Antropolojide beden sorunsalına bedenlileşme teorisinin katkısı

Yıl 2010, Sayı: 24, 69 - 93, 01.08.2010

Ceren Sugiyama Aksoy

Öz

Bu makale yazarın doktora tezinin kuramsal çerçeve kısmında yer alan beden tartışmalarının özet haline getirilmiş biçimidir. Sosyal bilimlerde 'beden' kavramının tarihçesi ile ilgili kısa bir değerlendirme yapıldıktan sonra fenomenlojik bir paradigmaya yaslanan bedenlileşme kavramı tartışılacaktır. Farklı disiplinlerden teorisyenlerin 'bedenlileşme' kavramı ile ilgili görüşleri ele alınacak ve insan deneyimini ön planda tutan böylesi bir yaklaşımın tin bilimleri araştırmalarına getireceği epistemolojik yenilikten bahsedilecektir. Fenomenolojik bir 'beden' anlayışının feminist, post moderist teorilerin yanısıra medikal antropoloji ve medikal sosyoloji gibi alanlarda niye vazgeçilmez olacağına da değinilecektir. Söylemsel olarak oluşan bedenler ya da antropolojide sıkça karşımıza çıkan sembolik beden analizlerinin ötesine geçen ve aydınlanmanın devraldığı ruh-beden veya akıl-duygu gibi Kartezyen dikotomilerin fenomenolojik bir beden kavramsallaştırmasıyla nasıl aşılacağına dair yol gösteren bir literatür taramasıdır

Anahtar Kelimeler

Bedenlileşme, beden, fenomenoloji

Contribution of Embodiment Theory to the Body Problem in Anthropology

Öz

This article is the summary of the literature review of body arguements which originally makes up the conceptual framework of the writer's dissertation. In this article, after a brief introduction about the history of the concept of body is given, the concept of embodiment relying on a phenomenological paradigm will be discussed. The arguments of the main social theorists from various social science disciplines about the body will be adressed and the epistemological changes such a paradigm focusing on and giving a high priority to the human experience will be put forward. A phenomenological perspective of body is indispensable for not only theories like feminism and post modernism but also for sub disciplines like medical anthropology and sociology. To be able to go beyond the conventional theories of the body those are taking for granted a passive understanding of body usually as an object such as the discursive bodies or symbolic bodies, relying on Cartesian dichotomies such as body/soul or mind/emotion, recent arguments from the literature based on a phenomenological understanding of the body will be introduced

Anahtar Kelimeler

Embodiment, body, phenomenology

Kaynakça

• Bourdieau, Pierre (2006) Pratik Nedenler, Çev. Hülya Uğur Tanrıöver, İstanbul: Hil Yayınları.
• Butler, Judith (1986)"Sex and gender in Simone de Beavoir's second sex", Yale French Studies, No: 72, Simone de Beavoir: Witness to a Century, 35-49.
• Butler, Judith (1988)"Performative act and gender constitution: An essay in phenomenology and feminist theory", Theatre Journal, Vol. 40, No. 4, 519- 531.
• Butler, Judith (2008) Cinsiyet Belası, Çev. Başak Ertür, İstanbul: Metis Yayınları.
• Csordas, Thomas (1994) "Introduction: the body as represantation and being-in-the- world", İçinde Csordas, T. (ed.),"Embodiment and Experience: The Existential Ground of Self", Cambridge: Cambridge University Press, 1-24.
• Douglas, Mary (2005) Saflık ve Tehlike, Çev. Emine Ayhan, İstanbul: Metis Yayınları.
• Foucault, Michael (2007) Cinselliğin Tarihi, Çev. Hülya Uğur Tanrıöver, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Jackson, Michael (1983) "Knowledge of the body", Man New Series, Vol. 18, No. 2, 327-345.
• Lopman, Louise Levesgue (1988) Claiming Reality: Phenomenology and Women's Experience, New Jersey: Rowman & Littlefield Publishers.
• Marleau-Ponty, Maurice (2002) Phenomenology of Perception, Trans. Colin Smith,London:Routledge.
• Martin, Emily (1989) The Woman In the Body: A Cultural Analysis of Reproduction, Milton Keynes: Open University Press.
• Turner, Bryan (1992) Regulating Bodies: Essays in Medical Sociology, London: Routledge.
• Williams, S.J. & Bendelow G. (1998) The Lived Body: Sociological Themes, Embodied Issues, London: Routledge.