Ortaokullarda Örgütsel Sinizmin Yordayıcısı Olarak Örgütsel Güven

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 3, 121 - 128, 24.06.2019

Burcu Uyar Demet Zafer Güneş

https://doi.org/10.18506/anemon.471702

Cited By: 7

Öz

Bu
çalışmanın temel amacı örgütsel sinizm ile örgütsel güven arasındaki ilişkiyi
araştırmaktır. İlişkisel tarama modelindeki araştırmanın evrenini; İstanbul ili
Küçükçekmece ilçesinde bulunan ortaokul öğretmenleri oluşturmakta olup,
araştırmanın örneklemi ise n=390 (262 kadın; 128 erkek) ortaokul öğretmenidir.
Çalışmada veri toplama aracı olarak kişisel bilgi formu,  "Okullarda Örgütsel Güven Ölçeği" ve
"Örgütsel Sinizm Ölçeği" kullanılmıştır. Sosyal bilimler için
geliştirilen bir istatistik paket programı ile veriler analiz edilmiştir. Verilerin
analizinde aritmetik ortalama, standart sapma, Pearson Korelasyon Testi ve
doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırmada ortaokullarda görev
yapan öğretmenlerde örgütsel güven ve örgütsel sinizm düzeyleri arasında
istatistiksel açıdan negatif yönde, yüksek bir ilişki tespit edilmiştir. Ayrıca
yapılan regresyon analizi sonucunda ortaokul öğretmenlerinin örgütsel güven
düzeylerinin örgütsel sinizm düzeylerini yordama gücü %52 bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel Sinizm, Örgütsel Güven, Örgütsel Davranış, Öğretmen Görüşleri

Organizational Trust as a Predictor of Organizational Cynicism in Secondary Schools

Öz

The purpose of this study is to determine relation between
organizational trust and organizational cynicism. The research model is the
relational search model. The population of the research is composed of the secondary
school teachers in the Kucukcekmece district of Istanbul and the sample of the
research is 390 (262
female; 128 male) secondary school teachers. Personal information form, "Organizational
Trust Scale at School" and "Organizational Cynicism Scale" were
used to gather data. Data were analysed by statistical package program
developed for social sciences.  Mean,
standard, Pearson Correlation Test and linear regression analysis was used to
data analysis. There was a statistically significant negative correlation
between organizational trust and organizational cynicism levels of teachers
working in secondary schools. Furthermore, the regression analysis revealed
that organizational trust levels predict organizational cynicism levels.

Anahtar Kelimeler

Organizational Behavior, Organizational Trust, Organizational Cynicism, Teacher Opinions

