEŞAPLI, Onur: “İşletmelerin Sosyal Medya Hesapları Üzerinden Kurmuş Oldukları İletişiminin Marka Değeri Üzerine Etkisi”, Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2017, Cilt 7, Sayı 2, s. 653-668.
• KRAMER, Stefan (Hrsg.): IT-Arbeitsrecht Handbuch Digitalisierung.Homeoffice. IK Vituelle Betriebsratsarbeit, 3. Baskı, C. H. Beck Verlag, München, 2023 (Yazar, ITA).
• KUTLU MUTLUER, Merve: Karşılaştırmalı Hukuk ve Türk İş Hukukunda İşyeri İç Yönetmelikleri, Yetkin Yayınları, Ankara, 2022.
• LELLEY, Tibor / FUCHS, Oliver: “My Space is not Your Space Einige Arbeitsrechtliche Überlegungen zu Social Media Guidelines”, Corporate Compliance Zeitschrift, 2010, Sayı 4, s. 147-150.
• LEXA, Carsten / HAMMER, Nadine: “Social Media Guidelines – Sichere Kommunikation in den Sozialen Medien”, Corporate Compliance Zeitschrift, 2014, Sayı 1, s. 45-47.
• MOLLAMAHMUTOĞLU, Hamdi / ASTARLI, Muhittin / BAYSAL, Ulaş: İş Hukuku, 7. Baskı, Lykeion Yayıncılık, Ankara, 2022.
• NARMANLIOĞLU, Ünal: İş Hukuku Ferdi İş İlişkileri I, 5. Baskı, Beta Yayıncılık, İstanbul, 2014.
• OBERWETTER, Christian: “Soziale Netzwerke im Fadenkreuz des Arbeitsrechts”, Neue Juristische Wochenschrift, 2011, Sayı 7, s. 417-421.
• OĞUZ, Özgür: “Yargıtay Kararları Işığında İş Sözleşmesinin İşçinin Sosyal Medya Kullanımı Nedeniyle İşveren Tarafından Feshi”, İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, 2022, Cilt 19, Sayı 76, s. 1177-1204.
• OKUR, Zeki: “İş Hukukunda İşçinin Düşünceyi Açıklama Özgürlüğü”, Kamu-iş Dergisi, 2006, Cilt 8, Sayı 4, s. 1-47 (https://www.tuhis.org.tr/pdf/842.pdf, ET: 11.05.2024) (İşçinin Düşünceyi Açıklama Özgürlüğü).
• OKUR, Zeki: “Yeni Teknoloji ve İş Hukuku”, Çimento İşveren Dergisi, 2006, Cilt 20, Sayı 3, s. 4-19 (Yeni Teknoloji).
• OKUR, Zeki: İş Hukuku’nda Elektronik Gözetleme, Legal Yayıncılık, İstanbul, 2013 (Elektronik Gözetleme).
• ÖKTEM SONGU, Sezgi: “Anayasal Bir Temel Hak Olarak İfade Özgürlüğünün İşçi Açısından İşyerindeki Yansımaları”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2013, Cilt 15, Sayı Özel Sayı, s. 609-650 (İfade Özgürlüğü).
• ÖKTEM SONGU, Sezgi: “İşçinin İşyerinde Özel Amaçlı İnternet ve E-Posta Kullanımına İlişkin Müdahalesi Üzerine Bir Değerlendirme”, (Ed.) BAŞTERZİ, Süleyman: Prof. Dr. Sarper Süzek’e Armağan Cilt 1, Beta Yayıncılık, İstanbul, 2011, s. 1057-1098 (Özel Amaçlı İnternet Kullanımı).
• ÖZDEMİR, Erdem: “İnternet ve İş Sözleşmesi: Yeni Teknolojilerin İş İlişkisine Etkileri Üzerine”, Sicil İş Hukuku Dergisi, 2008, Sayı 10, s. 13-24.
• ÖZDEMİR, Erdem: “İş Hukukunda Disiplin Cezaları”, Prof. Dr. Nuri Çelik’e Armağan Cilt II, Beta Yayıncılık, İstanbul, 2001, s. 1255-1280 (Disiplin Cezaları).
• ÖZDEMİR, Semih Sırrı / DOĞANAY, M. Zahid: “Bir Mecra Olarak Sosyal Medyanın Reklam Hukuku Açısından Değerlendirilmesi”, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, 2019, Cilt 7, Sayı 13, s. 295-337.
• ÖZTÜRK, Berna: İşçinin Talimatlara Uyma Borcu, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2021 (Talimatlara Uyma Borcu).
