GREECE'S AEGEAN POLICY DURING INTERWAR PERIOD

Yıl 2021, , 50 - 63, 25.11.2021

Ömer Faruk Akar

https://doi.org/10.46955/ankuayd.1028297

Öz

Greece, which had a significant power over the Aegean Sea, developed a policy in the interwar period mainly parallel to its relations with Italy and Turkey. After the War of Independence, Athens' relations with its maritime neighbour Turkey were very limited, its relations with other neighbours, especially Italy, its other neighbour, reached lowest level with the Corfu crisis. In this context, if we evaluate Athens' Aegean policy, it might sound as an effort for protecting the status quo. While Greece with General Pangalos established an aggressive policy towards Turkey and good relations with Italy, the Venizelos had an opposite policy. Therefore Italy’s aggression made Ankara and Athens unsettled so the fear of Italy brought the two states closer. 1930 led the emergence of a golden era in Turkey-Greece relations. The two states formed a defensive alliance both bilaterally and in the Balkans. Nevertheless, Greece avoided any formations directly aimed at Italy and tried not to strain relations with its large neighbour. As World War II approached, Greece tried to block Italy's attack by establishing good relations with Turkey and Britain, as well as maintaining relations with Germany.

Anahtar Kelimeler

Aegean, Foreign Policy, Greece, Italy, Turkey

İKİ SAVAŞ ARASI DÖNEMDE YUNANİSTAN’IN EGE POLİTİKASI

Öz

Ege Denizi üzerinde önemli bir varlığı olan Yunanistan’ın iki savaş arası dönemdeki politikası temel olarak İtalya ve Türkiye ile olan ilişkilere paralel olarak gelişmiştir. Kurtuluş Savaşı’nın ardından denizdeki komşusu ile ilişkileri minimum düzeyde olan Atina’nın diğer komşusu İtalya ile ilişkileri de Korfu Krizi ile birlikte dip seviyesine gelmiştir. Bu bağlamda Atina’nın Ege politikasını değerlendirdiğimiz zaman genel olarak statükoyu koruma gayretinde olduğu görünmektedir. General Pangalos döneminde İtalya ile iyi ilişkiler inşa edip Türkiye üzerine agresif bir politika izleyen Yunanistan, Venizelos döneminden itibaren bu politikanın tersi yönünde tavır sergilemiştir. İtalyan agresifliği Ankara ve Atina’yı tedirgin etmiş, doğal olarak İtalyan korkusu iki devleti birbirine yakınlaştırmıştır. 1930’lu yıllar Türkiye-Yunanistan ilişkilerinde altın çağ yaşanmıştır. İki devlet hem ikili olarak hem de Balkan bölgesinde savunma maksatlı ittifak oluşturmuştur. Buna rağmen Yunanistan, doğrudan İtalya aleyhine olacak oluşumlardan kaçınmış, büyük komşusu ile ilişkileri gerginleştirmemeye gayret göstermiştir. II. Dünya Savaşı’nın ayak seslerinin duyulduğu ortamda Yunanistan, olası İtalyan saldırısını engellemek için Türkiye, İngiltere ve hatta Almanya ile ilişkilerini sıcak tutmayı amaçlamıştır.

