Makarnalık Buğdayda (Triticum durum L.) Sulama ve Azotlu Gübrelemenin Verim ve Verim Öğeleri Üzerine Etkisi*

Yıl 2006, Cilt: 12 Sayı: 03, - , 01.01.2006

H. Hüseyin Geçit

https://doi.org/10.1501/Tarimbil_0000001050

Öz

Bu araştırma; Haymana koşullarında 1996–1997 ve 1997–1998 yıllarında iki yıl süre ile
yürütülmüştür. Kunduru–1149 ve Berkmen–469 makarnalık buğday çeşitlerine; üç farklı sulama (bir kez, iki kez,
üç kez) ve 2, 8, 16 ve 20 kg/da olmak üzere dört farklı azot dozu uygulanarak başak uzunluğu, sap uzunluğu,
biyolojik verim, hasat indeksi ve birim alan tane veriminde ortaya çıkan değişimler incelenmiştir. Denemeler her
iki yılda da buğday anızında yürütülmüştür. Tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme desenine göre üç
tekrarlamalı olarak yürütülen çalışmada çeşitler ayrı ayrı ele alınmıştır. Ana parsellere sulamalar (S1, S2, S3), alt
parsellere ise azot dozları (N1, N2, N3, N4) yerleştirilmiştir. En yüksek birim alan tane verimi Kunduru–1149
çeşidinde birinci yılda 429, ikinci yılda 605, Berkmen–469 çeşidinde birinci yılda 415, ikinci yılda 482 kg/da
olarak elde edilmiştir. Bu değerler; ekilişte, sapa kalkma devresinde, başaklanma devresinde olmak üzere üç
defa sulanan ve ekimle birlikte 2, sapa kalkma öncesinde 9, başaklanma öncesinde 9 kg/da (toplam 20 kg/da N)
saf azot verilen parsellerde ortaya çıkmıştır. Kunduru–1149 çeşidinde, en yüksek başak uzunluğu birinci yılda
5.87, ikinci yılda 7.63 cm; en yüksek sap uzunluğu birinci yılda 128,33, ikinci yılda 156.67 cm; en yüksek
biyolojik verim birinci yılda 1138.67, ikinci yılda 1578.33 kg; en yüksek birim alan hasat indeksi birinci yılda %
37.26, ikinci yılda % 38.32. arasında değişmiştir. Berkmen–469 çeşidinde ise aynı değerler sırası ile 5.70-6.00
cm, 91.63–150.00 cm, 1120.96–1272.00 kg/da, % 37.10–37.93 olarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Makarnalık buğday, sulama, azotlu gübreleme, birim alan tane verimi, verim komponentleri.

Kaynakça

• Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi