Balkan Savaşları Döneminde Yunan basınında kolera vakaları

Yıl 2013, Cilt: 13 Sayı: 52, - , 01.09.2013

Nilüfer Erdem

https://doi.org/10.1501/Tite_0000000380

Cited By: 1

Öz

Savaş  koşulları  hastalıklar  için  uygun  zemin  hazırlamaktadırlar.  Balkan

Savaşları  döneminde  de  taraf  devletlerin  orduları  ve  halkı  çeşitli  salgınlarla 

mücadele  etmişlerdir  ki,  bunlardan  en  önemlisi  kolera  salgını  olmuştur.  Şüphesiz 

kolera  savaşın  seyrini  etkileyecek  kadar  büyük  bir  tehlikedir  ve  halklara  belki  de 

düşman  askerinden  de  fazla  korku  salmıştır.  Biz  makalemizde  Balkan  Savaşları 

döneminde Yunan basınında yer almış olan kolerayla ilgili yazıları değerlendirmeye 

çalıştık  ve  Atina  gazeteleri  olan  Embros  ile  Skrip’i,  ayrıca  Selanik  gazetesi  olan 

Makedonia’yı taradık. 

Birinci Balkan Savaşı döneminde Yunan basınında Yunan Ordusu’nun çektiği 

sıkıntılara  dair  pek  bir  haber  yer  almamış,  ancak  Osmanlı  Ordusu’nun  özellikle 

Çatalca-Hadımköy  bölgesinde  koleranın  pençesinde  çektiği  sıkıntılar  geniş  yer 

bulmuştur.  Bu  dönem  Yunan  basını  Osmanlı  başkenti  ve  Bulgar  Ordusu’nda 

yaşanan  vakaları  da  sütunlarına  taşımış,  belki  de  bu  şekilde  Yunan  kamuoyuna 

“Ordumuz güçlü. Zafer kazanabiliriz” mesajları verilmeye çalışılmıştır. 

Đkinci  Balkan  Savaşı  döneminde  ise  Yunan  basınının  ilgisi,  Yunanistan’da 

kolerayla  mücadeleye  çevrilmiştir.  Bunun  sebebi  Bulgar  esirlerin  ve  Yunan 

askerlerin  nakliyle  tüm  Yunanistan  topraklarının  kolera  tehlikesiyle  yüzleşmesidir. 

Gazetelerde  kolerayla  mücadelede  aşının  önemi,  belediyelerle  birlikte  köy  ve  kent 

ahalisinin  alması  gereken  önlemler  ele  alınır  olmuş,  basın  kamuoyunun 

aydınlatılması konusunda önemli bir misyon üstlenmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Balkan Savaşı, Yunan basını, kolera, salgın, aşı

