Atatürk’ün güzel sanatlara ve sanatçılara bakışı

Yıl 2011, Cilt: 12 Sayı: 47, 521 - 555, 01.07.2011

Erol Evcin

https://doi.org/10.1501/Tite_0000000335

Cited By: 2

Öz

-

Anahtar Kelimeler

-

Atatürk’ün Güzel Sanatlara ve Sanatçılara Bakışı

Öz

Güzel sanatlar, Atatürk’ün çağdaşlaşma anlayışı içinde önemli bir yer tutmuştur. Güzel sanatlarda elde edilecek başarıları Türk İnkılâbı’nın başarısına bir ölçü olarak kabul eden Atatürk, bu suretle yüzyıllardır ihmal edilmiş birçok sanat dalına özel ilgi göstermiş, çağdaş Türkiye Cumhuriyeti’nin bu değerler üzerinde yükselebileceğine inanmıştır. Böylelikle Cumhuriyet’in ilk yıllarından itibaren yapılan yasal düzenlemeler ve tesis edilen yeni eğitim kurumları vasıtasıyla sanatın ve sanatçıların yolu açılmış, millî kültür ile çağdaş esasları içinde barındıran özgün sanat eserleri verilmeye başlanmıştır. Bu bağlamda çalışmamızda, Atatürk’ün güzel sanatlara ve sanatçılara verdiği önem üzerinde durulmuş ve söz konusu anlayış çerçevesinde Türkiye Cumhuriyeti’nin sanatsal kimliğinin temellerinin atıldığı süreç ele alınmıştır

