BİR MODERNLEŞME PROJESİ OLARAK HALKEVLERİ: ÜNYE HALKEVİ VE FAALİYETLERİ (1932-1950)

Yıl 2018, Cilt: 16 Sayı: 62, - , 15.03.2018

Miraçhan Yılmaz

Öz

Türk Devrimi’nin modernleşme projelerinden biri olan Halkevleri, Cumhuriyet

döneminin en önemli kültür kurumlarından biridir. İnkılâpların halka aktarımı

konusunda aracı bir kurum olan Halkevleri, yerel ve ulusal alanda yaptığı çalışmalar,

spor aktiviteleri, folklorik derlemeler gibi birçok çalışma sahasına imza atmıştır.

Halkevleri resmi olarak 19 Şubat 1932 tarihinde açılıp, her yıl şube sayısını düzenli

bir şekilde arttırmıştır. 19 Şubat 1934, ikinci kuruluş yıldönümünde açılması

kararlaştırılan halkevlerinden biri olan Ünye Halkevi, kuruluşundan itibaren faaliyet

kollarıyla aktif bir çalışma programı izlemiştir. Alt katındaki fırından çıkan yangın

sonucu, binası kullanılamaz hale gelen Ünye Halkevi, yaşanan talihsizliğe ve uzun

yıllar yeni bina arayışlarına rağmen eldeki imkânlarla faaliyetlerine devam etmiştir.

Bu makalede Ünye Halkevinin faaliyetleri ve kurumsal yapısı incelenmeye

çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Halkevleri, Ünye Halkevi, Ünye, CHP

Kaynakça

• KAYNAKÇA
• Arşiv
• Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi:
• B.C.A., 490.1.0.0. / 925.600.2.
• B.C.A., 490.1.0.0. / 1771.1186.1.
• Süreli Yayınlar
• Akobuz Gazetesi
• Gürses Gazetesi
• Ordu Gazetesi
• Ordu Halkevi Dergisi
• Yeşil Ordu Halkevi Dergisi
• Kitap ve Makaleler
• Arıkan, Zeki, “Halkevlerinin Kuruluşu ve Temel İşlevi”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, C.6, S.23.
• Çeçen, Anıl, Atatürk’ün Kültür Kurumu Halkevleri, Gündoğan Yayınları, Ankara, 1990.
• Erdal Yıldırım, Erinç, İnönü Döneminde Tarih Ve Eğitim: Tarih Anlayışında Süreklilik ve Değişimler, ODTÜ Yayıncılık, Ankara, 2014.
• Hanhan, Burhan, Ünye Merkez Nahiyesinde Siyasal Bakımdan Etüdler, Ordu Halkevi Neşriyatı 3, Gürses Basımevi, Ordu, 1937.
• Karadağ, Nurhan, Halkevleri Tiyatro Çalışmaları (1932-1951), Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1998.
• Kili, Suna, Atatürk Devrimi: Bir Çağdaşlaşma Modeli, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Ankara, 1983.
• Kongar, Emre, İmparatorluktan Günümüze Türkiye’nin Toplumsal Yapısı, Bilgi Yayınevi, Ankara, 1979.
• Kurt Güveloğlu, Gülşah, “1933-1950 Yılları Arası Ordu İlinin İkisadi ve Sosyal Durumu (Cumhuriyet Halk Partisi Teftiş Raporlarına Göre)”, Uluslararası Giresun ve Doğu Karedeniz Sosyal Bilimler Sempozyumu (09-11 Ekim 2008), yay. haz. Gazanfer İltar, Giresun Belediyesi, 2009.
• Özdemir, Yavuz, AKTAŞ Elif, “Halkevleri: 1932’den 1951’e”, Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi (TAED), S.47.
• Öztürkmen, Arzu, Türkiye’de Folklor ve Milliyetçilik, İletişim Yayınları, İstanbul, 2015.
• Pala, Hikmet, Cumhuriyet Modernleşmesinin Bir Aracı Olarak Ordu Halkevi ve Çalışmaları, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 2006.
• Shaw, J. Stanford, Kural Shaw, Ezel, Osmanlı İmparatorluğu ve Modern Türkiye, E Yayınları, İstanbul, 1983.
• Şener Mustafa, “1923-1945 Burjuva Uygarlığının Peşinde”, Osmanlı’dan Günümüze Türkiye’de Siyasal Hayat, yay. haz. Gökhan Atılgan, Cenk Saraçoğlu, Ateş Uslu, Yordam Kitap Yayınları, İstanbul, 2015.
• Toksoy, Nurcan, Halkevleri: Bir kültürel Kalkınma Modeli Olarak, Orion Yayınevi, Ankara, 2007.
• Yavuz, Hilmi, Felsefe ve Ulusal Kültür, Bilgi Yayınevi, Ankara, 1977.
• Zürcher, Eric J., Modernleşen Türkiye Tarihi, İletişim Yayınları, İstanbul, 2010.