Kırsalda yaşlılık: Ardahan ili örneği

Yıl 2022, , 70 - 79, 30.06.2022

Berivan Vargün

https://doi.org/10.33613/antropolojidergisi.1103644

Öz

Yaşamın önemli dönemlerinden biri olan yaşlılık, içinde yaşanılan kültürün değerleri tarafından çevrelenmiştir. Yaşlılık, kültür içindeki çeşitli değer yargılarına, tutum ve davranışlara, günlük yaşam ilişkilerine, farklı rol kalıplarına ve beklentilere ilişkin kültürel kodları barındıran önemli bir olgudur. Her kültür yaşlılık olgusuna ilişkin kendine has değer ve pratikler geliştirir ve geliştirilen bu değerler yine içinde yaşanılan kültüre özgüdür. Bu çalışmanın amacı kırsal alanda yaşlılık olgusuna ilişkin değerleri tespit etmektir. Yaşlı insanlar ya da yaş alan insanlar toplumların ve kültürlerin tecrübe ve hafıza kaynaklarıdır. Bu değerler doğrultusunda yaşlıların, yaşlılığı nasıl tanımladıkları, aidiyet ve motivasyon kaynakları açıklanmak istenmektedir. Çalışma kapsamında Ardahan İli Göle, Posof, Damal, Çıldır, Hanak ilçelerinin bazı köylerinde alan araştırması yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yaşlanma, Yaşlılık, Kırsal Alan, Aidiyet, Köy

Destekleyen Kurum

Ardahan Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü

Proje Numarası

BAP 2018-011

Teşekkür

Bu çalışma Ardahan Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü tarafınfan desteklenmiştir.

Old ages in rural area: The case of Ardahan

Öz

Old age, as one of the important periods of life, is surrounded by the values of culture in which one lives. Agedness is an important phenomenon containing the cultural codes about various value judgements, attitudes and behaviors, daily life relations, differing role patterns and expectations in a culture. Each culture develops its own values and practices in relation to the phenomenon of agedness, and those values are specific to the culture of living. This study aims to determine the values related to old age in rural areas. Old people or aged people are the sources of experience and of memory in a society. In line with these values, it is desired to explain how the elderly define old age, the sources of belonging and motivation. Within the scope of the study, field research was conducted in some villages of Göle, Posof, Damal, Çıldır, Hanak districts of Ardahan Province.

Anahtar Kelimeler

Aging, Old Age, Rural Area, Belonging, Village

Proje Numarası

BAP 2018-011

Kaynakça

• Alver, K. (2017a). Taşra halleri. K. Alver (Ed.) içinde, Taşra halleri (s. 9-25). Çizgi Kitabevi.
• Alver, K. (2017b). Narman çarşısı. K. Alver (Ed.) içinde, Taşra halleri (s. 277-305). Çizgi Kitabevi.
• Alver, K., Koyuncu, A., Aydemir, M., A., ve Çağlak, U. (2016). Tepekent: Bir köyün kültürel dokusu. Çizgi Kitabevi.
• Arpacı, F. (2016). Geçmişten günümüze yaşlılık. H. Ceylan (Ed.) içinde, Yaşlılık sosyolojisi (s. 1-19). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Baltacı, A. (2018). Nitel araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(7), 231-274. https://doi.org/10.30803/adusobed.411797
• Bernard, H. R. (1994). Research methods in anthropology: Qualitative and quantitative approaches. Sage Publication.
• Bora, A. (2009). Rüyası ömrümüzün çünkü eşyaya siner. A. Alkan (Ed.) içinde, Cins cins mekan (s. 63-75). Varlık Yayınları.
• Bulut, M. (2016). Kültürel bağlamda yetişkinlik ve yaşlılık. H. Bacanlı ve Ş. Terzi (Ed.) içinde, Yetişkinlik ve yaşlılık gelişimi ve psikolojisi (s. 393-417). Açılım Kitap.
• Bulut, M. (2019). Göç, kimlik ve ritüel. Gece Kitaplığı.
• Buz, S. (2015). Yaşlı bireylere yönelik yaş ayrımcılığı. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(53), 268-278. https://doi.org/10.17755/esosder.89453
• Danış, M. Z., ve Efe, F. (2016). Aktif yaşlanma. V. Kalınkara (Ed.) içinde, Yaşlılık: Disiplinlerarası yaklaşım, sorunlar, çözümler 2 (s. 263-292). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Demren. Ç. (2021). Gerontokrasi: Antropolojik bir yaklaşım. V. Kalınkara (Ed.) içinde, Yaşlılık: Yeni yüzyılın gerçeği (s. 337-352). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Durak, M. (2016). Yaşlılık döneminde psikososyal ve bilişsel gelişim. H. Bacanlı ve Ş. Terzi (Ed.) içinde, Yetişkinlik ve yaşlılık gelişimi ve psikolojisi (s. 275-310). Açılım Kitap.
• Giles, V. (2008). Gendered violence in war: Reflections on transnationalist and comparative frameworks in militarized conflict zones. D. Indra (Ed.) içinde, Engendering forced migration: Theory and practice (s. 83-93). Berghahn Books. https://www.jstor.org/stable/j.ctt9qct28
• Gökçek Karaca, N. (2019). Uluslararası ilke ve standartlar bağlamında yaşlı hakları ve sosyal hizmet uygulamaları. Sosyal Güvenlik Dergisi, 9(2), 255-274. https://doi.org/10.32331/sgd.658637
• Görgün Baran, A. (2016a). Yaşlılıkta sosyal dışlanmanın toplumsal boyutu. V. Kalınkara (Ed.) içinde, Yaşlılık: Disiplinlerarası yaklaşım, sorunlar, çözümler 2 (s. 105-125). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Görgün Baran, A. (2016b). Yaşlılıkta sosyal izolasyon ve yalnızlık. H. Ceylan (Ed.) içinde, Yaşlılık sosyolojisi (s. 77-97). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Güler, Z., Güler, N., ve Özsel, D. (2016). Kırsal kesimde yaşlı kadın olmak. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 1(2), 201-215. https://doi.org/10.21733/ibad.63
• Güreşci, E. (2014). Kırsal göç, tarım ve toplum üzerine köşede kalan yazılar. Semerci Yayınları.
• Holly, L. (2016). Antropolojinin akrabalık yaklaşımları (Ç. Enneli, Çev.). Heretik Yayınları.
• İçli, G. (2016). Sosyal statü ve rol bağlamında yaşlılık. H. Ceylan (Ed.) içinde, Yaşlılık sosyolojisi (s. 41-60). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Kalınkara, V. (2016). Nüfus Yaşlanması ve toplumsal boyutları. H. Ceylan (Ed.) içinde, Yaşlılık sosyolojisi (s. 21-40). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Kalınkara, V., ve Arpacı, F., (2016). Yerinde yaşlanma. V. Kalınkara (Ed.) içinde, Yaşlılık: Disiplinlerarası yaklaşım, sorunlar, çözümler (s. 399-422). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Kapıkıran, Ş., Acun Kapıkıran, N. (2016). Yaşlılık ve yalnızlık. V. Kalınkara (Ed.) içinde, Yaşlılık: Disiplinlerarası yaklaşım, sorunlar, çözümler (s. 79-104). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Kümbetoğlu, B. (2015). Sosyolojide ve antropolojide niteliksel yöntem ve araştırma. Bağlam Yayınları.
• Özensel, E. (2017). Taşranın yetim çocuğu: Kır. K. Alver (Ed.) içinde, Taşra halleri (s. 9-25). Çizgi Kitabevi.
• Özgür, Ö., ve Sabbağ, Ç. (2014). Kırsal alanda yaşlılık: Adıyaman Samsat örneği. SABEV Yayınları.
• Özsel, D., ve Güler Z. (2016). Siyasal düşüncede ve siyasal pratikte yurttaşlık- yaşlılık ilişkisi. V. Kalınkara (Ed.) içinde, Yaşlılık: Disiplinlerarası yaklaşım, sorunlar, çözümler (s. 21-41). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Öztop, H., ve Şanlı Akkurt, S. (2016). Yaşlılıkta uyum sorunları, V. Kalınkara (Ed.) içinde, Yaşlılık: Disiplinlerarası yaklaşım, sorunlar, çözümler (s. 43-77). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Punch, K., F. (2020). Sosyal araştırmalara giriş, nicel ve nitel yaklaşımlar. Siyasal Kitabevi.
• Şentürk, Ü. (2018). Yaşlılık sosyolojisi: Yaşlılığın toplumsal yörüngeleri. Dora Yayıncılık.
• Yel, A. M. (2006). Fatima: Portekiz’de bir Hristiyan Hac merkezinin kültürel antropolojik analizi. Kaknüs Yayınları.