VIEWS OF SECONDARY SCHOOL STUDENTS ON WATER FOOTPRINT, WATER AWARENESS AND WATER LITERACY

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 2, 296 - 315, 31.12.2021

Fatma Özerdinç , Mustafa Hamalosmanoğlu

https://doi.org/10.35346/aod.977636

Cited By: 5

Öz

The aim of this study is to reveal the opinions of the sixth grade students who take the Science Applications course about water footprint, water literacy and water awareness. In this study, the descriptive research design, which is one of the qualitative research designs, was used. Therefore, within the scope of this research, six students who did water-related activities during an academic year in the Science Applications course were selected as the study group. Six students in the study group were studying in the sixth grade of a public school in the 2020-2021 academic year and attended the Science Applications course. In the study, a seven-question interview form prepared by the researcher was used as data collection tool. During the data collection process, interviews were conducted with the students and these interviews were recorded. Then the audio recordings of the interviews were transcribed. The data obtained from the study were explained by content analysis. The data obtained from the interviews were interpreted and presented by creating themes, categories and codes. The validity and reliability of this study was supported by the researcher. Some of the codes obtained from the findings are the source of life regarding water, dams related to water resources, to be aware of water regarding water literacy, calculating the amount of water we spend regarding water footprint and awareness raising activities related to water awareness can be given as examples. The results obtained in this study show that water literacy can be gained at the secondary school level.

Anahtar Kelimeler

Water footprint, water awareness, water literacy, phenomenology

ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN SU AYAK İZİ, SU FARKINDALIĞI VE SU OKURYAZARLIĞI HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİ

Öz

Bu çalışmanın amacı Bilim Uygulamaları dersini alan ortaokul altıncı sınıf öğrencilerinin su ayak izi, su okuryazarlığı ve su farkındalığı hakkındaki görüşlerinin ortaya çıkarılmasıdır. Bu çalışmada nitel araştırma desenlerinden biri olan betimsel araştırma deseni kullanılmıştır. Bu araştırma kapsamında Bilim Uygulamaları dersinde bir eğitim yılı boyunca su ile ilgili etkinlikler yapan altı öğrenci çalışma grubu olarak seçilmiştir. Çalışma grubundaki altı öğrenci 2020-2021 eğitim öğretim yılında bir devlet okulunun altıncı sınıfında okumakta olup Bilim Uygulamaları dersine katılmışlardır. Çalışmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından hazırlanan yedi soruluk görüşme formu kullanılmıştır. Veri toplanma sürecinde öğrencilerle görüşmeler yapılmış ve bu görüşmeler kayıt altına alınmıştır. Daha sonra görüşmelerin ses kayıtları yazıya aktarılmıştır. Çalışmadan elde edilen veriler içerik analizi ile açıklanmıştır. Görüşmelerden elde edilen veriler anlamlandırılmış ve temalar, kategoriler ve kodlar oluşturularak sunulmuştur. Bu araştırmanın geçerlik ve güvenirliği araştırmacı tarafından desteklenmiştir. Bulgulardan elde edilen kodlardan bazıları su ile ilgili olarak yaşam kaynağı, su kaynakları ile ilgili olarak barajlar, su okuryazarlığı ile ilgili olarak suyun farkında olmak, su ayak izi ile ilgili olarak harcadığımız su miktarını hesaplamak ve su farkındalığı ile ilgili olarak bilinçlendirme çalışmaları örnek verilebilir. Bu çalışmada elde edilen sonuçlar su okuryazarlığının ortaokul seviyesinde kazandırılabileceğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Su ayak izi, su farkındalığı, su okuryazarlığı