• ÖZTÜRK, Ünal: “Sanal Ortamda Haksız Rekabet Hâlleri”, Konya Barosu Dergisi, 2021, Sayı 1, s. 71-109 (Haksız Rekabet Halleri).
• PAWLAK, Klaus / SMEYERS, Lea: “Außerdienstliche Aktivitäten in Sozialen Netzwerken – Gefahr für den Arbeitsplatz?”, Zeitschrift für das öffentliche Arbeits- und Tarifrecht, 2013, Sayı 2, s. 26-29.
• SAVAŞ KUTSAL, F. Burcu / KOLAN, Şelen: “Paylaşmadan Önce Dikkat! İşçilerin İşyeri Dışında Sosyal Medya Kullanımları Üzerine Hukuki Bir Değerlendirme”, İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, 2019, Cilt 16, Sayı 62, s. 491-562.
• SEVİMLİ, K. Ahmet: İşçinin Özel Yaşamına Müdahalenin Sınırları, Legal Yayıncılık, İstanbul, 2006.
• SÜMER, Haluk Hadi: İş Hukuku, 27. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2024.
• SÜZEK, Sarper: İş Hukuku, 22. Baskı, Beta Yayıncılık, İstanbul, 2022 (İş Hukuku).
• SÜZEK, Sarper: “İş Hukukunda Disiplin Cezaları”, Çalışma ve Toplum, 2011, Sayı 28, s. 9-18 (Disiplin Cezaları).
• SÜZEK, Sarper: “Tip İş Akitlerinin ve İç Yönetmeliklerin Kurulma Koşulları ve Denetimi”, İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2016, Cilt 15, Sayı 1, Prof. Dr. Turhan ESENER’e Armağan Cilt 1, s. 459-472 (Tip İş Akitleri).
• TAEGER, Jürgen / POHLE, Jan / KILIAN, Wolfgang / HEUSSEN, Benno (Hrsg.): Computerrechts-Handbuch, 37. Baskı, C. H. Beck Verlag, München, 2022 (Yazar, CRH).
• THÜSİNG, Gregor (Hrsg.): Beschäftigtendatenschutz und Compliance, 3. Baskı, C. H. Beck Verlag, München, 2021 (Yazar, BC).
• UGAN ÇATALKAYA, Deniz: İş Hukukunda Ölçülülük İlkesi, Beta Yayıncılık, İstanbul, 2019.
• UNCULAR, Selen: “Teknolojinin Etkisiyle Dönüşen İş İlişkisinde Giriş Kontrol Sistemleri, Yer Belirleme Sistemleri ve Sosyal Medya Vasıtasıyla İzleme”, Çalışma ve Toplum, 2020, Sayı 3, s. 1673-1699.
• UYAROĞLU, Osman: “İşyerinde Özel Amaçla İnternet Kullanımının İş Sözleşmesine Etkisi”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, 2021, Cilt 12, Sayı 46, s. 301-326.
• UZUN, Ercan: “İşçinin İnternet ve Sosyal Medya Kullanım Sınırları Üzerine Bir Değerlendirme”, İzmir Bakırçay Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2020, Cilt 1, Sayı 1, s. 117-156.
• YAMAKOĞLU, Efe: Bilişim Teknolojilerinin Kullanımının İş Sözleşmesi Taraflarının Fesih Hakkına Etkisi, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2020.
• YILDIZ, Bora / YILDIZ, Harun: “İş Yaşamındaki Sanal Kaytarma Davranışlarının Hukuki Yönden İncelenmesi”, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 2015, Cilt 13, Sayı 3, s. 1-17.
• YILDIZ, Gaye, Burcu: “İşçinin İş Saatleri İçinde Özel Amaçlı İnternet Kullanımının İş Sözleşmesinin Feshi Açısından Değerlendirilmesi”, Sicil İş Hukuku Dergisi, 2009, Sayı 16, s. 110-119.
• YILDIZ, Gaye, Burcu: “İşçinin Sosyal Medya Paylaşımları Nedeniyle İş Sözleşmesinin Feshi Konusunda İki Farklı Yargıtay Kararının Değerlendirilmesi”, Sicil İş Hukuku Dergisi, 2018, Sayı 39, s. 105-112.
• YİĞİT, Yusuf: “İşyerinde İnternetin Özel Amaçlı Kullanımı Nedeniyle İş Sözleşmesinin Feshi”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2010, Cilt 18, Sayı 2, s. 161-214.