MÜBADELE İLE TÜRKİYE’YE GELEN SELANİK ŞERİYE SİCİLLERİ

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 3, 1 - 16, 19.07.2021

Nuri Adıyeke

Öz

Lozan Antlaşması ile Yunanistan’dan sadece insanlar değil, farklı bölgelerden Müslüman cemaatlere ait çok sayıda evrak da getirildi. Gelen evraklar, Vakıflar Genel Müdürlüğü, İstanbul Bölge Müdürlüğü Arşivi'ne konulmuştur. Bu evrakın küçük bir kısmı tasnif edilmiş, çok sayıda evrak da tasnif edilmeden depolara kaldırılmıştır. Fakat Mübadele sırasında hazırlanan, Evrak Katalogları ve Fihrist Defterleri tasnif edilmeyen belgeler hakkında da bilgiler sunmaktadır.
Yunanistan’dan gelen çeşitli belgelerin arasında 86 cilt Selanik Vilayeti’ne ait kadı sicili bulunmaktadır. Bu siciller, Selanik’te muhafaza edilen 337 cilt kadı sicillerinin tamamlayıcısıdır. Bu defterlerin çok büyük bir kısmı 19. ve 20 yüzyıllara aittir. Mübadele sırasında hazırlanan katalog defterinden bilgi edindiğimiz bu siciller, henüz araştırmacılara açılmamıştır ve tasnif edilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Selanik, kadı, sicil, mübadele

KADI RECORDS OF THESSALONIKI BROUGHT TO TURKEY DURING THE POPULATION EXCHANGE

Öz

With the Treaty of Lausanne, not only people but also many documents belonging to Muslim communities from different regions of Greece were brought. These documents were placed in the Istanbul Regional Directorate Archive affiliated to the Directorate General of Foundations. A small part of documents has been classified, and many documents have been placed in storage without being classified. However, Document Lists and Index Books prepared during the population Exchange also provide information about documents that are not classified.
Among the various documents from Greece, there are eighty-six volumes of the Kadı records of the Province of Thessaloniki. These registers are complementary to the three hundred and thirty-seven volumes of Kadı records preserved in Thessaloniki. Most of these books belong to the 19th and 20th centuries. These records, which we have learned from the catalogue book prepared during the population exchange, have not yet been opened to researchers and continue to be classified.

Anahtar Kelimeler

Thessaloniki, kadi, register, population exchange

Kaynakça

• Vakıflar Genel Müdürlüğü, İstanbul Bölge Müdürlüğü Arşivi (VİBMA): Mübadil Cemaat-i İslamiyeye Aid Vakıf Defterleri ve Evrak Kataloğu, Fihrist Defterleri, no: 39, 41.
• ADIYEKE Ayşe Nükhet, “Mübadeleye Dair Gizli Kalmış Bir Arşiv”, Toplumsal Tarih, Nisan 2000, c.XIII, sayı 76, ss.17–20.
• ADIYEKE Ayşe Nükhet - ADIYEKE Nuri, “Newly Discovered In Turkish Archives: Kadi Registers And Other Documents On Crete”, TURCICA, Revue Ėtudes Turques, 2000/32, pp. 447–463. Bu makalenin Türkçesi için; Ayşe Nükhet Adıyeke – Nuri Adıyeke, “Türkiye’de Yeni Bulunan Girit Şeriye Sicilleri”, Fethinden Kaybına Girit, Babıali Kültür Yayınları, İstanbul, 2006, ss.279-292/346-350.
• ADIYEKE Ayşe Nükhet – ADIYEKE Nuri , “Recent Discoveries in Turkish Archives: Kadi Registers of Midilli", Turcica Revue Ėtudes Turques, 2006/38, pp. 355–362.
• ADIYEKE A. Nükhet - ADIYEKE Nuri, “Taşınabilir Kültür Varlıklarından Mübadele Sırasında Göç Eden Makedonya ve Selanik Arşivleri”, 2. Balkanlarda Sosyal Bilimler Kongresi, 30 Mayıs-6 Haziran 2010 Prizren, (Balkanlardan 21. Yüzyılı Okumak: Geçmişin İzinden Geleceğe), Bildiriler Kitabı, c.1, (Edit : A. Vacihi Can, vd.), ss. 95-108.
• ADIYEKE Nuri, “Girit Kadı Sicilleri Hakkında Yeni Bulgular”, Geçmişten Günümüze Girit (Tarih-Toplum Kültür), Uluslar arası Sempozyum bildirileri, (edit: A. Nükhet Adıyeke - T. Ercan Sepetçioğlu), Gece Kitaplığı, Ankara, 2017, ss. 67-74.
• KAYAPINAR Levent, “Selanik-Makedonya Tarih Arşivi Şeriye Sicili Kataloğu”, Anadolu ve Balkanlar Araştırmaları Dergisi, c.1, sayı 1, (2018), ss. 201-263.
• KAYAPINAR Levent - KILIÇ Arslan, “Selanik Şeriye Sicilleri Kataloğu”, Anadolu ve Balkanlar Araştırmaları Dergisi, c.1, sayı 1, (2018), ss. 137-193.
• KAYAPINAR Levent - KILIÇ Arslan, “Selanik Şeriye Sicilleri Kataloğu -2”, Anadolu ve Balkanlar Araştırmaları Dergisi, c.1, sayı 2, (2018), ss. 175-239.