Türkiye Cumhuriyeti’nin katıldığı ilk uluslararası organizasyon: 1924 Paris Olimpiyatları

Yıl 2013, Cilt: 13 Sayı: 51, 717 - 744, 01.01.2013

Nuray Özdemir

https://doi.org/10.1501/Tite_0000000375

Cited By: 2

Öz

The First International Organization in Which The Turkish Republic Participated: 1924 Paris Olympics Turkish Republic participated in the Olympics, the largest international sports organizations, officially for the first time in 1924 in Paris. The new Turkish State, struggling to be recognized and to escape from diplomatic isolation after the War of * Abant İzzet Baysal Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü, Bolu Independence regarded the Olympics as a good method of propaganda. By showing substantial self-sacrifice and allocating funding in spite of its scanty resources, the country sent 40 sportsmen to Paris in football, wrestling, athletics, fencing and cycling. The 1924 Paris Olympics lasted for about three months from May 4, 1924 to July, 27, 1924 with a rather intensive and lengthy program. While American sportsmen shone out in the Olympics in which 3089 sportsmen from 44 countries participated, the Turkish national team did not achieve any success. However, the fact that Turkish Republic, fresh from The War of Independence, participated officially for the first time in such an important international organization, created substantial moral support for the nation. The knowledge that the new Turkish State could compete with the other nations of the world and present the Turkish flag to the world outweighed the thought of being unsuccessful in the games. This study investigates the importance given to sports, which like every area in the Modern Turkish State was founded under the leadership of Mustafa Kemal Paşa reflected in the media and archive documents of the period.

Anahtar Kelimeler

1924, Paris, Olimpics, Turkey, Sport.

Türkiye Cumhuriyeti’nin Katıldığı İlk Uluslararası Organizasyon: 1924 Paris Olimpiyatları

Öz

Dünyanın en büyük uluslararası spor organizasyonu olan olimpiyatlara Türkiye Cumhuriyeti resmi olarak ilk defa 1924 yılında Paris’te katılmıştır. Kurtuluş Savaşı sonrasında diplomatik yalnızlıktan kurtulma ve tanınma mücadelesi veren yeni Türk Devleti olimpiyatları iyi bir propaganda aracı olarak görmüştür. Kıt kaynaklarına rağmen büyük bir özveri gösterip ödenek ayırarak; futbol, güreş, atletizm, eskrim ve bisiklet dallarında 40 sporcusunu Paris’e göndermiştir. 1924 Paris Olimpiyatları oldukça yoğun ve uzun süreli bir programla 4 Mayıs 1924’ten 27 Temmuz 1924 tarihine kadar yaklaşık üç ay sürmüştür. 44 ülkeden 3089 sporcunun katıldığı olimpiyatlarda Amerikalı sporcular ön plana çıkarken Türk milli takımı kayda değer bir başarı elde edememiştir. Ancak Kurtuluş Savaşı’ndan yeni çıkmış Türkiye Cumhuriyeti’nin böyle büyük bir uluslararası organizasyonda ilk defa yer alması Türk halkı için moral kaynağı olmuştur. Yeni Türk Devleti’nin dünyanın diğer ülkeleriyle yarışabileceği ve Türk bayrağını dünyaya tanıttığı düşüncesi başarısızlığın önüne geçmiştir. Bu çalışmada; Mustafa Kemal Paşa’nın liderliğinde kurulan Modern Türkiye Devleti’nin her alanda olduğu gibi spora verdiği önem dönemin basını ve arşiv belgelerine yansımaları doğrultusunda irdelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

