Aile İşlevselliğinin Psikolojik İhtiyaçları Karşılamadaki Rolü

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 2, 1 - 20, 31.12.2019

Merve Usta

Öz

Amaç: Araştırmada aile işlevselliğinin psikolojik temel ihtiyaçları karşılamadaki rolü incelenmiştir. Tüm insanlar kendi yaşantılarını kendi oluşturmakta, yaşantıları doğrultusunda
hisleri, düşünceleri ve eylemlerini yönlendirmektedirler. Diğer bir ifadeyle
sahip oldukları benlik yapıları bireylerin seçimlerini dolayısıyla hayatlarını
şekillendirmektedir. Ailenin sahip olduğu aile işlevsellik düzeyi ise benliğin gelişimini
etkilemektedir. Dolayısıyla psikolojik ihtiyaçlar aile işlevselliğinden
bağımsız düşünülememektedir. Yöntem: Araştırmaya 189 kadın (69%) ve 85
erkek (31%) katılmıştır. Bu araştırmada aile işlevselliğinin psikolojik
ihtiyaçları yordama düzeyi araştırmak amaçlandığından çoklu regresyon analizi
yapılmıştır. Bulgu: Elde edilen
bulgulara göre aile işlevselliği alt boyutları psikolojik ihtiyaçlar “Sevgi/Ait
olma” alt boyutunu %85, “Özgürlük” alt boyutunu %25, “Güç” alt boyutunu %44 ve
“Eğlenme” alt boyutunu %48 açıklamaktadır. Sonuç:
Sonuç olarak psikolojik ihtiyaçlar aile işlevselliği tarafından açıklanmaktadır.
Sevgi/ait olma ve eğlenme alt boyutları en az iki kişi ile
gerçekleştirilebilirken güç ve özgürlük daha bireysel kalmaktadır. Dolayısıyla
bireyin hayatında ki ilk sosyal kurum olarak kabul edilen aile en fazla
sevgi/ait olma ve eğlenme ihtiyacını karşılamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Aile İşlevselliği, Psikolojik İhityaçlar, Aile

The Role of Family Functionality in Providing Psychological Needs

Öz

Aim: The aim of
this study is to investigate family functionality with psychological needs. All
people create their own lives, direct their feelings, thoughts and actions in
line with their lives. In other words, the self-structures they shape, shape
their choices and thus their lives. The level of family functioning of the
family affects the development of the self. Therefore, psychological needs
cannot be considered independent of family functionality. Method: 189
women (69%) and 85 men (31%) were included in the study. In this research, it
was aimed to investigate family functionality in predicting psychological
needs. So multiple regression analyses was performed. Results: According
to the findings, it can be said that the sub-dimensions of the family
functionality explain 85% of Love/Belongin sub dimension, %25 of Freedom sub
dimension, %44 of Fun sub dimension and %48 of Power sub dimension of
psychological needs. Conclusion: As a result, psychological needs are
explained by family functioning. While sub-dimensions of love and belonging can
be realized with at least two people, power and freedom remain more individual.
Therefore, the family, which is considered to be the first social institution
in the life of the individual, satisfies the need for love/belonging and fun
much more.