Anahtar Kelimeler

Atatürk, Güzel Sanatlar, Sanatçı, Türk İnkılâbı, Çağdaşlaşma

Kaynakça

• Resmî Yayınlar ve Gazeteler
• Ayın Tarihi, S.12, 1934.
• __________, C.22, S.73, 1930.
• TBMM Zabıt Ceridesi, C.4, 1935.
• Cumhuriyet Gazetesi, “Atatürk’ün 2 Eylül 1936’da Balkan Festivali’nde Kâzım Dirik’e ve Bir Türk Çocuğuna Yazdırtıp Okuttuğu Notlar”, 05.09.1936
• __________________, Cevat Abbas Gürer, “Montrö İmzalandığı Akşam Atatürk Bu Sulh Zaferini Florya’da Nasıl Kutlamıştı,”, 10.11.1941
• __________________, Muhsin Ertuğrul,“Bir Dönüm Gecesi”,14.04.1963
• Dünya Gazetesi, Hasan Cemil Çambel, 30.08.1952
• Milliyet Gazetesi, Kâzım Özâlp,“Özâlp Atatürk’ü Anlatıyor”,27.11.1969
• Ulus Gazetesi, B.Kemal Ünal, “Musikiye Ait Bir Not”, 10.11.1939
• Araştırma Eserleri, Makaleler ve Bildiriler
• Aksan, Şebnem, “Atatürk Türkiyesi’nde Bale”, Atatürk ve Sanat Sempozyumu, (26-28 Ekim 1981), İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi no:86, İstanbul, 1983.
• Altay, Fahrettin, 10 Yıl Savaş ve Sonrası (1912-1922), Eylem yayınları, Ankara, 2008.
• Arıburnu, Kemal, Atatürk’ten Anılar, İnkılâp yayınevi, İstanbul, 1998.
• Aslanapa, Oktay, “Atatürk’ün Kültür ve Sanat Faaliyetleri”, Erdem, C.II, S.6, Atatürk Kültür Merkezi yayını, (Ayrı basım), Ankara, 1987.
• Ataman, Sadi Yaver, Atatürk ve Türk Musikisi, Kültür Bakanlığı yayınları, Ankara, 1991.
• __________________,“Milletlerarası Folklor Kongresi ve Bir Bildiri Münasebetiyle”, Türk Folkloru, C.3, S.25, 1981, s.13-14.
• Atatürk’ün Fikir ve Düşünceleri, (Yayına hazırlayan: Utkan Kocatürk), Atatürk Araştırma Merkezi yayınları, Ankara, 1999.
• Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, C.I-III, Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü yayınları, Ankara, 1997.
• Atay, Falih Rıfkı, Çankaya, İstanbul, 1998.
• Atlar, Cevat Memduh ve Diğerleri, Atatürk Türkiyesi’nde Müzik Reformu Yılları, Flarmoni Derneği yayınları, İstanbul, 1982.
• Ay, Lütfi, “Atatürk ve Tiyatro”, Devlet Tiyatrosu Dergisi, C.57, Ankara, 1973.
• Batu, A., "Egli, Ernst Arnold", Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi, C.1, Yapı-Endüstri Merkezi Yayınları, İstanbul, 1997.
• Bayar, Celâl, Atatürk’ten Hatıralar, İstanbul, 1955.
• Berk, Nurullah, “Atatürk ve Sanat”, Varlık Dergisi, S.585, 1 Kasım 1962.
• Cebesoy, Ali Fuat, Sınıf Arkadaşım Atatürk, İnkılâp yayınevi, İstanbul, 1999.
• Cûda, Mahmut, “Cumhuriyet Dönemi Türk Resmi”, Atatürk ve Sanat Sempozyumu, (26-28 Ekim 1981), İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi no:86,
• Cumbur, Müjgân, “Atatürk ve Edebiyat”, Türk Edebiyatı, C.2, S.22, İstanbul, 1973.
• Çambel, Perihan, Atatürk, Evrim, Devrim ve Müzik, (IX. Türk Tarih Kongresi’nden ayrı basım), TTK.yayını, Ankara, 1984.
• Çaycı, Abdurrahman, Gazi Mustafa Kemal Atatürk, Ankara, 2002.
• Dal, Esin, “Atatürk Döneminde Resim ve Resim Tartışmaları”, Sanat Tarihi Yıllığı, C.XII, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Araştırma Merkezi yayınları, (Ayrı basım), İstanbul, 1983.
• Dorsay, Atilla, “Atatürk ve Sinema”, Atatürk ve Sanat Sempozyumu, (26-28 Ekim 1981), İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi no:86, İstanbul, 1983.
• Elçi, Armağan, “Atatürk Dönemi Belli Başlı Halk Müziği Araştırmacıları, Sanatçıları ve Kaynak Kişileri”, Uluslar arası Atatürk ve Güzel Sanatlar Sempozyumu Bildirileri (26-27 Ekim 2001/Ankara), Yay.Haz.: Nail Tan ve Hayrettin İvgin, Cumhuriyet, Kültür ve Tanıtma Vakfı yayınları, Ankara, 2005.
• Elibal, Gültekin, Atatürk ve Resim-Heykel, İstanbul, 1973.
• Erbay, Fethiye -Mutlu Erbay, Cumhuriyet Dönemi (1923-1938) Atatürk’ün Sanat Politikası, Boğaziçi Üniversitesi yayınları, İstanbul, 2006.
• Ertan, Temuçin Faik ve diğerleri, Başlangıcından Günümüze Türkiye Cumhuriyeti Tarihi, Siyasal Kitabevi, Ankara, 2011.
• Etike, Serap, “Atatürk ve Resim Eğitimi”, Uluslar arası Atatürk ve Güzel Sanatlar Sempozyumu Bildirileri (26-27 Ekim 2001/Ankara), Yay.Haz.: Nail Tan ve Hayrettin İvgin, Cumhuriyet, Kültür ve Tanıtma Vakfı yayınları, Ankara, 2005.
• Giritli, İsmet, “Atatürk Kültür ve Sanat”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, C.IV, (Sayı 10’dan ayrı basım), Ankara, Kasım 1987.
• Göçgün, Önder, Edebiyat Dünyası ve Atatürk, Atatürk Kültür Merkezi yayını, Ankara, 1995.
• Gövsa, İbrahim Alâettin, Acılar, Türkiye İş Bankası Kültür yayınları, ilavelerle 2. baskı, Ankara, 1966.
• Granda, Cemal, Atatürk’ün Uşağının Gizli Defteri, Anekdot yayınevi, Ankara, 2010.
• Günaydın, Günay, “Atatürk ve Müzik”, Uluslararası Atatürk ve Güzel Sanatlar Sempozyumu Bildirileri (26-27 Ekim 2001/Ankara), Yay.Haz.: Nail Tan ve Hayrettin İvgin, Cumhuriyet, Kültür ve Tanıtma Vakfı yayınları, Ankara, 2005.
• Irmak, Sadi, Atatürk’ten Anılar, Ankara, 1978.
• İnan, Afet, Atatürk Hakkında Hatıralar ve Belgeler, Türkiye İş Bankası yayınları,
• İnan, Afet, Mimar Koca Sinan, Türkiye Emlâk Kredi Bankası Neşriyatı no.3, Ayyıldız matbaası a.ş, Ankara, 1968.
• Kaptan, Ârif, “Atatürk ve Sanat”, Türk Dili Dergisi, C.V, S.50, 1955.
• Karal, Enver Ziya, Atatürk’ten Düşünceler, ODTÜ Geliştirme Vakfı Yayıncılık ve