1924, Paris, Olimpiyat, Türkiye, Spor

Kaynakça

• Arşiv Belgeleri Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi: Fon Kodu/ Yer No/ Dosya No BCA: .10.0.0/144.34..3/ 1483 BCA: .10.0.0/ 144.34..4/1484 BCA: .10.0.0/144.34..7/1487 BCA: .10.0.0/ 144.34..8/ 1488 BCA: .10.0.0/144.34..10/14810 BCA: .30.0.0/144.34..12/14812 BCA: .18.1.1/8.46..5/148-1 BCA: .18.1.1/ 8.47..14/Resmi Yayınlar
• TBMM Zabıt Ceridesi: Devre:II, Cilt:7, İçtima Senesi:II, On ikinci İçtima, 1340.
• TBMM Zabıt Ceridesi: Devre:II, Cilt:8/1, İçtima Senesi:II, Kırkıncı İçtima, 1340. Süreli Yayınlar Akşam Cumhuriyet Spor Alemi Vakit Kitap ve Makaleler
• Ali Naci; “Olimpiyata Behemehâl Gitmeli miyiz, Gitmesek Ne Kaybederiz?”, Akşam, 6 Şubat 1924, s.3.
• Ali Seyfi; “Olimpiyatlara Niçin Gidiyoruz?”, Vakit, 9 Şubat 1924, s.4.
• Atabeyoğlu, Cem; “Atletizm”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C.8, İletişim Yayınları, s.2262-2272.
• Atabeyoğlu, Cem; “Bisiklet”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C.9, İletişim Yayınları, s.2301-2304.
• Atabeyoğlu, Cem; “Cumhuriyet Döneminde Spor Politikası”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C.8, İletişim Yayınları, 1983, s.2187-2197.
• Atabeyoğlu, Cem; “Eskrim”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C.9, İletişim Yayınları, s.2309-2310.
• Atabeyoğlu, Cem; “Futbol”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C.8, İletişim Yayınları, s.2198-2218.
• Atabeyoğlu, Cem; “Güreş”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C.8, İletişim Yayınları, s.2219-2235.
• Atabeyoğlu, Cem; “Halter”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C.8, İletişim Yayınları, s.2286- 2288.
• Atabeyoğlu, Cem; Sporda Devlet mi? Devlette Spor mu?, Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi Yayınları, İstanbul 2001.
• Atabeyoğlu, Cem; “Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C.8, İletişim Yayınları, 1983, s.2190-2191.
• Burhaneddin; “1924 Olimpiyadı Ne Olacak…”, Spor Alemi, 22 Teşrin-i sani 1340, No:5, s.3-4.
• Burhaneddin; “Hükümetin Spora Karşı Şayan-ı Şükran Alakası”, Spor Alemi, 13 Kanun-ı sani 1924, No:8-9, s.3-4.
• Burhaneddin; “Olimpiyat İşlerimiz”, Spor Alemi, (Tarih Belirtilmemiş), No:12, s.2 Eşref Şefik; “1924 Olimpiyatına İştirakin Mahzurları”, Akşam 12 Şubat 1924, s.3. Fişek, Kurthan; Türkiye Spor Tarihi, Gerçek Yayınevi, İstanbul, 1985.
• Olimpiyat Oyunlarının 100.Yılında Türkiye, (Der: Cüneyt E. Koryürek) Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi Yayını, İstanbul, 1997.
• Kahraman, Atıf; Osmanlı Devleti’nde Spor, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 19 Kuğu, Süleyman Rıza; Trabzon-Paris 1924 Olimpiyatlarına Yolculuk, Trabzon Araştırmaları Merkezi Yayını, Trabzon, 2012.
• Said Tevfik; “Paris Gezilirken-Atletlerimize İntizar”, Akşam, 25 Haziran 1924, s.3. San, Haluk; Belgeleri ile Türk Spor Tarihinde Olimpizm ve Olimpik Hareket, Hürriyet Ofset Matbaacılık ve Gazetecilik, İstanbul, 1985.
• San, Haluk; Türk Sporunda Atatürk, Toplumsal Dönüşüm Yayınları, İstanbul, 2000. Selim Sırrı; Beynelmilel Olimpiyat Oyunları, Türkiye İdman Cemiyetleri İttifakı Yayını, İstanbul, 1924.
• Selim Sırrı; “1924 Olimpiyatları ve Lozan Mukarreratı”, Spor Alemi, 8 Mart 1923, No:23, s.4-5.
• Selim Sırrı; “Paris Tenzihinin İç Yüzü”, Cumhuriyet, 12 Mayıs 1924, s.4.
• Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi’nin 100. Yılı, (Der: Altuğ İstanbulluoğlu), TMOK Yayını, İstanbul, 2008.
• Yusuf Ziya; Olimpiyat Oyunlarına Nasıl Gidiyoruz? Vakit, 29 Şubat 1924, s.3.
• Yusuf Ziya; “Türk Sporculuğunda Tarihi Gün”, Vakit, 25 Mayıs 1924, s.1.
• Yusuf Ziya; “Milli Takımımızın Dördüncü Zaferi”, Vakit, 30 Haziran 1924, s.1,3.
• Yusuf Ziya; “Vatana Doğru”, Vakit, 5 Temmuz 1924, s.1,3.