Bebeklik Dönemi Gelişiminde İşitme Algısı

Yıl 2015, Cilt: 4 Sayı: 1, 26 - 31, 01.04.2015

Mehmet Sağlam

Öz

Çocukların doğum ile birlikte, insanlar tarafından alabildiğine değiştirilmiş bir çevreye adım attıkları ve bu çevrenin, insanların kendileri için yaşamı kolaylaştırma arzusu ile oluşturdukları yapay bir ortam olduğu söylenebilir. İnsan yaşamının en zor süreçlerinden birinin, doğum ile birlikte adım atılan bu yeni çevreye uyum sağlama süreci olduğu düşünüldüğünde, yeni doğmuş bebeklerin en kolay öğrenme yeteneklerinden birinin sürekli bir uyarıya alışmaya olan eğilimleri olduğu görülmektedir. Araştırmalarda, bebeklerin yeni uyarılara farklı tepkiler gösterdiği, fakat uyarının sürekli hale gelmesi ile buna alışkanlık kazandığı görülmektedir. Bunun yanında bebeğin sinir sisteminin duyu organları tarafından erkenden uyarılmasının daha sonraki aşamalarda ona daha büyük bir öğrenme yeteneği sağladığı da yapılan araştırmalarda ortaya çıkmıştır. Bu noktada işitme duyusu diğer duyulara kıyasla doğum öncesi dönemden başlayan ciddi bir algılama sürecine sahiptir. İşitme algısının anne karnında sesleri algılayabildiği dikkate alındığında, algı gelişimi içinde kritik bir yere sahip olduğu görülmektedir. Bu nedenle insan yaşamında doğum öncesi ve bebeklik döneminin önemi dikkate alınarak bu çalışmada bebeklik döneminde işitme algısının gelişiminin ayrıntılı bir şekilde incelenmesi, yaşamın kritik dönemlerinden biri olan bu döneme dikkat çekilmesi ve işitme algısının gelişiminin erken yıllardan itibaren geliştirilmesine yönelik öneriler sunulması amaçlanmıştır

Anahtar Kelimeler

Bebeklik Dönemi, Gelişim, Algı, İşitme

Auditory Perception In The Infancy of Development

Öz

It may be said that infants, right after the birth, enter into a considerably changed environment. This environment is artificial and created with the aim of making life easier by people. İf it is thought that one of the most challenging period of human life is the process of adaptation to this new environment, it will be seen that one of the easiest abilities of learning for newborn infants is their tendency towards getting used to a continuous stimulus. Research show that infants give different responds to a lot new stimulus; however, it is seen when the stimulus becomes continuous, they get used to it. It has been emerged in research that infants’ neural system is stimulated earlier, and this provides them with a greater learning ability in later stages. At this point, in comparison with the other senses, auditory sense has a serious perception process starting from prenatal period. When it is considered that infants are able to perceive sounds even before birth, auditory perception has a critical place in the development of perception. Thus, in this study, it is aimed to analyze in detail the development of auditory perception in infancy by taking into consideration the importance of prenatal and infancy period in human life. Besides, it is aimed to draw attention to this period, one of the most critical periods of life, this study also aims to make suggestions related with the development of auditory perception starting from the early years

