Toplu mezar/toplu gömü çalışmalarında adli antropolojik ve arkeolojik yöntemlerin kullanılmasının önemi

Yıl 2018, Sayı: 35, 23 - 34, 30.06.2018

Sinem Hoşsöz

https://doi.org/10.1501/antro_0000000351

Cited By: 1

Öz

Toplu gömüler; savaş, soykırım, zorla kaybedilmeye bağlı ölümler sonucu olabileceği gibi, doğal felaketler ve uçak kazaları gibi ciddi kazalar sonucunda oluşabilmektedir. Toplu gömü çalışmalarının iki temel amacı bulunmaktadır. Birinci amaç insanlık ve iyileştirme adına olup, kalıntıların ailelerine teslim edilmesidir. İkinci amaç, olayları gerçekleştiren ve bu olayların meydana gelmesinde rolü olan kişi ya da kişilerin yargılanmasına yöneliktir. Söz konusu iki amacı da gerçekleştirmek için bilimsel yöntemlerin kullanılması gerekmektedir. Alanlarında uzmanlaşmış arkeolog ve antropologlar tarafından, kişisel eşya ve kıyafet kalıntıları dâhil olmak üzere toplu gömü alanlarındaki tüm kalıntılar eksiksiz ya da bütüne yakın bir şekilde çıkarılarak, kayıp yakınlarının sevdiklerine ait kalıntıları tümüyle pozitif kimliklendirilmiş olarak teslim alabilmesine imkân vermektedir. Bu sebeple multidisipliner bir çalışma gerçekleştirmek üzere bir araya gelen adli ekipler, bilimsel teknik ve metotlar kullanarak mezarların yerlerinin belirlenmesi, kalıntıların çıkarılması ve kimliklendirilmesi aşamasında kritik önemde rol oynamaktadırlar

Anahtar Kelimeler

Toplu mezar, adli arkeoloji, adli antropoloji

The Importance of Using Forensic Anthropological and Archaeological Methodsin Mass Graves / Mass Inhumations

Öz

Mass graves may be formed as a result of genocides, deaths caused by enforced disappearances, natural disasters or serious accidents. It could be argued that the                                                             * Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Disiplinlerarası Adli Bilimler Anabilim Dalı, Kriminalistik Doktora Programı | [e-mail] studies related with mass graves have two main objectives: returning remains to the families for recovery and reconciliation and to prosecute those who are responsible. For both objectives, the application of scientific methods is necessary to locate mass grave areas and exhume as many complete human remains and artefacts as possible. As a result, the relatives could have the opportunity to receive positively identified and complete remains of their loved ones who are exhumed from the mass graves by archaeologists and anthropologists in this field. Hence, the teams that comprise of multidisciplinary sciences play an important role in locating, excavating, exhuming and identifying remains from mass graves

Anahtar Kelimeler

Massgraves, forensic archaeology, forensic anthropology

Kaynakça

• Amnesty International. (1993).Political Killing and Dissapearences: Medicolegal aspects. UK.https://www.amnesty.org/download/Documents/188000/act330361993en.p df (Son erişim tarihi: 12.06.2018). ACT 33/36/93, London,
• Bulut, Ö., Bol, S. ve Karakuş, O. (2013).Adli Vakalara Ait İskelet Buluntuları İçin Saha Prosedürü ve Standartları, Polis Bilimleri Dergisi, 15(3): 1-22.
• Card, B. L. ve Baker, I. L. (2014). GRID: A Methodology Integrating Witness Testimony and Satellite Imagery Analysis for Documenting Alleged Mass Atrocities. Genocide Studies and Prevention: An International Journal, 8(3), 49-61.
• Committee on Missing Person in Cyprus(CMPC). (2015). Terms of Reference and Mandate. (Son erişim tarihi: 12.06.2018).
• Çeker, D.(2016).Olay Yeri İnceleme ve Çalışmalarında Adli Arkeolog ve Adli Antropologların Rolü: Kuzey Kıbrıs ve Türkiye’deki Güncel Durum. AÜDTCF Antropoloji Dergisi, 32, 13-21.
• Fonderbrider, L. (2002). Reflections on the scientific documentation of human rights violations. International Review of the Red Cross, 84(848), 885-891.
• Fowler, G. ve Thompson, T. (2015).“A Mere Technical Exersice? Challenges and Technological Solutions to the Identification of Individuals in Mass Grave Scenarios in the Modern Context”. Human Remains and Identification: Mass Violence, Genocide and the ‘Forensic Turn’. É. Gessat-Anstett ve J. M. Dreyfus, J. M. (Ed.), pp. 117-141, Manchester University Press.
• Göktepeoğlu, E. (2014).Uluslararası Hukukta ve Türk Hukukunda Soykırım Suçu.TAAD 5(19), 797-840.
• Haglund, W. D. ve Sorg, M. H. (Ed.) (2002). Advances in Forensic Taphonomy: Method, Theory, and Archaeological Perspectives. CRC Press, USA.
• Haglund, W. D., Connor, M. ve Scott, D. D.(2001). The Archaeology of Contemporary Mass Graves. HistoricalArchaeology, 35(1), 57-69.
• Hepner, T. ve Steadman, D. W. (2016, Nisan). SowingtheDead: MassacresandtheMissing in Northern Uganda. Poster presented atthe 85th Annual Meeting of theAmericanAssociation of PhysicalAnthropologists, Atlanta, GA.
• International Committee of theRed Cross (ICRC). (1977). Protocol AdditionaltotheGenecaConventions of 12 August 1949, andRelatingtotheProtection of Victims of International ArmedConflicts (Protocol I). 8 https://www.icrc.org/eng/assets/files/other/icrc_002_0321.pdf (Son erişim tarihi: 12.06.2018). June 1977.
• International Committee of theRed Cross (ICRC). (2014). Living with Absence Helping the Families of the Missing. Switzerland.https://www.icrc.org/sites/default/files/topic/file_plus_list/4152- living_with_absence_helping_the_families_of_the_missing.pdf (Son erişim tarihi: 12.06.2018). 1202 Geneva, INTERPOL. (2014).
• DisasterVictimIdentification
• Guide.https://www.interpol.int/Media/Files/INTERPOL-Expertise/DVI/DVI
• Guide-new-version-2013 (Son erişim tarihi: 12.06.2018).
• Janc, D. (2013). Srebrenica Investigation: Update to the Summary of Forensic Evidence - Exhumation of the Graves and Surface Remains Recoveries Related to Srebrenica - June 2013. United Nations International Criminal Tribunal for the Former Yugoslavia.
• Jones, A. (2006). Genocide: A comprehensive Introduction. pp. 233-263, Routledge, NY.
• Juhl, K. (2005). The Contribution by (Forensic) Archaeologists to Human Rights Investigations of Mass Graves. AM-Profil 5, Stavanger.
• Mant, A. K. (1987). “Knowledge acquired from post-war exhumations”. Death, Decay and Reconstruction: Approaches to Archaeology and Forensic Science. A. Boddington, A. N. Garland ve R. C. Janaway (Ed.), pp. 65-78,Manchester, UK. Öndül, H. (2011). Zorla Kaybedilme.
• İnsan Hakları Derneği.
• http://www.ihd.org.tr/zorla-kaybedilme/(Son erişim tarihi: 08.06.2018).
• Office of the United Nations High Commissionerfor Human Rights (OHCHR). (2017). Report on the Human RightsSituation in Ukraine, Paragraphs 31-33. http://www.ohchr.org/Documents/Countries/UA/UAReport19th_EN.pdf(Son erişim tarihi: 08.06.2018)
• Schmitt, S. (2002). “Mass Graves and the Collection of Forensic Evidence: Genocide, War Crimes and Crimes Against Humanity”.Advances in Forensic Taphonomy; Method, Theory and Archaeological Perspectives, Haglund, W. D. ve Sorg, M. H. (Ed.), pp. 277-291, CRC Press, USA.
• Sevim, A. ve Duyar, İ. (1993). Kazılarda İnsan İskeletlerinin Açığa Çıkartılması Sırasında Uygulanacak İşlemler. Türk Arkeoloji Dergisi, 30, 123-134.
• Skinner, M. (1987).Planning The Archaeological Recovery of Evidence From Recent Mass Graves. Forensic Science International, 34, 267-287.
• Stover E. ve Shigekane, R. (2002). The Missing in the aftermath of War: When do the Needs Victims’ Families and International War Crimes Tribunals Clash?.IRRC, 84(848), 845-866.
• Stover, E. ve Ryan, M. (2001).Breaking Bread with the Dead. Historical Archaeology 35(1), 7-25.
• Tuller, H. ve Duric, M. (2006). Keeping the Pieces Together: Comparison of Mass Grave Excavation Methodology. Forensic Science International, 156(2-3), 192-200.