Anahtar Kelimeler

Dış Politika, Ege, İtalya, Türkiye, Yunanistan

Kaynakça

• Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Cumhuriyet Arşivi (BCA).
• Lozan Barış Antlaşması (Le Traité de Paix de Lausanne), 24 Temmuz 1923; Sevr Barış Antlaşması (Le Traité de Sèvres), 10 Ağustos 1920.
• Akşin, Aptülahat. Atatürk’ün Dış Politika İlkeleri ve Diplomasisi. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, 1991.
• Armaoğlu, Fahir. 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi:1914-1995. İstanbul: Timaş Yayınları, 2017.
• Bakić, Dragan. “The Port Of Salonica In Yugoslav Foreign Policy 1919–1941”, Institute for Balkans Studies Serbian Academy of Sciences and Arts Belgrade. 43 (2012): 191-219, https://doi.org/10.2298/BALC1243191B, Erişim 07.07.2021.
• Başak, Ünsal. Yunanistan'daki Siyasi Partilerin Ege Sorunlarına İlişkin Politikaları (1974-2010). Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü, 2016.
• Bilgiç, Bestami Sadi. Turkish-Greek Relations İn The Interwar Era: From War To Detente 1923-1940. Doktora Tezi, Columbian College of Arts and Sciences of the George Washington University, 2004.
• Dotolo, Frederick Henry. Mussolini, Fascism, and Italian Balkan Policies, 1922-1930. New York: State University of New York Buffalo, 2001.
• Ertan, Temuçin Faik ve Sönmez, Merve Cemile. “İtalya Kralı III. Vittorio Emanuele ve Ailesinin Rodos Ziyareti ve Yankıları”, Atatürk Yolu Dergisi. 67 (2020): 195-213.
• Finney, Patrick Benedict. The Relations Between The Entente Powers And Greece, 1923-6. Doktora Tezi, The University of Leeds School of History, 1993.
• Forster, Edward S. A Short History Of Modern Greece. Londra: Methuen & Co Ltd Publishing, 1941.
• Fotakis, Zisis “Greek Naval Policy And The Great Powers, 1931–40”, Journal for Maritime Research. 13/1 (2011): 55-67, https://doi.org/10.1080/21533369.2011.565993, Erişim 07.07.2021.
• Hayta, Necdet. 1911’den Günümüze Ege Adaları Sorunu. Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, 2015.
• Heraclides, Alexis. The Greek‐Turkish Conflict in the Aegean: Imagined Enemies. Basingstoke: Palgrave Macmillian, 2010.
• Ioannidis, Eudoxia. British Foreign Policy Toward Southeastern Europe And The Restoration Of The Dodecanese Islands To Greece. Doktora Tezi, McGill University, 1991.
• Karacan, Ali Naci. Lozan. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2020.
• Kissoudi, Penelope. “Balkan Politics: Relations Between Greece And The Balkan States In The Inter-War Years And The Role Of The Great Powers In The Region”, The International Journal of the History of Sport. 25:13 (2008): 1707-1739, http://dx.doi.org/10.1080/09523360802367299, Erişim 07.07.2021.
• Kitromilides, Paschalis M. Eleftherios Venizelos: The Trials of Statesmanship. Edinburgh: Edinburgh University Press, 2006.
• Klapsis, Antonis. “Attempting to Revise the Treaty of Lausanne: Greek Foreign Policy and Italy during the Pangalos Dictatorship, 1925–1926”, Diplomacy & Statecraft. 25/2 (2014): 240-259, http://dx.doi.org/10.1080/09592296.2014.907062, Erişim 07.07.2021.
• Klapsis, Antonis. “Greek Diplomacy Towards Fascist Italy 1922-1940”, Monnheimer Beitraologie zur Klassischen Archaologie und Geschichte Griechenlands und Zyperns. 2013: 293-302. Koliopoulos, John. “Anglo-Greek Relations During The Abyssinian Crisis Of 1935–1936”, Balkan Studies. 15 (1974): 99-106.
• Macris, Bobby John. The Foreign Policy Of Metaxas: 1936-41. Doktora Tezi, Indiana University Department of History, 1979.
• Meray, Seha L. ve Osman Olcay. Osmanlı İmparatorluğu'nun Çöküş Belgeleri: Mondros Bırakışması, Sevr Andlaşması, İlgili Belgeler. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi, 1977.
• Oran, Baskın. Türk Dış Politikası, Kurtuluş Savaşından Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar. Cilt 1. İstanbul: İletişim Yayınları, 2002.
• Papuççular, Hazal. Türkiye ve Oniki Ada (1912-1947). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2020.
• Psomiades, Harry J. “The Diplomacy Of Theodoros Pangalos:1925-1926”, Balkan Studies. 13 (1972): 3-26.
• Rizas, Sotiris. “Geopolitics And Domestic Politics: Greece's Policy Towards The Great Powers During The Unravelling Of The Inter-War Order, 1934-1936”, Contemporary European History. 20/2 (2011): 137-156, https://doi.org/10.1017/ S0960777311000038, Erişim 07.07.2021.
• Sander, Oral. Siyasi Tarih: 1918-1994. Ankara: İmge Kitabevi, 2010.
• Sfikas, Thanasis D. “Doomed Neutrality Greek Foreign Policy: 1936- 1940”, Dodoni Scientific Yearbook of the Department of History and Archeology University of Ioannina. 33 (2004): 211-248.
• Soysal, İsmail. Türkiye’nin Siyasal Antlaşmaları Cilt 1:1920-1945. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi, 2000.
• Tağmat, Çağla Derya. Açlık: İkinci Dünya Savaşı’nda Türkiye’nin Yunanistan’a Yardımları 1941-1943. Ankara: Siyasal Yayınevi, 2018.
• Tağmat, Çağla Derya. Lozan Konferansı’nda Yunan Diplomasisi. İstanbul: Libra Yayınları, 2019.
• Tağmat, Çağla Derya. “Lozan Barış Konferansı'na Yunanistan Tarafından Bakış: Venizelos'un Dünyasında Lozan”, Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi. 29 (2014): 141-173.
• Türkeş, Mustafa. “The Balkan Pact And Its Immediate Implications For The Balkan States 1930–34”, Middle Eastern Studies. 30/1 (1994): 123-144, https://doi.org/10.1080/00263209408700986, Erişim 07.07.2021.
• Zürrer, Werner. “Girit Meselesi (Birinci Dünya Savaşı Öncesinde Siyasi Kriz Çözümündeki Beceriksizlik Hakkında)", Çev. Mustafa Aydın. İstanbul Üniversitesi Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları Dergisi. 7 (2012): 155-206.
• https://api.parliament.uk/historic-hansard/commons/1939/apr/13/european-situation., Erişim 25.12.2020.
• https://www.britannica.com/biography/George-II-king-of-Greece, Erişim 25.12.2020.
• https://www.loc.gov/law/help/us-treaties/bevans/m-ust000004-0311.pdf , Erişim 25.12.2020.
• https://www.nytimes.com/1928/09/25/archives/greeks-criticize-treaty-with-italy-opposition-scores-venizelos-for.html, Erişim, 25.12.2020.
• https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/KANUNLAR_KARARLAR/kanuntbmmc013/kanuntbmmc013/kanuntbmmc01302384.pdf, Erişim 25.12.2020.
• https://www.un.org/Depts/los/LEGISLATIONANDTREATIES/PDFFILES/GRC_1936_Law.pdf, Erişim, 25.12.2020.