Kaynakça

• Akın, U. (2015). Okullarda örgütsel sinizm ve güven ilişkisinin incelenmesi: öğretmenler üzerinde bir araştırma. Eğitim ve Bilim, 40(181), 175-189.
• Andersson, L. M. & Bateman, T. S. (1997). Cynicism in the workplace: some causes and effects. Journal of Organizational Behavior,18,449-469.
• Altunay, E. (2017). İlköğretim okulu öğretmenlerininörgütsel güven ve adanmışlık düzeyleriarasındaki ilişkinin incelenmesi, Milli Eğitim Dergisi, 213, 37-66.
• Aslan, H. & Yılmaz, E. (2013). The study of teachers’ general cynicism inclinations in terms of lifesatisfaction and other variables. Creative Education, 4(9), 588-591.
• Aslan, Ş. & Özata, M. (2009). Lider-üye etkileşiminin (LMX) yöneticiye duyulan güven düzeyine etkisi. Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi,11(9), 95-116.
• Asunakutlu, T. (2002). Örgütsel güvenin oluşturulmasına ilişkin unsurlar ve bir değerlendirme. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,9, 1- 13.
• Ayduğ, D. & Ağaoğlu, E. (2017). İlkokullarda örgüt sağlığı ile öğretmenlerin örgütsel güven düzeyleri arasındaki ilişki. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,1 (1), 1-17.
• Ayık, A. (2015). An analysis of the relationship between organizational communication and organizational cynicism according to teachers’ perceptions in Turkey. Educational Research and Review,10(5), 547-555.
• Ayık, A. & Uzun, T. (2016). Okul Müdürlerinin iletişim becerileri ile öğretmenlerin genel ve örgütsel sinizm tutumları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2), 672-688.
• Biswas, S. & Kapil, K. (2017). Linking perceived organizational support and organizational justice to employees’ in-role performance and organizational cynicism through organizational trust. Journal of Management Development, 36(5), 696-711.
• Bryk, A. S. & Schneider, B. (2003). Trust in schools: a core resource for school reform. Educational Leadership, 60(6), 40-45.
• Cemaloğlu, N. & Kılınç, A.Ç. (2012). İlköğretim okulu yöneticilerinin etik liderlik davranışları ile öğretmenlerin algıladıkları örgütsel güven ve yıldırma arasındaki ilişki. Eğitim ve Bilim, 37(165), 137-151.
• Cesur Yeşilçimen, K. (2016). Hemşirelikte örgütsel sinizm ve örgütsel güven ilişkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul:İstanbul Üniversitesi.
• Çağlar, Ç. (2011). Okullardaki örgütsel güven düzeyi ile öğretmenlerinmesleki tükenmişlik düzeyinin bazı değişkenleraçısından incelenmesi, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(4), 1827-1847. Çokluk-Bökeoğlu, Ö. & Yılmaz, K. (2008). İlköğretim okullarında örgütsel güven hakkında öğretmen görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi.54,211-233.
• Dağyar, M. & Kasalak, G. (2018). Eğitim örgütlerinde yaşanan örgütsel sinizmin öncülleri ve sonuçları üzerine bir meta-analiz çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,1-20. doi: 10.16986/HUJE.2018037797.
• Dean, J. W., Brandes, P. & Dharwadkar, R. (1998). Organizational cynicism. Academy of Management Review, 23(2), 341-352.
• Demirdağ, S. (2017). Ücretli öğretmen algılarına göre ilkokul yöneticilerinin örgütsel adalet,örgütsel güven ve yıldırma davranışları arasındaki ilişki. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 132-153.
• Erbaşı, A. & Zaganjori, O. (2017). Sosyal izolasyonun örgütsel sinizm üzerindeki etkisi. Yönetim ve Ekonomi,24(1), 39-52.
• Erden, A. (2007). Ankara ve Lefkoşa okul yöneticilerinin ve öğretmenlerinin örgütsel güvene ilişkin görüşleri. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara:Ankara Üniversitesi.
• Erdem, F. (2003). Örgütsel yaşamda güven. Ferda Erdem (Der). Sosyal Bilimlerde Güven.(ss.153-183). Ankara: Vadi Yayınları.
• Fieschi, C. & Heywood, P. (2004). Trust. cynicism and populist anti-politics. Journal of Political Ideologies.9(3), 1-27.
• George. D. & Mallery, M. (2010). SPSS for windows step by step: A simple guide and reference. (10. Baskı.) Boston: Pearson.
• Güçlü, N.; Kalkan, F. & Dağlı, F. (2017). Mesleki ve teknik ortaöğretim okulu öğretmenlerinalgılarına göre okul müdürlerinin liderlik stilleriile örgütsel sinizm arasındaki ilişki. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(1): 177-192.
• Güler, S. (2014). Örgütlerde güven algılamasının örgütsel sinizm üzerine etkisi ve bir araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Denizli: Pamukkale Üniversitesi.
• Helvacı, M. A. (2010). Örgütsel sinizm. H. Basri Memduhoğlu ve. K. Yılmaz (Ed.). Yönetimde yeni yaklaşımlar içinde (ss.383-397). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Hoy, W. K.. Smith. P. A. & Sweetland. S. R. (2002). The Development Of The Organizational Climate İndex For High Schools: Its Measure And Relationship To Faculty Trust. The High School Journal, 86(2), 38-49.
• Hoy, W. K. & M.,Tschannen-Moran. (2003). The conceptualization andMeasurement of Faculty Trust In Schools: The Omnibus T-Scale. In W. K.Hoy & C. G. Miskel (Eds.), Studies in Leading and Organizing Schools (ss. 181-208). Greenwich: CT.: Information Age Publishing.
• James, M. S. L. (2005). Antecedents ve consequences of cynicism ınorganizations: an examination of thepotential positive and negative effects on school system. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Florida: The Florida State University.
