HARP’DE HASTA TEDAVİSİ

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 6, 463 - 481, 30.12.2022

Ökkeş Narinç

Öz

Harp’de hasta tedavisi başlıklı bu çalışma Alman Askeri Tabiblerinden ve Berlin’deki Charite Devlet Hastanesi’nin müdürü olan Hermann Schaper’in 1866 ve 1871 yılında Almanlar tarafından Fransa’ya yönelik gerçekleştirilen askeri harekatlar sırasında yaşanan hastalıklar, yaralanmalar gibi tıbbi durumlara dair değerlendirmesini içeren konuşmasının günümüz Türkçesine çevrilmiş halidir. İlgili konuşma bir konferansta gerçekleşmiş ve aslının Almanca olduğu düşünülmektedir. İlgili konuşma metnini Almancadan Osmanlı Türkçesine tercüme eden kişi ise Operatör Binbaşı Ömer Lütfi’dir. 1330 (1914-1915) tarihinde İstanbul’da Matbaa-i Hayriye ve Şürekası tarafından basımı yapılmıştır. Metinde genel itibarıyla savaş sırasında, ve savaşa ara verildiği süreçte hafif ve ağır yaralıların nasıl sevk ve tedavi edileceği, tedavi sırasında hastaların nerede ve nasıl tutulacağı, nelerle beslenmeleri gerektiği gibi oldukça teknik bilgiler verilmiştir. Diğer taraftan Osmanlı Türkçesinden günümüz Türkçesine çevirirken bilinmeyen kelimelerle ilgili kelimenin geçtiği sayfanın hemen altına dipnot şeklinde bir sözlük oluşturulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Hermann Schaper, Ömer Lütfi, Savaş, Tedavi, Konferans.

PATIENT TREATMENT IN WAR

Öz

This study, titled Patient Treatment in War, includes the evaluation of Hermann Schaper, one of the German Military Doctors and the director of the Charite State Hospital in Berlin, on medical conditions such as diseases and injuries experienced during the military operations carried out by the Germans against France in 1866 and 1871. It is a translation of his speech into modern Turkish. The relevant speech took place at a conference and is thought to have been originally in German. The person who translated the relevant speech text from German to Ottoman Turkish is Operator Major Ömer Lütfi. It was published by Matbaa-i Hayriye ve Şürekasi in Istanbul in 1330 (1914-1915). In general, technical information is given in the text, such as how the lightly and severely wounded will be referred and treated, where and how the patients will be held during the war, and what they should be fed during the war. On the other hand, when translating from Ottoman Turkish to today's Turkish, a dictionary in the form of a footnote was created just below the page where the word about unknown words was found.

Anahtar Kelimeler

Hermann Schaper, Ömer Lütfi, Savaş, Tedavi, Konferans.

Kaynakça

• https://acikerisim.tbmm.gov.tr/handle/11543/1696
• Şemseddin Sami Kamus-ı Türki
• Fert Devellioğlu, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lugat