Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

YÜZÜNCÜ YILINDA DARÜLELHAN’DAN KONSERVATUAR’A MUSİKİ EĞİTİMİ VE CUMHURİYET DÖNEMİ MODERNLEŞME İLE MUSİKİNİN MİLLİLEŞME MESELESİ “ Saray Müziğinden Salon Müziğine”

Yıl 2017, Cilt: 16 Sayı: 61, 0 - 0, 17.09.2017
https://doi.org/10.1501/Tite_0000000475

Öz

Gerek Osmanlı Devleti döneminde olsun gerekse Türkiye Cumhuriyeti yıllarında
olsun sanatın pek çok dalına olan ilgi yoğunluk göstermiştir. Ancak bu yöndeki
gelişme ve faaliyetlerin Cumhuriyet’in ilanı ile birlikte farklılaştığı ve yeni bir
anlama büründüğü dikkat çekicidir. Modernleşme olarak da tanımlanabilen
Batılılaşma, farklı yaşam alanlarında ortaya çıkmasıyla beraber kesintisiz
tartışmaları da beraberinde getirmiştir. Kavramsal tartışmalar ve farklı bakış
açıları Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinde olduğu gibi Cumhuriyetin ilk
yıllarında da muhtevası açısından tam olarak anlaşılamamış olan Batılılaşma
meselesini her defasında gündeme taşımıştır. Zira dönemin edebi eserleri tam da bu
ikircikli tutumu farklı yönleriyle ele alan ve bu yönde pek çok zengin çalışmayı
ortaya koyan değerler olmuşlardır. Sanat ve özellikle musiki sanatı, sanatın diğer
dallarıyla olabildiği gibi bir toplumun çağdaşlaşma ve gelişmişlik seviyesinin bir
başka yönden göstergesi olarak değerlendirilebilir. Bu nedenledir ki Mustafa Kemal
Atatürk, Cumhuriyet’in ilk yıllarında çağdaş ve modern bir toplum inşasında pozitif
bilimlerin yanı sıra sanatın neredeyse tüm dallarında gelişme ve ilerlemeyi amaç
edinmiştir.Söz konusu çalışma, yukarıda kısaca özetlenmeye çalışılan çağdaşlaşma
ve modernleşme üzerine, sanatın musiki dalında nasıl bir yol izlendiğini, Batı
Müzikolojisinin teknik olarak alınarak bu alanda bir çağdaşlaşma ve ilerlemeyi
değerlendirmektedir. Bu amaçla Osmanlı’dan Türkiye Cumhuriyeti’ne geçişte
Darülelhan’ın Konservatuara dönüşmesi tarihsel kronoloji içerisinde ele
alınacaktır.

