Yalova Gemlik Bölgeleri ve İzmit Yarımadası’nda Yunan Mezalimine Dair İtilaf Devletleri Arastırma Komisyonu raporları 12 22 Mayıs 1921

Yıl 2013, , 563 - 578, 01.01.2013

Mehmet Kaya

https://doi.org/10.1501/Tite_0000000370

Cited By: 2

Öz

Armistice of Mudros, sharing with the Allied Powers Ottoman Empire began to implement plans. Western Anatolia, Greece, leaving a clear sign that these plans. In * Niğde Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi [e-mail] July 1920 the Greek army, Yalova, Izmit, Turkey invaded the environment plays an important role in the national struggle. With the establishment of the progress of the Greek army to fight against the west wall was the stage. Inönü battles in January and in March 1921 in this sense is a sign of struggle. Expansion of the Greek movement since the mid-1920, destruction and atrocities in the region has increased. Public complaints against Entente troops in May of 1921 proved successful, established a commission of inquiry sent to the region. The Commission has made the region report their impressions. light of this report in mid 1921, the Greek arrmy in Yalova and Izmit and gangs looting and atrocities have been approved by the Allied Powers.

Anahtar Kelimeler

Liva of İzmit, Izmit in the National Struggle and the environment, destruction and atrocities in Izmit

Yalova-Gemlik Bölgeleri ve Đzmit Yarımadası’nda Yunan Mezalimine Dair Đtilaf Devletleri Araştırma Komisyonu Raporları (12-22 Mayıs 1921)

Öz

Mondros mütarekesiyle birlikte İtilaf Devletleri Osmanlı Devleti’ni paylaşım planlarını uygulamaya başladılar. Batı Anadolu’nun Yunanistan’a bırakılması bu planların açık bir işaretidir. Yunan ordusunun 1920 Temmuz ayında Yalova ve İzmit çevresini işgal etmesi milli mücadelenin içerisinde önemli bir yer tutmaktadır. Batı cephesinin kurulmasıyla birlikte Yunan ilerleyişine karşı mücadele ordu aşamasına geçmiştir. 1921 yılı Ocak ve Mart aylarındaki İnönü savaşları bu anlamdaki mücadelenin bir işaretidir. 1920 ortalarından itibaren Yunan ileri hareketinin genişlemesi, bölgedeki yıkım ve zulümleri de arttırmıştır. Halkın İtilaf Devletleri’ne şikâyetleri 1921 yılı Mayıs ayında sonuç vermiş, bir araştırma komisyonu kurulup bölgeye gönderilmiştir. Komisyon bölgedeki izlenimlerini rapor haline getirmiştir. Bu rapor ışığında 1921 yılı ortalarında Gemlik, Yalova ve İzmit bölgesindeki Yunan ordusu ve çetelerin yağma ve zulümleri İtilaf Devletleri’nce onaylanmış bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

İzmit livası, Milli Mücadele’de İzmit ve çevresi, İzmit bölgesindeki yıkım ve mezalim

Kaynakça

• a- Arşiv Belgeleri Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Bab-ı Ali Evrak Odası, Dâhiliye Gelen-Giden Defterler. Dâhiliye Nezareti Kalem-i Mahsus Müdüriyeti. İtilaf Devletleri’nden Fransa ve İngiltere’nin Milli Mücadele hareketi ile Londra’da 11 Mart 1921’de imzaladıkları anlaşmalar vardır. The Manchester Guardian, “Franco-Italian Agrements with the Kemalists”, 11 Nisan 1921. Milli Mücadelenin İngiliz kamuoyundaki yansımaları da göz ardı edilemez. The Manchester Guardian (1901-1959), “Kemalists Evacuating Angora”,27 Jul.1921. Foreign Office, E 7643/143/44, Mr Rattigan’dan Curzon’a, İstanbul, 5 Temmuz 1921.
• Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, Bakanlar Kurulu Ortak Kararları. Genelkurmay Başkanlığı ATASE Arşivi, Türk İstiklal Harbi Katalogu. Türk Tarih Kurumu Arşivi, Bekir Sami Bey Dosyası. Foreign Office House of Common Parliamentary Papers,1921, [Cmd 1478], Turkey, No.1, (1921). b- Gazeteler
• Manchester Guardian (1921) New York Times (1921) c-Makale ve Kitaplar
• Atatürk, Mustafa Kemal, Nutuk, C.I, İstanbul, 1984.
• B.M.M Zabıt Ceridesi, Devre 1, C. 3, Ankara, 1959.
• Birinci, İhsan, “Milli Mücadele için Kurulan Önemli Cemiyet ve Çeteler”, Hayat Tarih Mecmuası, Sayı 10-11 (Eylül 1971), İstanbul, 1971.
• Cebesoy, Ali Fuat, Milli Mücadele Hatıraları, İstanbul, 1953.
• Eğilmez, Mümtaz Şükrü, Milli Mücadelede Bursa, İstanbul, 1984.
• Erdeha, Kamil, Milli Mücadele Vilayetler ve Valiler, İstanbul, 1975.
• Gizli Oturumlarda Atatürk’ün Konuşmaları, (hazırlayan Sadi Borak), İstanbul, 19 Gürler, Hamdi, Kurtuluş Savaşı’nda Albay Bekir Sami-Günsav- (Mayıs-Haziran 1919), Genelkurmay Başkanlığı Yayınları, Ankara, 1994.
• Meral, İbrahim, Mütarekeden Cumhuriyet’e (30 Ekim 1918-29 Ekim 1923) Azınlıkların Sosyal, Ekonomik ve Demografik Yapısı ve Dış Ülkelerle Olan ilişkileri, Hacettepe Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara, 1997.
• Özalp, Kazım, Milli Mücadele, C.I, Ankara, 1985.
• Özel, Sabahattin, Kocaeli ve Sakarya İlerinde Milli Mücadele, İstanbul, 1987.
• Sarıhan, Zeki, Kurtuluş Savaşı Günlüğü, C. III, Ankara, 1986.
• Selçuk, İlhan, Yüzbaşı Selahattin’in Romanı, C.II, İstanbul, 1987.
• Sofuoğlu, Adnan, Milli Mücadele Döneminde Kocaeli, Ankara, 2006.
• Şehir ve Kasabaların Harp Bölgeleri Bombardıman, İşgal ve Kurtuluş Tarihleri 1911-1922, Genelkurmay Harp Dairesi Başkanlığı, Ankara, 1977.
• Turan, Şerafettin, Balıkesir ve Alaşehir Kongreleri ve Hacim Muhittin Çarıklı’nın Kuva-yı Milliye Hatıraları, Ankara, 1967.
• Türk İstiklal Harbi, C.2, T Kısım 4, Ankara, 1974.
• Yüceer, Saime, Bursa’nın İşgali ve Kurtuluş Süreci, Bursa, 2001.