Kaynakça

• KAYNAKÇA
• Arşiv Belgeleri
• Atina Venizelos Arşivi, 68.7.5.122 Nolu Dosya
• Atina Venizelos Arşivi, 173.098.031 Nolu Dosya
• Atina Venizelos Arşivi, 173.098.032 Nolu Dosya
• Kitaplar
• Bıyıklıoğlu, Tevfik: Trakya’da Milli Mücadele, Cilt: 1, Türk Tarih Kurumu
• Basımevi, Ankara, 1955.
• Dağlar Macar, Oya: Balkan Savaşları’nda Salgın Hastalıklar ve Sağlık Hizmetleri,
• Libra Yayınları, Đstanbul, 2009.
• Erdem, Nilüfer: Yunan Tarihçiliğinin Gözüyle Anadolu Harekatı (1919-1923), 2.
• b., Derlem Yayınları, Đstanbul, 2012.
• Gencer, Ali Đhsan & Özel, Sabahattin: Türk Đnkılap Tarihi, 13. b., Der Yayınları,
• Đstanbul, 2009.
• Gonatas, Stilianos Ep.: Apomnimonevmata,Atina, 1958.
• Hall, Richard C.: Balkan Savaşları 1912-1913, Çev: M. Tanju Akad, Homer
• Kitabevi ve Yayıncılık, Đstanbul, 2003.
• Paraskevopulos, Leonidas: Valkaniki Polemi 1912-1913 – Epistoles Pros Ti Sizigo
• Tu Kula,Ekdosis Kastanyoti, Atina, 1998.
• Makaleler
• Çapa, Mesut: “Balkan Savaşları’nda Kızılay (Hilâl-i Ahmer) Cemiyeti”, Ankara
• Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, Sayı: 1,
• 1990, s. 89-115.
• Kitromilidis, Pashalis: “Noeres Kinotites Ke Đ Aparhes Tu Ethniku Zitimatos Sta
• Valkania”, Ethniki Taftotta Ke Ethnikismos Sti Neoteri Ellada, Ekdosis
• Morfotiko Đdrima Ethnikis Trapezis, Atina, 1997, s.53-131.
• Türkmen, Zekeriya: “Balkan Savaşlarında Hilâl-i Ahmer Cemiyeti’nin Osmanlı
• Ordusu’na Yönelik Sağlık Hizmetleri”, Belleten, Cilt: LXVIII, Sayı: 252,
• Ağustos 2004, s. 487-518.
• Unat, Ekrem Kadri: “Osmanlı Đmparatorluğu’nda 1910-1913 Yıllarındaki Kolera
• Salgınları ve Balkanlarla Đlgili Olaylar”, Yeni Tıp Araştırmaları, Lito Matbaası,
• Đstanbul, 1995, s. 57-65.
• Vladimiros, L. & Frangkidis, H.: “To Panelliniyon Đatrikon Sinedriyon Tu 1901”,
• Arhiya Ellinikis Đatrikis, Tomos: 19, Tevhos: 6, Noemvriyos-Dekemvriyos
• 2002, s. 700-707.
• BALKAN SAVAŞLARI DÖNEMĐNDE YUNAN BASININDA… 819
• Gazeteler
• “Afovia”, Embros,12 Haziran (30 Mayıs) 1913.
• “Avstira Metra Kata Tis Holeras”, Embros,17 Haziran (4 Haziran) 1913.
• “Dia Tin Holeran”, Embros,26 Haziran (13 Haziran) 1913.
• “Holera Đs Ton Vulgarikon Straton”, Embros,10 Haziran (28 Mayıs) 1913.
• “Đ Agia Sofia Nosokomiyon Holeriton”, Embros,18 Kasım (5 Kasım) 1912.
• “Đ Holera En Smirni”, Embros,29 Eylül (16 Eylül) 1913.
• “Đ Holera En Thessaloniki”, Embros,7 Eylül (25 Ağustos) 1913.
• “Đ Holera Đs Ton Turkikon Straton”, Embros,17 Kasım (4 Kasım) 1912.
• “Đ Holera Mas Apili!”, Embros,10 Temmuz (27 Haziran) 1913.
• “i Holera Therizi Tus Vulgarus”, Embros,18 Haziran (5 Haziran) 1913.
• “Đ Holera”, Embros,9 Aralık (26 Kasım) 1912.
• “Metra Kata Tis Holeras”, Embros,21 Haziran (8 Haziran) 1913.
• “Mia Đkon Tis Konstantinupoleos”, Embros,26 Kasım (13 Kasım) 1912.
• “Yati”, Embros,31 Temmuz (18 Temmuz) 1913.