Kaynakça

  • KAYNAKÇA
  • Arşivler
  • Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA)
  • Kitaplar
  • Ataman, Sadi Yaver, Atatürk ve Türk Musikisi, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1991.
  • Atatürk, Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, Cilt II, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, Ankara, 1997.
  • Bayındır Uluskan, Seda, Atatürk’ün Sosyal ve Kültürel Politikaları, Atatürk Araştırma
  • Merkezi Yayınları, Ankara, 2010.
  • Saygun, Adnan, Atatürk ve Musiki, Sevda-Cenap And Müzik Vakfı Yayınları, Ankara, 1997.
  • Uçan, Ali, Atatürk ve Müzik Eğitimi, Hasan Ali Yücel Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayınları No:3, Gazi Üniversitesi Yayını:8, Ankara, 2007.
  • Makaleler
  • “Büyük Şehirlerde Musiki Faaliyetleri”, Darülelhan Mecmuası, 1 Şubat 1924 (1340 Rumi), 1.Sene, Sayı No.1.
  • “Jan Tibo’nun Keman Tekniği”, Darülelhan Mecmuası, 1 Temmuz 1925 (1341 Rumi), 1.Sene, Sayı No.6.
  • “Terbiye-i Musikiyye-3”, Darülelhan Mecmuası, 1 Şubat 1926, 1.Sene, Sayı No.7.
  • Akerman, Frenç, “Modern Musikiyi Anlama Yolları”, Darülelhan Mecmuası,1 Şubat 1925 (1341 Rumi), 1.Sene, Sayı No. 5.
  • Alaeddin, İbrahim, “Musıki ve Halk Terbiyesi, Darülelhan Mecmuası, 1 Şubat 1924(1340 Rumi), 1.Sene, Sayı No.1.
  • Bayındır, Nida; Bayındır Uluskan, Seda, “Atatürk Dönemi Müzik Eğitimi Anlayışı ve Günümüze Yansımaları”, International Journal of Social Science, Sayı: 53 (Winter 2016), s.297-304.
  • Çakar, Doğan, “Cumhuriyet Döneminde Müzik Alanında Yapılan Önemli Çalışmalar”, Cumhuriyetin İnşa Sürecinde Atatürk ve Müzik, Ankara
  • Üniversitesi Yayınları No:337, Yayına Haz.: Prof.Dr.Temuçin F. Ertan, Arş.Gör. Çağla D. Tağmat, Ankara, 2012, s.29-50.
  • Ekrem, “İngiliz Musikisi”, Darülelhan Mecmuası, 1 Şubat 1926, 2.Sene, Sayı No.7.
  • Güzin Şefik, “Türkiye’de İlk Konservatuar”, Darülelhan Mecmuası, 1 Nisan 1924 (1340Rumi), 1.Sene, Sayı No 2.
  • Güzin Şefik, “Türk Musikisi ve Sanatkârlarımız”, Darülelhan Mecmuası, 1 Haziran 1924 (1340 Rumi), 1.Sene, Sayı No.3.
  • Halil Bedi, “Milli Musiki”, Darülelhan Mecmuası, 1 Haziran 1924 (1340 Rumi), 1.Sene, Sayı No.3.
  • Halil Bedi, “Lisan-ı Ecnebi İhtiyacı”, Darülelhan Mecmuası, 1 Şubat 1925 (1341 Rumi), 2.Sene, Sayı No.5.
  • Kaya, Emin Erdem, “Yeni Türk Müzik İnkılabına Bir Hazırlık Evresi Olarak 1826- 1920 Dönemi”, Turkish Studies, Volume7/1 (Winter 2012), s.1451-1460.
  • Kolukırık, Kubilay, “Osmanlı Devleti’nde İlk Resmi Konservatuar Olan Darülelhan’da Derleme ve Yayım Faaliyetleri”, Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Sayı:35 ( Bahar 2014), s.479-499.
  • Mahmud Ragıp, “Eser-i Musikisinde Milliyet”, Darülelhan Mecmuası, 1 Ağustos 1924 (1340 Rumi), 1.Sene, Sayı No.4.
  • Musa Süreyya, “Tanburi Cemil Bey”, Darülelhan Mecmuası, 1 Şubat 1924 (1340 Rumi), 1.Sene, Sayı No.1.
  • Musa Süreyya, “Mektep Musikisinde Teceddüt İhtiyacı”, Darülelhan Mecmuası, 1 Ağustos 1924 (1340 Rumi), 1.Sene, Sayı No.4.
  • Musa Süreyya, “İstiklal Marşı”, Darülelhan Mecmuası, 1 Temmuz 1925 (1341 Rumi) 1.Sene, Sayı No.6.
  • Özgiray, Ahmet, “Atatürk ve Musiki”, Atatürk Yolu, C. 4, Sayı: 15 (Ankara 1995), s.279-289.
  • Özden, Erhan, “Osmanlı’nın Musiki Okulları”, Rast Müzikoloji Dergisi, C. I, Sayı:2 ( Bahar 2013), s.17-29.
  • Özcan, Nuri,“Dârülelhan Osmanlı Devleti’nde kurulan İlk Mûsikî Mektebi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, C. 8, Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul, 1993, s.518-520.
  • Özkaya Duman, Olcay, “Darülbedayi’den Tiyatro’ya Atipik Modernist Bir Kadın: Afife Jale ve Dönemi”, Journal of History School, Yıl 8, Sayı: XXIII ( September 2015), s.63-83.
  • Rauf Yekta, “Darülelhan Tarihine Bir Nazar”, Darülelhan Mecmuası, 1 Şubat 1924(1340 Rumi),1.Sene, Sayı No 1.
  • Ruşen Ferid, “Itri Mustafa Efendi”, Darülelhan Mecmuası, 1 Şubat 1924 (1340 Rumi), 1.Sene, Sayı No.2.
  • Şahin, Mustafa; Duman, Ruşen, “Cumhuriyetin Yapılanma Sürecinde Müzik Eğitimi”, ÇTTAD, VII/16-17 (Bahar-Güz 2008), s.259-272.
  • Toker, Hikmet; Özden, Erhan,” Osmanlı Devletinde Müzik Eğitimi Veren Önemli Kurumlar”, Rast Müzikoloji Dergisi, C. I, Sayı 2: ( Bahar 2013), s.107-128.
  • Yüksel, Dilek Yiğit, “Atatürk’ün Türk Müziği Konusundaki Görüşleri ve Müzik Politikası”, Cumhuriyetin İnşa Sürecinde Atatürk ve Müzik, Ankara Üniversitesi Yayınları No:337, Yayına Haz.: Prof.Dr.Temuçin F.Ertan, Arş.Gör. Çağla D.Tağmat, Ankara, 2012, s.151-160.
  • Süreli Yayınlar
  • Düstur
  • Takvim-i Vekâyi
  • Darülelhan Mecmuası
  • Tezler
  • Baloğlu, Çiğdem, Kütahya Belediyesi Mustafa Hakkı Yeşil Kütüphanesi Osmanlıca Yazılmış Müzik Kaynakları Bibliyografyası, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müzik Ana sanat Dalı (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Afyonkarahisar, 2016.
  • İnternet Kaynakları
  • http://konservatuvar.istanbul.edu.tr/ Erişim Tarihi: 05.04.2017.
  • http://www.oguztopoglu.com/2013/10/darulelhan-ogretim-kadrosu-ogrenciler.html Erişim Tarihi:18.04.2017.
Toplam 48 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Olcay Özkaya Duman

Yayımlanma Tarihi 17 Eylül 2017
Gönderilme Tarihi 10 Nisan 2017
Yayımlandığı Sayı Yıl 2017 Cilt: 16 Sayı: 61

Kaynak Göster

Chicago Özkaya Duman, Olcay. “YÜZÜNCÜ YILINDA DARÜLELHAN’DAN KONSERVATUAR’A MUSİKİ EĞİTİMİ VE CUMHURİYET DÖNEMİ MODERNLEŞME İLE MUSİKİNİN MİLLİLEŞME MESELESİ ‘ Saray Müziğinden Salon Müziğine’”. Atatürk Yolu Dergisi 16, sy. 61 (Eylül 2017). https://doi.org/10.1501/Tite_0000000475.

Journal of Atatürk Yolu is licensed under CC BY-NC-ND 4.0