Anahtar Kelimeler

Infancy, Development, Perception, Auditory

Kaynakça

• 1. Montessori M, Çocuk Eğitimi (Çvr: Güler Yücel), 4. Baskı, İstanbul: Özgür Yayıncılık. 1999.
• 2. Alisinanoğlu A, Bebeklik Dönemi ve Yeni Yürüme Döneminde Gelişim, Gelişim ve Öğrenme. Ed.: A. Ataman, Ankara: Gündüz Yayınevi, 2004. s.: 80-99.
• 3. Dönmez N, Abidoğlu Ü, Dinçer Ç, Erdemir N ve Gümüşçü Ş, Dil Gelişimi Etkinlikleri. 3. Baskı. İstanbul: Ya-Pa Yayınları. 2000.
• 4. Topses G, Gelişim ve Öğrenme Psikolojisi, 2. Baskı, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. 2006.
• 5. Salkind N.L, Reflexes, Child Development, Ed.: N.L. Salkind, New York: Thompson, 2002. p.: 344-45.
• 6. Morris G.C,Yaşam Boyu Gelişim, Psikolojiyi Anlamak (Çvr: Melike Sayıl), 1. Baskı, Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları, 2002. s.: 341-407.
• 7. Houde O, Çocuk Psikolojisi (Çvr: İ. Yerguz). Ankara: Dost Kültür Kitaplığı. 2006.
• 8. Gander M.J and Gardiner H.W, Çocuk ve Ergen Gelişimi, Ankara: İmge Kitapevi. 2010.
• 9. Salk L, Çocuğun Duygusal Sorunları (Çvr: Erzen Onur), İstanbul: Remzi Kitabevi. 1993.
• 10. Casler N.E, Sensory Development, Child Development, Ed.: N.J. Salkind, New York: Thompson, 2002. p.: 355- 57
• 11. Tunçel N, Sinir Sistemi, Fizyoloji, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları. 1991.
• 12. Aral N, Bilişsel Gelişim, Çocuk Gelişimi, Ed.: N. Aral ve G. Baran, İstanbul: Ya-Pa, 2011. s.: 99-162
• 13. İlhan S, Lise 4 Biyoloji Ders Kitabı, 2. Baskı, Ankara: MEB Yayınları. 2012.
• 14. Madi B, Öğrenme Beyinde Nasıl Oluşur? 2. Baskı, Ankara: Elif Yayınevi. 2011.
• 15. Yavuzer H, Çocuk Psikolojisi, 25. Baskı, İstanbul: Remzi Kitapevi. 2003.
• 16. Kandır A, Okulöncesi Eğitim Programlarının Hazırlanması, Gazi Üniversitesi Anaokulu/ Anasınıfı Öğretmeni El Kitabı, İstanbul: Ya-Pa Yayınları. 2001.
• 17. Şahin Arı A.N, Okul Öncesi Eğitim Kurumlarına Devam Eden Beş- Altı Yaş Çocuklarının Görsel Algılama Davranışları İle Öğretmen Davranışları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniv. Eğitim Bilimleri Enstitüsü. 2007.
• 18. Aral N, Okul Öncesi Eğitimde Görsel Algılama, Geçmişten Geleceğe Okul Öncesi Eğitim, Ed.: A. Orakçı ve N.R. Gürsoy), MEB Yayınları, ISBN: 978- 975-11-3472-1, 2010. s.: 202-215
• 19. Çukur D ve Delice E.G, Erken Çocukluk Döneminde Görsel Algı Gelişimine Uygun Mekan Tasarımı. Aile ve Toplum Dergisi 2011; 12, (7): 24.
• 20. Senemoğlu N, Bilişsel Gelişim, Gelişim Öğrenme ve Öğretim. Ankara: Gönül Yayıncılık. 2007.
• 21. Erden M ve Akman Y, Gelişim ve Öğrenme, 12. Baskı, Ankara: Arkadaş Yayınevi. 2001.
• 22. Oktaylar H.C, Bilişsel Gelişim, Öğretmen Adayları İçin KPSS Eğitim Bilimleri, Ankara: Yargı Yayınevi. 2008.
• 23. MEB. Organizma ve Çevre İlişkileri, Psikoloji 1, Ankara: Açıköğretim Lisesi Yayınları. 2004.
• 24. Ünlü S, Algılama, Psikoloji, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları. 2001.
• 25. Aydın H, Gelişim ve Öğrenme Psikolojisi. Ankara: Pegem Yayıncılık. 2002.
• 26. Kuhn D ve Siegler R, Handbook of Child Psychology, Sixth Edition, Canada: John Wily & Sons. 2006.
• 27. Gallahue L.D, Ozmun C.J ve Goodway D.J, Understanding Motor Development: Infants, Children, Adolescent, Adult, Seventh Edition, McGraw-Hill: New York. 2012.
• 28. Beken S, Önal E ve Kemaloğlu Y, Yenidoğanda İşitmenin Gelişimi ve İşitme Tarama Testleri, Bozok Tıp Dergisi 2014; 4(3): 57-62.
• 29. Manav G ve Yıldırım F, Term ve Preterm Bebek Annelerinin Bebeklerini Algılama Durumları, Cumhuriyet Tıp Dergisi 2010, 32: 149-57.
• 30. Bentzen R. W, Seeing Young Children. 5th edition, Clifton Park: Thomson. 2005.
• 31. Bahrick L.E, Increasing Specificity in Perceptual Development: Infants’detection of Nested Levels of Multimodal Stimulation. J Exp Child Psychol 2002; 79: 253-70.
• 32. Sökezoğlu D, Öğretim elemanı ve öğrenci görüşlerine göre görsel, işitsel ve dokunsal algı türlerinin piyano eğitimindeki kullanılma düzeyi, Yüksek lisans tezi, Gazi Üniv. Eğitim Bilimleri Enstitüsü. 2003.
• 33. Kayıran M.S, Şahin A.S. ve Cure S, Pediatri Perspektifinden Çocuklarda Konuşma ve Dil Gecikmesine Yaklaşım, Marmara Tıp Dergisi 2012; 25: 1-4.
• 34. Johnson P.S, Erin E.H. and Amso D, Perceptual Development, Child Development, Ed.: B. Hopkins, New York: Cambridge Uniersity Press, 2005. p.: 210- 217.
• 35. Güneş F, Ninnilerin Çocukların Dil ve Zihinsel Gelişimine Etkisi, Journal Of World Of Turks 2010; 2(3): 27-38.
• 36. Yapıcı Ş. ve Yapıcı M, Çocukta Bilişsel Gelişim. Üniversite ve Toplum Dergisi,(Electornic Journal), 2006, Erişim tarihi: 27.01.2013, Erişim: http://www.universite-toplum.org/text.php3?id=263
• 37. Ceyhan A. A, Fiziksel Gelişim, Gelişim ve Öğrenme, Ed.:G. Can, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları, 2000. s.: 43-79.
• 38. Selçuk Z, Gelişim ve Öğrenme. 10. Baskı, İstanbul: Nobel Yayın Dağıtım. 2004.
• 39. Best C.C. ve Mcroberts W.G, Infant Perception of NonNative Consonant Contrasts that Adults Assimilate in Different Ways, Lang Speech 2003; 46(2–3): 183–216.
• 40. Bornstein M.H. ve Lamp M.E, Developmental Science, Six Edition, New York: Psycology Press, 2010. p: 303- 53.
• 41. Weber C, Hahne G, Friedrich M. ve Friedrici A.D, Discrimination of Word Stress In Early Infant Perception: Electrophysiological Evidence, Cog Brain Res 2004; 18(2): 149-61.
• 42. Genç A.G. ve Barmak E, Yenidoğan İşitme Taramasının Konjenital İşitme Kayıplı Bebeğin Gelişimine Etkisi, J Med Sci 2012; 32(5): 1284-94.