Karbondioksit Salınımı İle Büyüme Arasındaki İlişki: 1960-2014 Türkiye Örneği

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 3, 63 - 72, 24.06.2019

Salih Öztürk Özge Yüksel

https://doi.org/10.18506/anemon.459313

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmada, Türkiye’de ekonomik büyüme ile CO₂ salınımı arasındaki ilişki 1960-2014 dönemi yıllık
verileri kullanılarak araştırılmıştır. Özellikle 1990’lı yılların sonları itibariyle
çevre kirliliğine bağlı olumsuz gelişmeler bu konuya odaklanılmasını
sağlamıştır. Veriler Dünya Bankası veri tabanından alınmış olup öncelikle ADF
ve PP Birim kök testi uygulanarak seriler durağan hale getirilmiştir. Durağan
hale getirilen serilere Yapısal VAR (SVAR) analizi uygulanmıştır. Yapısal VAR
analizinin yanı sıra çıkan sonuçların yorumlanmasında etki-tepki analizi ve
varyans ayrıştırma analizinden yararlanılmıştır. Analizin sonucu olarak
ekonomik büyüme ile CO₂ salınımı arasında pozitif ve anlamlı
sonuçlar elde edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Ekonomik Büyüme, CO2 Salınımı, Yapısal VAR, Etki-Tepki Analizi

The Relationship Between Carbon Dioxide Emissions And Economical Growth: 1960-2014 The Case Of Turkey

Öz

In this study, by being used period of 1960-2013
annual frequency data sets, it is examined whether there is a relationship
between economical growth and CO₂ emission
in Turkey. Especially in the late 1990s, negative developments due to environmental
pollution have focused on this issue. The data sets were taken from the World
Bank database and firstly series have been stabilized by applying ADF and PP
unit root test. Structural VAR(SVAR) analysis is applied to the stabilized
series. In addition to the structural VAR analysis, impact-response analysis
and variance decomposition analysis are utilized in interpreting the results.
As a result of the analysis, positive and significant results are obtained
between economic growth and CO₂ emissions. 

