Asmaların (Vitis spp.) Bor Toksisitesi ve Tuzluluğa Karşı Toleransının Belirlenmesine Yönelik Olarak Bor, Sodyum ve Klor Alımlarının Karşılaştırılması

Yıl 2003, Cilt: 09 Sayı: 04, 0 - 0, 01.01.2003

Aydın Güneş

https://doi.org/10.1501/Tarimbil_0000000848

Öz

Bu çalışmada, dokuz asma anacı (Rup.du Lot, 5BB, 50, 1103P, 110R, 16-13 C, 16-16 C, 161-49 C, Harmony) İle dört farklı anaç (1103 P, 5BB, 140 Ru, 16-13C) üzerine aşılı Yuvarlak Çekirdeksiz, üç farklı anaç (1103 P, 5BB, 41B) üzerine aşılı Kalecik Karası ve iki farklı anaç (5BB, 41B) üzerine aşılı Cabernet Sauvignon üzüm çeşitlerinin B, Na ve Cl alımları sera koşullarında yürütülen iki farklı deneme ile belirlenmiştir. Bu amaçla, B çalışması için; 0 ve 30 mg kg'1 B (H3BO3) ve aşılı çeşitlerin karşılaştırıldığı denemede ise 0 ve 40 mg kg'1 B (H3BO3) uygulamalarının etkileri incelenmiştir. Anaçlar ve çeşit/anaç kombinasyonları arasında B konsantrasyonlan yönünden önemli farklılıklar belirlenmiştir. Bu çalışmadan elde edilen sonuçlara göre, özellikle 161-49 C ve 5 C anaçlarının diğer anaçlara göre daha tolerant olduğu; çeşitlerden YÇ için 1103P ve 5BB, KK için 41 B ve CS için 1103 P anaçlan üzerine aşılı bitkilerin daha az B içerdikleri ve sözkonusu anaçların, anılan çeşitlerin Bor'a karşı toleranslarını olumlu yönde etkiledikleri belirlenmiştir. Anaçların tuzluluğa toleranslarının karşılaştırıldığı denemede ise 0 ve 30 mM NaCI, farklı anaçlar üzerine aşılı üzüm çeşitlerinin karşılaştırıldığı denemede ise O ve 40 mM NaCI uygulamalarının, yapraklardaki Na ve Cl konsantrasyonlan üzerine etkilen incelenmiştir. Elde edilen bulgulara göre, tuzlu koşullarda, anaçlann ve farklı anaçlar üzerine aşılı çeşitlerin Na ve Cl alımları arasında önemli farklılıklar gözlenmiştir. Anaçlar arasında, daha yüksek Na (Rup. du Lot, 16-16 C, 16-13 C ve Harmony) ve Cl (16-13, 16-16 C, Harmony, 5BB ve 161-49 C) alımı gerçekleştiren anaçlar ile çeşitler arasında Kalecik Karası, tuzluluğa karşı iyon akümülasyonu bakımından daha hassas genotipler olarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

: asma, tuzluluk, bor, sodyum, klor, tolerans

Kaynakça

• Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi