Ergonomic Problems in the Design of Urban Areas

Yıl 2016, Sayı: 31, 51 - 60, 30.06.2016

Galip Akın Sibel Önal

https://doi.org/10.1501/antro_0000000326

Cited By: 1

Öz

The precondition for a happy life by staying healthy and fit throughout the entire life span is a quality life. The term “quality life” can be expressed as the satisfaction of individuals with provided sources and is even more important for the elderly and disabled. Considering the fact that the ratio of elderly, disabled, sick and children to total population is over 50% in our country, the design of any living space only in view of adult points out even the ergonomic design is flawed from the outset. This fact makes an eligible life impossible. Limitations of movement of people who suffer problems caused by planning and design. On the basis of the solution of this problem lies in thought ergonomic design and details of the urban areas.Local governments must develop specific measures to ensure the mobility of persons with disabilities in the urban. In this literature study, ergonomic design errors and deficiencies in urban areas will be explained with emphasis

Anahtar Kelimeler

Urban, quality of life, design, ergonomics

Kentsel Alanların Tasarımında Ergonomik Sorunlar

Öz

Tüm yaşam süreci boyunca sağlıklı ve dinç kalarak, mutlu bir ömür sürebilmenin ön koşulu kaliteli bir yaşamdır. Bireylerin kaynaklardan sağlayabildikleri doyumu ifade eden yaşam kalitesi terimi, özelikle yaşlılar ve engelliler için daha fazla önem taşımaktadır. Ülkemizdeki yaşlı, engelli, hasta ve çocukların toplam nüfusa oranının %50’nin üzerinde olduğu gerçeği hatırlandığında, her türlü yaşam alanının tasarımında hala sadece erişkinlerin dikkate alınması, yapılan ergonomik tasarımların bile başlangıçtan itibaren hatalı olduğunu göstermektedir. Hareket kısıtlılığı yaşayan bireyler planlama ve tasarımdan kaynaklanan sorunlar yaşamaktadır. Bu durum kaliteli yaşamı imkânsız hale getirmektedir. Bu sorunların temel çözümü ise kentsel alanların ergonomik ve ayrıntıları düşünülmüş olarak tasarımlanmasından geçer. Yerel yönetimler özellikle engellilerin kent içindeki hareketliliğinin sağlanabilmesi için özel önlemler geliştirmelidir. Bu literatür çalışmasında kentsel alanlarda yapılan ergonomik tasarım hataları ve eksiklikleri vurgulanarak, açıklanmaya çalışılacaktır

Anahtar Kelimeler

Kent, yaşam kalitesi, tasarım, ergonomi

Kaynakça

• Akın, G. (2013a) Ergonomi, Ankara: Alter Yayınları.
• Akın, G. (2013b) Yaşlı Çevre Etkileşimi, VII. Ulusal Yaşlılık Kongresi, 23-25 Mayıs 2014, s.140-146, Karabük.
• Akın, G., Tekdemir İ., Gültekin, T., Erol, E. ve Bektaş, Y. (2013) Antropometri ve Spor, Ankara: Alter Yayınları.
• Arslan, Y., Şahin, HM., Gülnar, U. ve Şahbudak, M. (2015) “Görme Engellilerin Toplumsal Hayatta Yaşadıkları Zorluklar (Batman Merkez Örneği)”, Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 4(2), 1-14.
• Atıcı, İ. (2007) Fiziksel Engelliler ve Kentsel Mekânın Kullanımı, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Bekçi, B. (2012) “Fiziksel Engelli Kullanıcılar İçin En Uygun Ulaşım Akslarının Erişilebilirlik Açıdan İrdelenmesi: Bartın Kenti Örneği”, Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 14(Özel Sayı), 26-36.
• Çiner, R. (1960) “Türkiye Kadınlarının Antropolojisi”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 18(3-4), 161-200.
• Davis, JC. (2012) Taş Devrinden Bugüne Tarihimiz, İnsanın Hikayesi, Çeviren: Barış Bıçakçı, Genel Yayın 1243, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Demirbilek, O. ve Demirkan, H. (2004) Universal Product Design Involving Elderly Users; A Participatory Design Model, Applied Ergonomics, 35, 361-370.
• Dines, NT. (1998) “Outdoor Accessebility”, Time-Saver Standards for Landscape Architecture: Design and Construction Data, section 240, 2nd Edition, CW. Harris & NT. Dines (Eds.). New York: McGraw-Hill.
• Ercan, MN. (1998) “Topluma Açık Yaşam Ortamlarında Gayri Ergonomik Uygulamalar, Bunların Mahzurları ve Önlenme Tedbirleri”, 6. Ergonomi Kongresi, 27-29 Mayıs, Ankara: Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları No: 622.
• Eşkil Yüce, Ö. (2011) Engelliler için Dış Mekân Tasarım Özellikleri Bağlamında Ankara Kent Parklarının İrdelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Bartın Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bartın.
• Fırat, S. (2009) “Engelsiz Bir Kent Tasarlamada Yerel Politikaların Önemi”, Toplum ve Sosyal Hizmet, 20(2), 57-68.
• Frey, H. (1999) Designing the City Towards a More Sustainable Urban Form, London: E&FN Spon.
• Güleç, E., Akın, G., Sağır, M., Gültekin, T., Bektaş, Y. ve Özer Koca, B. (2006) Anadolu İnsanının Antropometrik Boyutları, Ankara Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri, Ankara.
• Güleç, E., Akın, G., Sağır, M., Özer Koca, B., Gültekin, T. ve Bektaş, Y. (2009) “Anadolu İnsanının Antropometrik Boyutları: 2005 Yılı Türkiye Antropometri Anketi Genel Sonuçları”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 49(2), 187-201.
• Gülgün. B. ve Türkyılmaz, B. (2001) “Peyzaj Mimarlığında Antropometri ve Bornova Örneğinde Bir Araştırma”, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 38 (1), 127-134.
• Kalınkara, V. (2010) “Yaşlı Bireyler İçin Yaşam Çevresinin Ergonomik Tasarımı”, Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 1, 54-64.
• Karamehmetoğlu, ŞS. (2006) “Yaşlılar İçin Fiziksel Çevrenin Düzenlenmesi”, XXXVI. Geleneksel Çubukçu Günleri Konuşması, Türk Fiz Tıp Rehab Derg., 52(Özel Ek A), A50-A52.
• Kartay, A. ve Korkut, AB. (2009) “Peyzaj Mimarlığında Antropometri İlişkisi: İstanbul Örneği”, Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 6 (3), 245-255.
• Kweon, BS., Sullivan, WC., Wiley, AR. (1998) “Green Common Spaces and the Social Integration of Inner-city”, Environment and Behavior, 30, 832-858.
• Malkoç True, E. ve Sönmez Türel, H. (2013) “Yapılı Çevrelerin Fiziksel Engelliler Yönüyle Kullanılabilirliği: İzmir Kenti Örneği”, Artium, 1 (1), 1-16.
• Neufert, E. (1979) Neufert Yapı Tasarımı Temel Bilgileri, İstanbul: Güven Yayıncılık.
• Olguntürk, N. (2007) “Evrensel Tasarım: Tüm Yaşlar, Farklı Yetenekler ve Çeşitli İnsanlık Durumları İçin Tasarım”, TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi Bülteni, Dosya 4: Tasarım ve Özgürlük, 10-17, Erişim: 25.01.2016, http://www.mimarlarodasiankara.org/dosya/dosya4.pdf.
• Özdingiş, N. (2007) İstanbul Kent Parklarının Bedensel Özürlüler Açısından Değerlendirilmesine Yönelik Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Bahçeşehir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Resmi Gazete. (2016) Engelliler Hakkında Kanun, http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5378.pdf, Erişim: 24.01.2016.
• T.C. Özürlüler ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü. (2008) Herkes İçin Ulaşılabilirliğin İyileştirilmesi: Örnek Uygulama Rehberi, (M. Öznaneci, Çev.). Yayın No: 48, Ankara, Erişim: 25.01.2016, http://www.ulasilabilirturkiye.gov.tr/index_dosyalar/Page499.htm.
• Trost, G. (2005). “State affairs in universal design”, Fujitsu Sci Tech J., 41(1), 19- 25.
• TÜİK. (2016) 29.01.2016, www.tuik.gov.tr.
• WHO. (2016) Disabilities, 25.01.2016, http://www.who.int/topics/disabilities/en/.
• Yılmaz, T. ve Gökçe, D. (2012) “Kentsel Açık ve Yeşil Alanların Engelli Bireylerin Sosyal Yaşamı Açısından Önemi”, Engelsiz Turizm Sempozyumu, 27 Temmuz 2012, Antalya, 31-40.
• Yılmaz, T., Olgun, R., Şavklı, F. ve Öter, B. (2014) “Kentsel Yeşil Alanlarda Tekerlekli Sandalye Kullanıcıları İçin Engelsiz Rota Belirlenmesi: Antalya Atatürk Kültür Parkı Örneği”, İnönü Üniversitesi, Sanat ve Tasarım Dergisi, 4(9), 1-14.