HANGES IN THE CONSTRUCTION LAW DURING THE DEMOCRATIC PARTY PERIOD AND FLOOD DISASTER IN ANKARA

Yıl 2024, , 195 - 211, 11.11.2024

Uğur Baysal

https://doi.org/10.46955/ankuayd.1519596

Öz

The Democratic Party, which came to power at a sensitive period in Turkish political life, seems to have experienced political and social turmoil, foreign political developments and coup debates that will continue until today, during its ten-year period. Foreign policy, which is overshadowed by domestic policy, is the determinant of the agenda. In this, II. The establishment of a new world after World War II and the efforts to position Turkey against the developing power blocks have a role.
Damages caused by natural disasters that cause loss of property and life in Ankara's city center and agricultural areas have been the main area of concern for state officials. The capital's frequent exposure to floods has negatively affected the lives of the people living here. Stream beds overflowing with excessive rainfall have destroyed the embankments, causing great damage to residential and agricultural areas. Politicians visited the disaster areas where the flood occurred and tried to share the suffering.
The frequent changes made in the Zoning Law are the manifestation of electoral policies in the 1950s. The Democratic Party, which introduced partial and comprehensive slum amnesties mostly before local and general elections, has been weakened in its fight against rapid change and unplanned construction in cities. It has become a victim of the populist policies it implemented in the occurrence of natural disasters in big cities, especially Ankara and Istanbul. In this period, zoning practices and measures taken were mostly realized after natural disasters. Therefore, this study is worth examining flood disasters, which are Ankara's most important local problem.

Anahtar Kelimeler

Ankara, Democrat Party, Slums, Illegal Construction, Flood Disaster.

DEMOKRAT PARTİ DÖNEMİ’NDE İMAR KANUNUNDA DEĞİŞİKLİKLER VE ANKARA’DA MEYDANA GELEN SEL FELAKETLERİ

Öz

Türk Siyasi hayatının hassas bir döneminde iktidara gelen Demokrat Parti, on yıllık döneminde siyasal ve sosyal çalkantıların, dış politik gelişmelerin ve günümüze kadar sürecek darbe tartışmalarının bitmeyeceği gözükmektedir. İç politikanın gölgede kaldığı dış politikasının ise gündemin belirleyicisidir. Bunda, II. Dünya Savaşı sonrası yeni bir dünyanın tesis edilmesinin ve gelişen güç blokları karşısında Türkiye’yi konumlandırma çalışmalarının payı vardır.
Ankara’nın şehir merkezinde ve tarımsal alanlarında mal ve can kayıplarına yol açan doğal afet kaynaklı zararlar devlet yetkililerinin başlıca uğraş alanı olmuştur. Başkentin sel baskınlarına sıklıkla maruz kalması, burada yaşayan insanların hayatlarını olumsuz yönde etkilemiştir. Aşırı yağışlarla taşan dere yatakları setleri yıkarak, yerleşim ve tarım alanlarında büyük tahribatlara yol açmıştır. Sel felaketinin yaşandığı afet bölgelerine siyasiler tarafından ziyaretler yapılmış ve yaşanılan acılar paylaşılmaya çalışılmıştır.
İmar Kanunu’nda yapılan sık sık değişiklikler seçimlere yönelik politikaların tezahürüdür. Çoğunlukla yerel ve genel seçimler öncesi kısmi ve kapsamlı gecekondu aflarını getiren Demokrat Parti, şehirlerdeki hızlı değişim ve plansız yapılaşmaya karşı yürüttüğü mücadele zaafiyete uğramıştır. Başta Ankara ve İstanbul olmak üzere büyük şehirlerde doğal afetlerin yaşanmasında uyguladığı popülist politikaların kurbanı olmuştur. Bu dönemde imar uygulamaları ve alınan tedbirler daha çok doğal afetler yaşandıktan sonra gerçekleşmiştir. Dolayısıyla bu çalışma, Ankara’nın yereldeki en önemli sorunu olan sel felaketleri incelemeye değerdir.

Anahtar Kelimeler

Ankara, Demokrat Parti, Gecekondulaşma, Kaçak Yapılaşma, Sel Felaketi.

Kaynakça

• Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Cumhuriyet Arşivi (BCA), Fon No: 30100, Kutu No:67, Dosya Gömleği No:418, Sıra No:4.
• BCA, 138, 108, 2.
• BCA, 147, 60, 15.
• BCA, 255, 3, 4.
• TBMM Zabıt Ceridesi, Cilt: 9, Devre: XI, İçtima: 2, (15.07.1959): 865.
• Türk Kızılay Cemiyeti, 1956 Umumi Kongresi’ne Sunulan Rapor (26.4. 1957), Ankara: Güzel İstanbul Matbaası, 1956.
• Türk Kızılay Cemiyeti, 1957 Umumi Kongresi’ne Sunulan Rapor (19.4. 1957), Ankara: Güzel İstanbul Matbaası, 1957.
• Türk Kızılay Cemiyeti, 1958 Umumi Kongresi’nin Gündemi (25.4. 1958), Ankara: Güzel İstanbul Matbaası, 1958.
• Telif Eserler
• Aydın, Suavi., Kudret Emiroğlu, Ömer Türkoğlu, Ergi D. Özsoy, Küçük Asya’nın Bin Yüzü: Ankara: Dost Kitabevi, Ankara, 2005.
• Ayışığı, Metin, “Küreselleşme, Çelişkiler Ve Atatürkçülük”, Uluslararası Türkiye Cumhuriyeti Bildirileri, Isparta, 2008.
• Cantemir, Bekir.Çok Partili Hayata Geçiş Sürecinde İstanbul’un Mekân ve Sosyal Yapı Dönüşümü (1946-1960), Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, 2013.
• Cengizkan, Ali, Ankara'nın İlk Planı 1924-25 Lörcher Planı, Ankara: Arkadaş Yayınevi, 2018.
• Cengizkan, Ali. “Kurgu, Tasarım ve Kullanım: Cumhuriyet Dönemi Kamusal Mekanları İçin Bir Çalışma Programı” Başkent Üzerine Mekân Politik Tezler Ankara’nın Kamusal Yüzleri, Der. Güven Arif Sargın, İstanbul: İletişim Yayınları, 2017.
• Cengizkan, Ali. 1957 Yücel Uybadin imar Planı ve Ankara Şehir Mimarisi; Cumhuriyet’in Ankara’sı İçinde, Ankara: ODTÜ Yayıncılık, 2006.
• CHP Ankara Vilayet Kongresinde Sunulan 1939-1940 Çalışma Raporu, Ankara: 1940.
• Dağıstan, Özdemir Melike Z. “Türkiye’de Kültürel Mirasın Korunmasına Kısa Bir Bakış”, Planlama, S. 31, s. 20-25.
• Ergin, Feridun. “Birinci Dünya Savaşı’nda ve Atatürk Döneminde Fiyatlar ve Gelirler” Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, C:3 S.7’den ayrı basım, Kasım 1986, s.59-84.
• Günay, Turhan. Orman Ormansızlaşma Toprak Erozyonu, İstanbul: TEMA Vakfı Yayınları, 1997.