Kaynakça

• Akgün, A. , Tokur, F. , Duruk, Ü. (2016). Fen öğretiminde öğrenilen kavramların günlük yaşamla ilişkilendirilmesi: Su kimyası ve su arıtımı. Adıyaman University Journal of Educational Sciences, 6 (1) , 161-178. DOI: 10.17984/adyuebd.87973
• Akpınar, E. (2011). Su okulu: Fen ve teknoloji dersi öğretmenlerinde su farkındalığı oluşturmaya yönelik bir uygulama* . Milli Eğitim Dergisi, 41 (192) , 174-192. Retrieved from https://dergipark. org.tr/en/pub/milliegitim/issue/36186/406835
• Alaş A,Tunç T, Kışoğlu M, Gürbüz H (2009). Öğretmen adaylarının bilinçli su tüketimi davranışları üzerine bir araştırma: Atatürk üniversitesi örneği. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 37 - 49.
• Bulut, S & Şahin, G .(2020). Pedagojik Formasyon Öğrencilerinin Su Tüketim Davranışları ile Su Ayak İzlerinin İncelenmesi. Akdeniz Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,3(2),53-70. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/akuned/issue/56976/690021
• Çakır, A. (2016). Ortaokul öğrencilerinin su kullanımına yönelik tutumlarının ve farkındalıklarının incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
• Çalışkan K., Güneri, E., Bektaş, O.(2018). Beşinci sınıf ortaokul öğrencileri ile anne-babalarının hava, su ve toprak kirliliği ile ilgili kavram yanılgıları arasındaki ilişki. Journal of Social and Humanities Sciences Research,5(30), 4265-4282.
• Çankaya, C. (2014). Fen bilgisi öğretmen adaylarının sürdürülebilir su kullanımına yönelik farkındalıklarının geliştirilmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (ÇŞB), (2018). Su : https://webdosya.csb.gov.tr/db/bolu/icerikler/su-20180222083149.pdf
• Derman, A. & Yaran, M. (2017). Lise öğrencilerinin su döngüsü konusuyla ilgili bilgi yapıları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14 (39) , 255-274. Retrieved from https://dergipark. org.tr/en/pub/mkusbed/issue/31632/289393
• Erdem, A & Gezer, A. (2018). Su stresi, su kıtlığı ve su tasarrufu hakkında halkın farkındalığının belirlenmesi: Akdeniz üniversitesi örnek çalışması. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi. 4(2), 113-122. 10.21324/dacd.408379.
• Falkenmark, M., Lundqvist, J., & Widstrand, C. (1989). Macro-scale Water Scarcity Requires Micro-scale Approaches. Natural Resources Forum, 13(4), 258–267.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), (2018a). Bilim uygulamaları dersi öğretim programı (ortaokul ve imam hatip ortaokulu 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), (2018b). Fen bilimleri dersi öğretim programı (ilkokullar ve ortaokullar 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara.
• Sandelowski, M. (2000). Whatever happened to qualitative description? Research in Nursing and Health, 23(4), 334-340.
• Sandelowski, M. (2010). What’s in a name? Qualitative description revisited. Research in Nursing and Health, 33(1), 77–84.
• Ursavaş, N. & Aytar, A. (2018a). Okul öncesi öğrencilerin su farkındalığı ve su okuryazarlıklarındaki gelişimin incelenmesi: Proje tabanlı bir araştırma. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 3(1), 19-45.
• Ursavaş, N. & Aytar, A. (2019). Determining the changes in water literacy understanding of teachers brought by action-oriented water training. Current Researches in Environmental Education, Ali Gül, Nurcan Uzel, Editör, SRA Academic Publishing, ss.15-38, 2019
• Ursavaş, N. & Aytar, A. (2017). Öğrencilerinin su kavramı ile ilgili bilişsel yapılarının belirlenmesi. VII. Uluslararası Eğitimde Araştırmalar Kongresi, Çanakkale, Türkiye, 27 - 29 Nisan 2017, ss.6
• Ursavaş, N. & Aytar, A. (2018b). “SU”ya yönelik gerçekleştirilen bir doğa eğitimi projesinin ortaokul öğrencilerindeki yansımaları. 10. Uluslararası Eğitim Araştırmaları Kongresi (EAB), Nevşehir, Türkiye, 27 - 30 Nisan 2018
• Ursavaş, N. & Genç, O. (2021). Enhancing Middle School Students’ Cognitive Structure of Water Cycle Through the Use of Water Cycle Educational Game. Kastamonu Eğitim Dergisi, 29 (1) , 239-253. DOI: 10.24106/kefdergi.808605
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık