İsmet İnönü and Village Institutes

Yıl 2022, Sayı: 70, 188 - 207, 01.05.2022

Ahmet Gülen

https://doi.org/10.46955/ankuayd.1058736

Cited By: 1

Öz

Village Institutes, which left deep traces in Turkish education history, are institutions that were founded during the Presidency of Mustafa Kemal Atatürk and formalized during the Presidency of İsmet İnönü. These educational institutions, which were put into service with the law dated April 17, 1940, became widespread in a short time and the Village Institutes opened all over Anatolia did not only play an important role in the spread of education to the villages, but also assumed the function of introducing music, theater and literature to rural life. As for the intelligentsia, the role of İsmet İnönü in the Village Institutes, which are identified with the names of the Minister of National Education Hasan Âli Yücel and the Primary Education Director İsmail Hakkı Tonguç, is now mostly identified with the process of liquidation of these institutions. However, İsmet İnönü was personally engaged in the Village Institutes and their development, especially during the World War II. The purpose of this study is to reveal the relations of İsmet İnönü, who frequently visited the Village Institutes spread from Edirne to Kars, with these institutions and his effects on them during his Presidency.

Anahtar Kelimeler

İSmet İnönü, Village Institutes, İsmail Hakkı Tonguç

İSMET İNÖNÜ VE KÖY ENSTİTÜLERİ

Öz

Türk eğitim tarihinde derin izler bırakan Köy Enstitüleri, Mustafa Kemal Atatürk’ün Cumhurbaşkanlığı döneminde temelleri atılan ve İsmet İnönü’nün Cumhurbaşkanlığı döneminde resmiyete kavuşan kurumlardır. 17 Nisan 1940 tarihli kanunla hizmete giren bu eğitim kurumları kısa zaman içinde yaygınlık kazanmış ve Anadolu’nun dört bir yanında açılan Köy Enstitüleri, sadece eğitimin köylere kadar yayılmasında önemli işlevler üstlenmemiş, aynı zamanda kırsala müziği, tiyatroyu ve edebiyatı götürme işlevi de üstlenmiştir. Millî Eğitim Bakanı Hasan Âli Yücel ve İlköğretim Müdürü İsmail Hakkı Tonguç’un isimleriyle özdeşleşen Köy Enstitüleri’nde İsmet İnönü’nün rolü günümüzde aydın kesim tarafından daha çok bu kurumların tasfiyesi süreciyle özdeşleştirilmektedir. Oysa İsmet İnönü, özellikle II. Dünya Savaşı yıllarında Köy Enstütüleri’yle ve gelişimiyle bizzat meşgul olmuştur. Bu çalışmanın amacı Edirne’den Kars’a kadar yayılan Köy Enstitüleri’ni sıklıkla ziyaret eden İsmet İnönü’nün Cumhurbaşkanlığı süresi boyunca bu kurumlarla ilişkilerini ve bu kurumlar üzerindeki etkilerini ortaya koymaktır.

Anahtar Kelimeler

İsmet İnönü, Köy Enstitüleri, İsmail Hakkı Tonguç

Kaynakça

• Akyüz, Yahya, Türk Eğitim Tarihi, Ankara: Pegem Akademi, 31.bs., 2019.