İNÖNÜ MUHAREBELERİ’NDE ŞEHİT DÜŞEN SUBAYLAR

Yıl 2020, Sayı: 66, 305 - 330, 26.06.2020

İbrahim Tavukçu

Öz

İnönü Muharebeleri Milli Mücadele’nin önemli kırılma ve dönüm noktalarından biridir. Türk milletinin yokluk içinde varlık mücadelesi verdiği bu muharebelerde elde edilen neticelerden sonra İstiklal savaşında yeni bir aşamaya geçilmiş, bu muharebelerin yaratmış olduğu iklimin bir neticesi olarak içerde TBMM Hükümeti’nin otoritesi tesis edilmiş, kuruluş aşamasındaki Düzenli ordunun akıbeti hakkındaki tartışmalar nihayetlenmiş, dışarda ise TBMM Hükümeti muhatapları tarafından resmi olarak tanınmaya başlanmıştır. Bu muharebelerde istiklal uğrunda şehadete yürüyen milletin evlatları, şehadetleri ile devlet otoritesinin tesisi ve memlekette düzenin sağlanması sürecine de önemli katkılarda bulunmuşlardır.Bu çalışmada, İnönü Muharebeleri’nde şehit düşen subayların bilgilerinin kaydedildiği Genelkurmay Başkanlığı ATASE Arşivi’nden tespit ve temin edilen “Birinci-İkinci İnönü Muharebeleri’nde Şehit Olan Ümera ve Zabitanın Künye Defteri” adlı defter esas alınarak İnönü Muharebeleri’nde şehit olan üst rütbeli subaylar ile zabitlerin künye bilgileri, doğum tarihleri, şehadet tarihleri, şehadet mahalleri ve suret-i şehadetlerine ilişkin bilgiler ortaya konulmuş, bu bilgiler üzerinden İnönü Muharebeleri’nde şehit olan subaylar hakkında çeşitli istatistiklere dayalı değerlendirmeler yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Birinci İnönü, İkinci İnönü, Milli Mücadele, Subay, Şehit

Kaynakça

• Atatürk, Kemal, Nutuk, C.II, 10. Baskı, Milli Eğitim Yayınları, İstanbul, 1970.
• Belen, Fahri, Türk Kurtuluş Savaşı, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1983.
• Bıyıklıoğlu, Tevfik, Atatürk Anadolu’da, Çağdaş Matbaacılık ve Yayıncılık, İstanbul, 2000.
• Cebesoy, Ali Fuat, Bilinmeyen Hatıralar, Kuva-yı Milliye’nin İç Yüzü, (Yay. Haz. Osman Selim Kocahanoğlu), Temel Yaınları., İstanbul, 2011.
• Çalışlar, İzzettin, Gün Gün, Saat Saat İstiklal Harbi’nde Batı Cephesi, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 2009.
• _____________, On Yıllık Savaşın Günlüğü, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 1997.
• Duru, Orhan, Amerikan Gizli Belgeleriyle Türkiye’nin Kuruluş Yılları, Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul, 2001.
• Erden, Ali Fuat, İsmet İnönü, Bilgi Yayınları, Ankara, 1999.
• Goloğlu, Mahmut, Erzurum Kongresi, Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul, 2011.
• ______________, Sivas Kongresi, Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul, 2017.
• Hatemi, Nilüfer, Mareşal Fevzi Çakmak ve Günlükleri, C.II, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 2010.
• Howard, Harry N., Türkiye’nin Taksimi Bir Diplomasi Tarihi (1913-1923), (Çev. Salih Sabit Togay), Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 2018.
• İnönü, İsmet, Hatıralar, Yay. Haz. Sabahattin Selek, Bilgi Yayınevi, İstanbul, 2014.
• Laurence Evans, Türkiye’nin Paylaşılması, (Çev. Tevfik Alanay), Milliyet Yayınları, Ankara,1972.
• Milli Egemenlik Belgeleri, Der. Sefer Yazıcı, TBMM Basımevi, Ankara, 2015.
• Miralay Mehmet Arif, Anadolu İnkılabı, Arba Yayınları, İstanbul, 1987.
• Soysal, İsmail, Türkiye’nin Siyasal Andlaşmaları, Türk Tarih Kurumu Yayınları, C.1, Ankara, 1993.
• Tümerdem, İ. Hakkı, Türk İstiklal Harbi Yunan Cephesi, 5.Baskı, Cumhuriyet Matbaası, İstanbul, 1939.
• Türk İstiklal Harbi Batı Cephesi, Birinci, İkinci İnönü, Aslıhanlar ve Dumlupınar Muharebeleri, II. Cilt, III. Kısım, Genelkurmay Basımevi, Ankara,1994.
• Türk İstiklal Harbi I, Mondros Mütarekesi ve Tatbikatı, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Genelkurmay Basımevi, Ankara, 1999.
• Türk İstiklal Harbi’ne Katılan Alay ve Tugay Komutanlarının Biyografileri, Genelkurmay Askeri Tarih Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, C.I-II, Ankara, 2010.