ÇOLAK İBRAHİM BEY VE KUVA-YI SEYYARE

Yıl 2022, , 1 - 23, 27.11.2022

Osman Akandere , Fatma Sapmaz

https://doi.org/10.46955/ankuayd.1126211

Öz

Milli Mücadele’de düzenli orduların kurulma sürecine kadar, ülkemizi işgal eden güçlere ve özellikle de Batı Anadolu’daki Yunan işgallerine karşı Kuva-yı Milliye yapısı içerisinde mücadele edilmiştir. Farklı cephelerde mücadele eden Kuva-yı Milliye grupları içerisinde Çerkes Ethem’in kumandanlığını yaptığı kuvvetlere Kuva-yı seyyare denilmiştir. Çerkez Ethem ve Kuva-yı Seyyare kuvvetleri 1919 ve 1920 yılı içerisinde bir taraftan işgalci Yunanlılara karşı mücadele ederken bir taraftan da Milli Mücadele karşıtı çıkartılan isyanların bastırılmasında etkili olmuştur.
1920 yılı Nisan ayından itibaren Kuva-yı Seyyare birlikleri ve milli kuvvetlerin isyan bölgelerinde yetersiz kalmaları üzerine yeni bir kuvvetin teşkil edilmesi lüzumlu görülmüştür. Bu kapsamda Ali Fuat Paşa’nın teşvik ve yönlendirmesiyle oluşturulan yeni kuvvete de Kuva-yı Seyyare denilmiştir. Ancak Çerkes Ethem’in Kuva-yı Seyyaresinden ayrı görülmesi için bu kuvvete 2. Kuva-yı Seyyare adı verilmiştir. Kumandanlığına ise Miralay Çolak İbrahim Bey getirilmiştir.
Çolak İbrahim Bey ve kumandanlığını yaptığı 2. Kuva-yı Seyyare birlikleri Düzce ve Yozgat bölgesindeki isyanların bastırılmasında görev aldı. Bilahare düzenli ordu kurulması çalışmalarında Çolak İbrahim Bey ve 2. Kuva-yı Seyyare müfrezeleri 3. Süvari Tümeni şeklinde teşkilatlandırılmış ve sırasıyla İnönü Muharebeleri, Sakarya Savaşı ve Büyük Taarruzda aktif olarak cephede savaşmış, önemli başarılar kazanmıştır
Bu çalışmada arşiv belgeler, yayınlanmış hatıralar ve konuyla ilgili çalışmalardan yararlanarak 2. Kuva-yı Seyyare’nin oluşumu ele alınmıştır. Bilahare de Çolak İbrahim Bey ile kumandanlığını yaptığı 2. Kuva-yı Seyyare’nin isyanların bastırılmasındaki etki ve çabaları verilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Çolak İbrahim Bey,, İç İsyanlar,, 2. Kuva-yı Seyyare Müfrezesi

ÇOLAK İBRAHİM AND THE 2ND KUVA-YI SEYYARE

Öz

Until the establishment of the regular armies in the National Struggle, the forces that occupied our country and especially the Greek invasions in Western Anatolia were fought within the structure of the Kuva-yı Milliye. The forces commanded by Circassian Ethem among the Kuva-yı Milliye groups fighting on different fronts were called Kuva-yı Seyyare. While the Circassian Ethem and Kuva-yı Seyyare forces were fighting against the invading Greeks in 1919 and 1920, they were also effective in suppressing the riots against the National Struggle.

Starting from April 1920, the formation of a new force was deemed necessary, as the Kuva-yı Seyyare units and national forces were insufficient in the rebellion regions. In this context, the new force created with the encouragement and direction of Ali Fuat Pasha was called Kuva-yı Seyyare. However, in order for the Circassian Ethem to be seen separately from the Kuva-yı Planet, this force was called the 2nd Kuva-yı Seyyare. Miralay Çolak İbrahim Bey was appointed as its commander.

Çolak İbrahim Bey and the 2nd Kuva-yı Seyyare units he commanded took part in suppressing the rebellions in Düzce and Yozgat. Later, in the efforts to establish a regular army, Çolak İbrahim Bey and the 2nd Kuva-yı Seyyare detachments were organized as the 3rd Cavalry Division and actively fought on the front in the Battle of İnönü, the Battle of Sakarya and the Great Offensive, respectively, and gained significant success.

In this study, the formation of the 2nd Kuva-yı Seyyare is discussed by making use of archival documents, published memories and studies on the subject. Later on, the effects and efforts of the 2nd Kuva-yı Seyyare, which he commanded together with Çolak İbrahim Bey, in suppressing the rebellions were tried to be given.

Anahtar Kelimeler

National Struggle,, İnternal Revolts,, 2nd Kuva-yı Mobile Detachment

Kaynakça

• Referans 1 -BALCIOĞLU, Mustafa, Belgelerle Milli Mücadele Sırasında Anadolu’da Ayaklanmalar ve Merkez Ordusu, Yükseköğretim Kurulu Matbaası, Ankara-1991.
• Referans 2-CEBESOY, Ali Fuat, Milli Mücadele Hatıraları, Temel Yayınları, İstanbul-2000.
• Referans 3-ÇAM, Yusuf, Milli Mücadelede İzmit Sancağı, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Yayını, Kocaeli-2014.
• Referans 4-Çerkez Ethem’in Ele Geçen Hatıratları, Dorlion Yayınları, 1.Baskı: Mart-2020, Derleyen ve Günümüz Türkçesine Uyarlayan: Şirin Gürkan.
• Referans 5- ÇOLAK, İbrahim, Milli Mücadele esnasında Kuva-yı Seyyare Kumandanlığına Ait Hatıratım, Emre Yayınları, Eylül-1996-İstanbul.
• Referans 6-ESENGİN, Kenan, Milli Mücadelede Ayaklanmalar, Kamer Yayınları, 3.Baskı, İstanbul-1998.
• Referans 7-GÖRGÜLÜ, İsmet, On Yılık Harbin Kadrosu 1912-1922, Türk Tarih Kurumu Yayını, Ankara-1993.
• Referans 8-Yüzbaşı Cemal’in Anıları, Kebikeç Yayınları, Ankara-Mayıs-1996, Hazırlayan: Kudret Emiroğlu.
• Referans 9-YALKIN, M. Razi, Bulgar Sadık-Yakın Tarihin En Esrarlı Çehresi, Anlatan: M. Sadık Poğda, Gün Basımevi, İstanbul-1944.
• Referans 10-ÜNAL, Muhittin, Miralay Bekir Sami Günsav’ın Kurtuluş Savaşı Anıları, Cem Yayınevi, Birinci Basım: Kasım1994-İstanbul.
• Referans 11-Türk İstiklal Harbine Katılan Tümen ve Daha Üst Kademelerdeki Komutanların Biyografileri, İkinci Baskı, Ankara Genel Kurmay Basımevi-1989