• “En Kero Holeras”, Makedonia,12 Şubat (30 Ocak) 1913.
• “Holera Nikimeni!”, Makedonia,13 Şubat (31 Ocak) 1913.
• “Metra Profilaktika Kata Tis Holeras”, Makedonia,10 Nisan (28 Mart) 1913.
• “Profilahtite Ti Holera!”, Makedonia,19 Şubat (6 Şubat) 1913.
• “Profilaktika Metra Kata Tis Holeras”, Makedonia,10 Eylül (28 Ağustos) 1913.
• “Ektakta Metra Dia Tin Holeran”, Skrip,11 Temmuz (28 Haziran) 1913.
• “Entone Diyatage Dia Tin Holeran”, Skrip,3 Eylül (21 Ağustos) 1913.
• “Episimi Anakinosis Peri Tis Holeras”, Skrip,3 Aralık (20 Kasım) 1913.
• “Holera En Veligradiyo Ke Konstantinupoli”, Skrip,28 Eylül (15 Eylül) 1913.
• “Đ Holera Apili Tus Vulgarus”, Skrip,17 Kasım (4 Kasım) 1912.
• “Đ Holera Eksaplunte”, Skrip,26 Kasım (13 Kasım) 1912.
• “Đ Holera En Çatalca”, Skrip,11 Ocak 1913 (29 Aralık) 1912.
• “Đ Holera En Konstantinupoli”, Skrip,28 Kasım (15 Kasım) 1912.
• “Đ Holera En Konstantinupoli”, Skrip,3 Şubat (21 Ocak) 1913.
• “Đ Holera En Konstantinupoli”, Skrip,30 Kasım (17 Kasım) 1912.
• NĐLÜFER ERDEM 820
• “Đ Holera En Saranta Ekklisies”, Skrip,15 Nisan (2 Nisan) 1913.
• “Đ Holera En Serres Ke Drama”, Skrip,15 Haziran (2 Haziran) 1913.
• “Đ Holera En Serres”, Skrip,29 Haziran (16 Haziran) 1913.
• “Đ Holera Đs Aggista Ke Demirhisar”, Skrip,11 Haziran (29 Mayıs) 1913.
• “Đ Holera Đs Tas Serres”, Skrip,10 Haziran (28 Mayıs) 1913.
• “Đ Holera Đs Tin Adrianupolin”, Skrip,24 Nisan (11 Nisan) 1913.
• “Đ Holera Đs Tin Makedonian”, Skrip,25 Haziran (12 Haziran) 1913.
• “Đ Holera Đs Ton Vulgarikon Straton”, Skrip,19 Haziran (6 Haziran) 1913.
• “Đ Holera Kamni Thravsi”, Skrip,19 Kasım (6 Kasım) 1912.
• “Đ Holera Kamni Thravsi”, Skrip,4 Aralık (21 Kasım) 1912.
• “Đ Holera Terizi”, Skrip,18 Kasım (5 Kasım) 1912.
• “Đ Holera Therizi Tus Vulgarus”, Skrip,18 Haziran (5 Haziran) 1913.
• “Đ Holera”, Skrip,10 Eylül (28 Ağustos) 1913.
• “i Holera”, Skrip,28 Temmuz (15 Temmuz) 1913.
• “Đ Holera”, Skrip,7 Ağustos (25 Temmuz) 1913.
• “Đ Holera”, Skrip,7 Eylül (25 Ağustos) 1913.
• “Metra Dia Tin Holeran”, Skrip,31 Ağustos (18 Ağustos) 1913.
• “Mirolatriya”, Skrip,6 Ağustos (25 Temmuz) 1913.
• “O Kindinos Tis Holeras”, Skrip,9 Temmuz (26 Haziran) 1913.
• Web Adresleri
• Kuseris, Đyoannis: “Đ Đgionomiki Đpiresia Tu Elliniku Stratu Ke Đ Sinisfora Tis Kata
• Tin Diyarkiya Ton Valkanikon Polemon 1912-1913”, Çevrimiçi:
• http://holargosmed.gr [21.06.2013]
• Pavlova, Venetta: “Balkan Savaşı’nın 100. Yılı – Londra Barış Antlaşması ve
• Müttefiklerin Tartışması”, Çevrimiçi: http://bnr.bg [24.06.2013]
• “Akoluthontas To 11o Pedino Hirurgiyo Stus Valkanikus Polemus”, Çevrimiçi:
• http://www.servou.gr [21.06.2013]
• “Đgionomiki Đpiesia”, Çevrimiçi: http://www.army.gr[21.06.2013]
• “Otan Therise Đ Holera”, Çevrimiçi: http://www.ethnos.gr [21.06.2013]
• “Savvas”, Çevrimiçi: http://el.wikipedia.org [16.07.2013]