Anahtar Kelimeler

Economic Growth, 〖CO〗_2 Emission, Structural VAR, Impact-Response Analysis

Kaynakça

• Adaman, F., Karalı, N., Kumbaroğlu, G., Or, İ., Özkaynak, B. & Zenginobuz, Ü. (2011). What Determines Urban Household’ Willingness to Pay for 〖CO〗_2 Emissions Reductions in Turkey: A Contingent Valuation Survey. Energy Policy, 39(2), 689-698.
• Akbostancı, E., Türüt Aşık, S. & Tunç, G. İ. (2009). The Relationship Between İncome And Environment in Turkey: Is There An Enviromental Kuznets curve?. Energy Policy, 37(3), 861-867.
• Altıntaş, H. (2013). Türkiye’de Birincil Enerji Tüketimi, Karbondioksit Emisyonu ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Eş-Bütünleşme ve Nedensellik Analizi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 8(1), 263-294.
• Arı, A. & Zeren, F. (2011). 〖CO〗_2 Emisyonu ve Ekonomik Büyüme: Panel Veri Analizi. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(2), 37-47.
• Atıcı, C. & Kurt, F. (2007). Türkiye’nin Dış Ticareti ve Çevre Kirliliği: Çevresel Kuznets Eğrisi Yaklaşımı. Tarım Ekonomisi Dergisi, 13(2), 61-69.
• Aydın, C. & Esen, Ö. (2017). The Validity of Enviromental Kuznets Curve Hypothesis for 〖CO〗_2 Emissions in Turkey: New Evidence From Smooth Transition Regression Approach. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(39), 101-116.
• Azomahou, T., Laisney, F. & Van, P. N. (2006). Economic Development and 〖CO〗_2 Emissions: A Nonparametric Panel Approach. Journal of Public Economics, 90(6), 1347-1363.
• Başar, S. & Temurlenk, M. S. (2007). Çevreye Uyarlanmış Kuznets Eğrisi: Türkiye Üzerine Bir Uygulama. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(1), 1-12.
• Bruvoll, A. & Medin, H. (2003). Factors Behind Of Enviromental Kuznets Curve. Enviromental and Resourse Economics, 24(1), 27-48.
• Çetin, M. & Şeker, F. (2014). Ekonomik Büyüme ve Dış Ticaretin Çevre Kirliliği Üzerinde Etkisi: Türkiye için Bir ARDL Sınır Testi Yaklaşımı. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İİBF Dergisi, 21(2), 213-230.
• Dinda, S. (2004). Environmental Kuznets Curve Hypothesis: A Survey. Ecological Economics, 49(4), 431-455.
• ECO-Center. Fosil Yakıtlar(Petrol, Doğalgaz ve Kömür).(Erişim:15.10.2017), http://www.uni-ecoaula.eu/index.php/tr/2-uncategorised/808-2-1-fossil-fuels-petroleum-natural-gas-and-coal-4.
• Enders, W. (1995). Applied Econometrics Time Series. Canada: John Wiles and Sons.
• Engle, R. F. & Granger, C. W. (1987). Co-İntegration and Error Correction: Representation, Estimation and Testing. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 251-276.
• Grossman, G. M. & Krueger, A. B. (1991). Enviromental impacts of a North American free trade agreement (No. w3914), National Bureau of Economic Research.
• Grossman, G. M. &Krueger, A. B. (1995). Economic Growth and The Environment. The Quarterly Journal of Economics, 110(2), 353-377.
• Güneş, S., Gürel, S. P. & Cambazoğlu, B. (2013). Dış Ticaret Hadleri, Dünya Petrol Fiyatları ve Döviz Kuru İlişkisi, Yapısal VAR Analizi: Türkiye Örneği. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 9(20), 1-17.
• Halıcıoğlu, F.(2009). An Econometric Study of 〖CO〗_2 Emissions, Energy Consumption, Income and Foreign Trade in Turkey. Energy Policy, 37(3), 1156-1164.
• Hekimoğlu, B. & Altındeğer, M. (2008).Küresel Isınma ve İklim Değişikliği. (Erişim: 13/06/2017), https://samsun.tarim.gov.tr/Belgeler/Yayinlar/Kitaplarimiz/kuresel_isinma_ve_iklim_degisikligi.pdf.
• Hotunoğlu, H. & Tekeli, R. (2007). Karbon Vergisinin Ekonomik Analizi ve Etkileri: Karbon Vergisinin Emisyon Azaltıcı Etkisi Var Mı?. Sosyo Ekonomi, 2, 107-125.
• IPCC (2007).Climate Change 2007: Synthesis Report. IPCC Fourth Assessment Report (AR4). (Erişim: 10/04/2017),http://www.ipcc.ch/publications_and_data/publications_ipcc_fourth_assessment_report_synthesis_report.htm.
• Karaca, C. (2012). Ekonomik Kalkınma ve Çevre Kirliliği İlişkisi: Gelişmekte Olan Ülkeler Üzerine Ampirik Bir Analiz. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(3), 139-156.
• Kutlar, A. (2007). Ekonometriye Giriş. Ankara: Nobel Yayınları.
• Kuznets, S. (1955). Economic Growthand Income Inequality. The American Econometric Review, 1-28.
• Lise, W. (2005). Decomposition of 〖CO〗_2 Emissions Over 1980-2003 in Turkey. Energy Policy, 34(14), 1841-1852.
• OECD (2015). Air and GHG Emission.(Erişim: 10/04/2017), https://data.oecd.org/air/air-and-ghg-emissions.htm.
• Özgen, F. B. & Güloğlu, B. (2004). Türkiye’de İç Borçların İktisadi Etkilerinin VAR Tekniğiyle Analizi. METU Studies in Development, 31(1), 93-114.
• Panayotou, T. (2003). Economic Growth and The Environment. Economic Survey of Europe, No.2.
• Soytaş, U. & Sarı, R. (2009). Energy Consumption, Economic Growth, and Corbon Emissions: Challenges Faced By An EU Candidate Member. Ecological Economics, 68(6), 1667-1675.
• Tay Bayramoğlu, A. & Koç Yurtkur, A. (2016). Türkiye’de Karbon Emisyonu Ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Doğrusal Olmayan Eş-Bütünleşme Analizi. AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(4), 31-45.
• T.C. Dışişleri Bakanlığı (2011). Kyto Protokolü.(Erişim: 13/06/2017), http://www.mfa.gov.tr/kyoto-protokolu.tr.mfa.
• Ünsal, E. M. (2000). Makro İktisat. Ankara: İmaj Yayıncılık.
• Üstünel, B. (1988). Ekonominin Temelleri. Ankara.