Anahtar Kelimeler

Family Functionality, Psychological Needs, Family

Kaynakça

• Arıcı, F. (2012). Yapısal aile terapisi. İ. Keklik ve İ. Yıldırım (Yay.Haz.). Aile Terapisi. Tarihi, Kuram ve Uygulamaları içinde (s.257-272). Ankara, Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği.
• Beavors, R. ve Hampson, R.B. (2000). The beavers systems model of family functioning. Journal of Family Therapy, 22, 128-143.
• Bulut, I. (1993). Ruh hastalığının aile işlevlerine etkisi. Ankara, T. C. Başbakanlık Kadın ve Sosyal Hizmetler Müsteşarlığı.
• Canel, A.N. (2012). Evlilik ve Aile Hayatı. İstanbul, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Nakış Ofset.
• Corey, G. (2008). Theory and practice of counseling and psychotherapy (8 bs.). USA: Brooks/Cole.
• Coşkun, Y. (2007). Ortaöğretim öğrencilerinin umutsuzluk durumları ve aile ı̇şlevselliği ı̇lişkisinin bazı değişkenlere göre ı̇ncelenmesi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 26(26), 11-26.
• Çalışkan, M. (2017). Üstün yetenekli çocuklara sahip ailelerin aile işlevselliği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hasan Kalyoncu üniversitesi, Gaziantep.
• Çalışkan, M., Özbay, Y. ve Toker, M. (değerlendirmede). Systemic family functionality scale. Marriage & Family Review.
• Duba, J. D., Graham, M. A., Britzman, M., ve Minatrea, N. (2009). Introducting the ‘basic needs genogram’ in reality therapy-based marriage and family counseling. International Journal of Reality Tharpy, 28(2), 15-19.
• Epstein, N. B., Baldwin, L.M. ve Bishop, D.S. (1983). The mcmaster family assesment device. Journal of Marital and Family Therapy, 9(2), 171-180.
• Eşici, H. (2014). Romantik İlişki Kalitesinin Erken Dönem Uyumsuz Şemalar, Bağlanma ve Psikolojik İhtiyaçlar Açısından İncelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi üniversitesi, Ankara.
• Falcão, D. V. S. (2010). The family and the elderly: Challenges of contemporaneity. Brazil: Papirus, Campinas.
• Gizir, C.A. (2013). Üniversite öğrencilerinin ilişki inançlarının cinsiyet ve romantik ilişki yaşama durumlarına göre incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 38(170), 372- 383.
• Gladding, S.T. (2014). Family therapy: History, theory and practice (6 bs.). İngiltere, Pearson Education Limited.
• Glasser, W. (1975). Reality therapy: A new approach to psychiatry. New York, HarperCollins Books.
• Glasser, W. (1998). Choice theory: A new psychology of personal freedom. New York, HarperCollins Books.
• Glasser, W. (2002). For parents and teenagers: Dissolving the barrier between you and your teen. New York, HarperCollins
• Goldenberg, H. Ve Goldenberg, I. (2008). Family Therapy: An Overview. Belmont, CA: Thomson Brooks/Cole.
• Kilpatrick, S.D., Bissonnette, V.L. ve Rusbult, C.E. (2002). Empathic auccuracy and acommodative behavior among newly married couples. Personal Relationships, 369-393.
• Madanes, C. (1981). Stratejik Family Therapy. San Fransisco: Jossey-Bass.
• Maslow, A.H. (1943). A theory of human motivation. Psychological Review, 50, 370-396.
• Matejevic, M.D. ve Jovanovic, D.R. (2011). The functionality of families with children with special needs from the systemic perspective. Philosophy, Sociology, Psychology and History, 10(1), 57-66.
• Metcalf, L. (2011). Marriage and family therapy: A practice-oriented approach. New York: Springer Publishing Company.
• Minuchin, S. (1974). Families and family therapy. Cambridge, MA: Harvard University Press.
• Nichols, M.P. (2013). Aile Terapisi: Kavramlar ve Yöntemler. (O. Gündüz, çev). İstanbul, Kaknüs Yayınları.
• Olson, D.H. (2000). Circumplex Model of Marital and Family Systems. Journal of Family Therapy, 22, 144-167.
• Santrock. J.W. (2017). Yaşam boyu gelişim (G. Yüksel, çev. Edt.). Ankara, Nobel Yayın Dağıtım.
• Ulaş, Ö. (2012). Stratejik aile terapisi. İ. Keklik ve İ. Yıldırım (Yay.Haz.). Aile Terapisi. Tarihi, Kuram ve Uygulamaları içinde (s.273-286). Ankara, Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği.
• Wubbolding, R.E., Brickel, J., Imhof, L., Kim, R.I., Lojk, L., ve Al-Rashidi, B. (2004). Reality therapy: A global perspective. International Journal of the Advancement of Counseling, 26(3), 219-228.