MONTREUX BOĞAZLAR SÖZLEŞMESİ’NİN YANKILARI

Yıl 2017, , - , 17.09.2017

Hakan Uzun

https://doi.org/10.1501/Tite_0000000484

Cited By: 3

Öz

Türkiye, Montreux Boğazlar Sözleşmesi’nin imzalanması ile birlikte ülkenin

güvenliğini, bağımsızlığını ve toprak bütünlüğünü ilgilendiren bir sorunu kendi

lehine çözümlemiştir. Söz konusu sorunun çözümünü sağlamak için, müzakereye

açık ve barışçı bir politika izlemiştir. Türkiye’nin, sorunların çözümüne yönelik bu

yaklaşımı, sorunların çözümü konusunda saldırgan bir tavrın benimsendiği bir

dönemde, dünyada takdirle karşılanmıştır. Montreux Boğazlar Sözleşmesi’nin

imzalanması, Türk kamuoyu tarafından zafer olarak değerlendirilmiş ve coşkulu

şekilde kutlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Montreux, Boğazlar, İstanbul, Çanakkale, Kamuoyu

Kaynakça

• KAYNAKÇA
• Arşiv Belgeleri
• Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi (BCA)
• Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Arşivi (TİTEA)
• Resmi Yayınlar
• TBMM Zabıt Ceridesi
• Kitaplar
• Akşin, Abdülahat, Atatürk’ün Dış Politika İlkeleri ve Diplomasisi, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 1991.
• Aras, Tevfik Rüştü, Atatürk’ün Dış politikası, Kaynak Yayınları, İstanbul, 2003.
• Armaoğlu, Fahir, 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi, Türkiye İş Bankası Yayınları, 2. Baskı, Ankara, 1984.
• Atatürk, Mustafa Kemal, Nutuk, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, Ankara, 1997.
• Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, C.I.-III, C.II, 5.Baskı, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, 1997.
• Bayur, Yusuf Hikmet, Türkiye Devleti’nin Dış Siyasası, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 1973.
• Koçak, Cemil, Türk-Alman İlişkileri (1923-1939), Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 1991.
• Sander, Oral, Siyasi Tarih 1918-1994, 4. Baskı, İmge Kitabevi Yayınları, Ankara, 1994.
• Soysal, İsmail, Tarihleri ve Açıklamaları İle Birlikte Türkiye’nin Siyasal Andlaşmaları, C. I, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 1983.
• Sönmezoğlu, Faruk, İki Savaş Sırası ve Arasında Türk Dış Politikası, İstanbul, 2011.
• Tekeli, İlhan – İlkin, Selim, İkinci Dünya Savaşı Türkiye’si, Birinci Cilt, İletişim Yayınları, İstanbul, 2013.
• Makaleler
• Akgün, Mensur, “Türk Dış Politikasında Bir Jeopolitik Etken Olarak Boğazlar”, Türk Dış Politikasının Analizi, Der.: Faruk Sönmezoğlu, 2. Baskı, Der Yayınları, İstanbul, 2001, s. 388-401.
• Armaoğlu, Fahir, “Tarihi Perspektif İçinde Misâk-ı Millî’nin Değerlendirilmesi”, Atatürk Dönemi Türk Dış Politikası Makaleler, Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 2000, s. 63-72.
• Atay, Falih Rıfkı, “Boğazlar Konferansı”, Ulus, 23 Haziran 1936.
• “Cenevre Kararı”, Ulus, 8 Temmuz 1936.
• “Gene Boğazlar”, Ulus, 14 Temmuz 1936.
• “İmzadan Sonra”, Ulus, 21 Temmuz 1936.
• “Montrö Müzakereleri”, Ulus, 18 Temmuz 1936.
• “Yeni Türkiye ve Rolü”, Ulus, 27 Temmuz 1936.
• Atay, Neşet Halil, “Montrö Mektupları: 15 “Montrö Konferansı ve Türk Diplomatları”, Ulus, 26 Temmuz 1936.
• Belge, Burhan, “Anafartalar dan Montreux ye” , Ulus, 21 Temmuz 1936;
• Birgen, Muhittin, “İsviçre Mektupları”, Cumhuriyet, 22 Temmuz 1936.
• Dav’er, Abidin Daver, “Çanakkale Atatürk demektir”, Cumhuriyet, 1 Ağustos 1936.
• “Montrö zaferi Sulhun da Zaferidir”, Cumhuriyet, 27 Temmuz 1936.
• “Boğazlar Konusundaki Tezimizin Kuvveti”, Cumhuriyet, 23 Haziran 1936.
• Ertan, Temuçin Faik, “Atatürk’ün Dış Politika İlkeleri”, Gölbaşı Eğitim ve Kültür Dergisi, Gölbaşı İlçe Eğitim Müdürlüğü, Sa.: 2, Ocak/2005, s. 5-11.
• “Mudanya Mütarekesi’nden Lozan Barış Antlaşması’na”, Başlangıcından Günümüze Türkiye Cumhuriyeti Tarihi, Siyasal Kitabevi, Ankara, 2016, s.137-152.
• “Lozan Konferansında Türk-Sovyet İlişkileri”, Türk Yurdu, C. 20, Sa.: 151, Mart/2000, s. 25-35.
• Gönlübol, Mehmet –Kürkçüoğlu, Ömer, “Atatürk Dönemi Türk Dış Politikasına Genel Bir Bakış”, Atatürk Dönemi Türk Dış Politikası Makaleler, Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 2000, s. 3-28.
• Gönlübol, Mehmet – Sar, Cem, “1919-1939 Yılları Arasında Türk Dış Politikası”, Olaylarla Türk Dış Politikası (1919 – 1965), A.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, 2. Baskı, Ankara, 1969, s. 3-147.
• Gürel, Şükrü S., “Türk Dış Politikası (1919-1945)”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C.2, İletişim Yay., İstanbul, b.t.y., s. 520-536.
• Küçüka, N. A., “Montrö’de Kazanılan Zafer”, Ülkü Halkevleri Dergisi, C. 7, Sayı: 42, s.401-403.
• Menemencioğlu, Etem, “Sevr, Lozan-Montrö”, Siyasal Bilgiler Dergisi, Yıl: 6, Sayı: 64, Temmuz 1936, s. 237-238.
• Nadi, Yunus, “Boğazların Dünya Sulhu Üzerindeki Mühim ve Müessir Rolü”, Cumhuriyet, 19 Temmuz 1936.
• “Bugün Montröde Boğazlar Konferansı Açılıyor”, Cumhuriyet, 22 Haziran 1936.
• “Montrö Konferansı neticeleri bütün dünyada nasıl telâkki olundu?”, Cumhuriyet, 23 Temmuz 1936.
• “Yeni Boğazlar Rejiminden Sonra Balkanlar”, Cumhuriyet, 26 Temmuz 1936.
• Cumhuriyet, 20 Temmuz 1936.
• Özersay, Kudret, “Montreux Boğazlar Sözleşmesi”, Türk Dış Politikası, Editör: Baskın Oran, C. I, İletişim Yayınları, İstanbul, 2001, s. 370-384.
• Özsoy, Muzaffer, “Askerlik Bilimi ve Strateji Açısından Atatürk”, Çağdaş Düşüncenin Işığında Atatürk, 2. Baskı, İstanbul, 1986, s. 110-120.
• Soysal, İsmail, “1936 Montreux Sözleşmesi ve Sonradan Çıkan Sorunlar”, Çağdaş Türk Diplomasisi: 200 Yıllık Süreç, Ankara 15-17 Ekim 1997, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 1999, s.309-325.
• Tağmat, Çağla D., “Lozan Barış Konferansı’na Yunanistan Tarafından Bakış: Venizelos’un Dünyasında Lozan”, Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, C. XIV, Sayı: 29, Güz/2014, s. 141-173.
• Unat, Kadri, “Atatürk Sonrası Türkiye”, Başlangıcından Günümüze Türkiye Cumhuriyeti Tarihi, Siyasal Kitabevi, 4. Baskı, Ankara, 2016, s. 253-299.
• Ülman, Halûk, “Türk Dış Politikasına Yön Veren Etkenler”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, C. XXIII, Eylül 1968, Ankara, 1968, s. 241-273.
• Süreli Yayınlar
• Akşam
• Cumhuriyet
• Siyasal Bilgiler Dergisi
• Ulus
• Ülkü
• Diğer
• Bayan Semiha, Montrö Zaferi, Yanağın Gül Pembe, Taş Plak.