Türkiye’de siyasî fırkaların ortaya çıkışı ve fırkalar arasındaki mücadeleler, II. Meşrutiyet’in ilanından sonra yaşanmıştır. Birinci Dünya Harbi yıllarında kesintiye uğrayan fırkalar arası mücadele, Mütareke’yle birlikte yeniden canlanmıştır. Mustafa Kemal Paşa başta olmak üzere Cumhuriyet’in asker-sivil kurucu elitlerinin büyük çoğunluğu, bahsi edilen mücadelelerin yaşandığı bir gelenekten gelmiştir. Mustafa Kemal Paşa, Lozan Barış Antlaşması’nın başlangıcında kamuoyuna duyurduğu gibi, Cumhuriyet’in ilanından hemen önce Halk Fırkası adıyla bir fırka kurmuştur. Bu fırkayı, toplumun bütün fertlerini ve sınıflarını kapsayacak şekilde tasavvur etmiştir. Mustafa Kemal Paşa, barış sürecinde ve sonrasında bir muhalefet fırkasının varlığına olumlu yaklaşmamıştır. II. Meclis’i oluşturacak olan milletvekillerini belirleyen 1923 seçimleri sürecinde bu şekilde bir tutum sergilemiştir. Cumhuriyet’in ilk muhalefet fırkası olan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası (TCF)’nin doğuşu, Mustafa Kemal Paşa açısından beklenen, arzu edilen bir gelişme olmamıştır. Mustafa Kemal Paşa’nın ve siyasî iktidarın aksine TCF’nin ortaya çıkmasından aylar önce, basında bir muhalefet fırkasına olan ihtiyacı dile getiren, Mustafa Kemal Paşa’nın fırkalara karşı alması gereken vaziyeti sorgulayan yazılar çıkmıştır. Mustafa Kemal Paşa’nın TCF’ye olan bakışı, kamuoyuna yansıtılan görüşleri istisna tutulacak olursa, en başından itibaren fazla bir değişim geçirmemiştir. Bu çalışma, Mustafa Kemal Paşa’nın, TCF’ye olan bakışını ortaya koymak, bu konudaki var olan boşluğu doldurmak amacıyla yapılmıştır.
Basın Cumhuriyet Halk Fırkası Macartney Mustafa Kemal Paşa Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası
yok
yok
yok
The emergence of the political factions in Turkey and the struggles between the factions took place after the declaration of the Second Constitutional Monarchy. The struggle between the political parties, which was interrupted during World War I, was revived with the Armistice. The vast majority of the military-civilian founding elites of the Republic, led by Mustafa Kemal Pasha, came from a tradition of the aforementioned struggles. As Mustafa Kemal Pasha publicly announced at the beginning of the Lausanne Peace Treaty, just before the proclamation of the Republic, he founded a political party called the People’s Party. He envisioned this party to encompass all individuals and classes of society. Mustafa Kemal Pasha did not favor the existence of an opposition party during and after the peace process. This was his attitude during the 1923 elections that determined the deputies who would constitute the Second Assembly. The birth of the Progressive Republican Party (PRP), the first opposition party of the Republic, was not an expected or desired development for Mustafa Kemal Pasha. Contrary to Mustafa Kemal Pasha and the political power, months before the emergence of the PRP, articles appeared in the press expressing the need for an opposition party and questioning the position Mustafa Kemal Pasha should take against the political parties. Mustafa Kemal Pasha’s view of the PRP, with the exception of his publicized views, did not change much from the very beginning. This study was conducted in order to reveal Mustafa Kemal Pasha’s view of the PRP and to fill the existing gap on this subject.
Macartney Mustafa Kemal Pasha Press Progressive Republican Party Republican People's Party
yok
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Türkiye Cumhuriyeti Tarihi |
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Proje Numarası | yok |
Yayımlanma Tarihi | 29 Ekim 2023 |
Gönderilme Tarihi | 15 Haziran 2023 |
Kabul Tarihi | 6 Eylül 2023 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 |
Journal of Atatürk Yolu is licensed under CC BY-NC-ND 4.0