• Kalağan, G. (2009). Araştırma görevlilerinin örgütsel destek algıları ile örgütsel sinizm tutumları arasındaki ilişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Antalya: Akdeniz Üniversitesi.
• Kalağan, G. & Güzeller, C. O. (2010). Öğretmenlerin örgütsel sinizm düzeylerinin incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,27, 83-97.
• Kanbur, A. & Kanbur. E. (2015). Lider-üye etkileşiminin örgütsel sinizme etkisi: algılanan içsellik statüsünün aracılık rolü. Zeitschrift für die Welt der Türken/Journal of World of Turks, 7(2). 193-216.
• Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Karcıoğlu, M. S. (2013). Örgütsel ortamda algılanan güven düzeyinin sinizm üzerindeki rolü: Atatürk Üniversitesi idari personeli üzerinde bir araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi.
• Karcıoğlu, M.S. & Naktiyok, A. (2015). Örgütsel ortamda algılanan güven düzeyinin sinizm üzerindeki rolü: Atatürk üniversitesi idari personeli üzerinde bir araştırma. AKÜ İİBF Dergisi, 17(1), 19-34.
• Mete, Y. M.& Serin, H. (2015). Okul yöneticilerinin babacan liderlik davranışı ile öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık ve örgütsel sinizm davranışları arasındaki ilişki. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 12-2(24), 147-159.
• Mino, C.E. (2002). Organizational trust, organizational cynicism and organizational commitment during a change initiative. Yayımlanmamış Doktora Tezi. California: Alliant International University.
• Özler, D. E., Atalay, C. G. & Şahin, M. D. (2010). Örgütlerde sinizm güvensizlikle mi bulaşır?. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi,2(2), 47-57.
• Özgener, Ş., Öğüt, A. & Kaplan, M. (2008). İş gören-işveren ilişkilerinde yeni bir paradigma: örgütsel sinizm. M. Özdevecioğlu ve H. Karadal (Ed.). Örgütsel davranışta seçme konular: organizasyonların karanlık yönleri ve verimlilik azaltıcı davranışlar içinde (ss.53-72). Ankara:İlke Yayınevi.
• Polat, S. (2010). The effect of organizational support; Perception of teachers on organizational trust perception of their schools. African Journal of Business Management, 4(14), 3134-3138.
• Polat, S. (2013). The impact of teachers’ organizational trust perceptions on organizational cynicism perception. Educational Research and Reviews, 8(16), 1483-1488.
• Polat, E. (2014). Kurum içi etkin iletişim ortamı ile örgütsel sinizm arasındaki ilişki: öğretmenlerin görüşleri açısından incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kayseri:Erciyes Üniversitesi.
• Qian, Y. A. & Daniels, T. D. (2008). A communication model of employee cynicism toward organizational change. Corporate Communication: An International Journal, 13(3), 319–332.
• Reyhanoğlu, M. & Yılmaz, H. (2017). Örgütsel güvenin sağlamasında sinizmin etkisi: havalimanı güvenlik memurları örneği. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(2),297-317.
• Sağlam-Arı, G. & Tuncay, A. (2010). Yöneticiye duyulan güven ve tükenmişlik arasındaki ilişkiler: Ankara'daki devlet hastanelerinde çalışan idari personel üzerinde bir araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24(4),113-135.
• Sağlam, A.Ç. (2016). The effects of vocational high school teachers’ perceived trust onorganizational silence. Journal of Education and Training Studies, 4(5), 225-232.
• Sezgin-Nartgün, S.Ş. & Kartal,V. (2013). Öğretmenlerin örgütsel sinizm ve örgütsel sessizlik hakkındaki görüşleri. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2), 47-67.
• Tabachnick, B.G. & Fidell, L.S. (2013). Using multivariate statistics (6. Baskı) Boston: Pearson.
• Taşdan, M. & Yalçın, T. (2010). İlköğretim Okulu öğretmenlerinin algıladıkları sosyal destek ile örgütsel güven düzeyleri arasındaki ilişki Düzeyi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(4), 2569-2620.
• Tınaztepe, C. (2012). Örgüt içi etkin iletişimin örgütsel sinizme etkisi. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 4(1), 53-63.
• Tokgöz, N.& Yılmaz, H. (2008). Örgütsel sinizm: Eskişehir ve Alanya’daki otel işletmelerinde bir uygulama. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 283–305.
• Türköz, T., Polat, M. & Coşar, S. (2013). Çalışanların örgütsel güven ve sinizm algılarının örgütsel bağlılıkları üzerindeki rolü. Yönetim ve Ekonomi,20(2), 285-302. doi: 10.18657/yecbu.55607
• Wilkerson, J. M., Evans, W. R. & Davis, W. D. (2008). A test of coworkers' ınfluence on organizational cynicism. badmouthing. and organizational citizenship behavior. J. Appl. Soc. Psychol,38, 2273-2292.
• Yakın, B. (2017). Örgütsel güven. örgütsel özdeşleşme ve örgütsel sinizm ilişkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara:Gazi Üniversitesi.
• Yazıcıoğlu, Y. & Erdoğan, S. (2004). Spss uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Yıldırım, M. (2014). Psikolojik sözleşme ihlallerinin örgütsel güven ve örgütsel sinizm ile ilişkisi: Otel işletmeleri üzerine bir araştırma. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
• Yılmaz, E. (2005). Okullarda örgütsel güven ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,14, 567-580.
• Yılmaz, E. & Sünbül. A. M. (2009). Öğretmenlerin yaşam doyumları ve okullardaki örgütsel güven düzeyi. Journal of Qafqaz University, 26(1),172-179.