Meslek Liselerinde Kültür Derslerine İlgi, Başarı Durumlarının Öğretmen Görüşlerine Göre İncelenmesi

Yıl 2023, , 112 - 140, 23.06.2023

Nurhan Gürlek

https://doi.org/10.55150/apjec.1242866

Öz

Bu çalışmanın amacı, öğretmen görüşlerine göre meslek liselerinde öğrencilerin kültür derslerine ilgi ve başarı durumlarını araştırmaktır. Nitel araştırma yöntemlerinden biri olan durum çalışmasının kullanıldığı araştırmada, çalışma grubu kriterli örneklem modeli kullanılarak belirlenmiştir. Çalışma grubunu İstanbul’un Eyüpsultan, Kadıköy ve Şişli ilçelerinde bulunan dört farklı meslek lisesinde kültür derslerine giren 20 öğretmen oluşturmaktadır. Çalışma grubunda yer alan öğretmenlerden görüşme yoluyla veri toplanabilmesi için yarı yapılandırılmış görüşme formu geliştirilmiştir. Araştırmada elde edilen veriler betimsel içerik analizi tekniğiyle çözümlenmiştir. Elde edilen bulgulara göre meslek lisesinde görev yapan kültür dersi öğretmenlerinin çoğu, öğrencilerin kültür derslerine karşı ilgi ve derse katılımlarının, ölçme değerlendirme açısından derste başarı düzeylerinin orta ve alt seviyede olduğunu belirtmiş, derslerde kullandıkları çeşitli strateji, yöntem ve teknikleri, derse ilginin sağlanması ve başarının arttırılması için okul yönetiminden beklentilerini ve önerilerini vurgulamışlardır. Araştırmanın sonucunda beceriye dayalı derslerde ilgi ve başarının daha yüksek olduğu buna karşılık öğrencilerin sözel ve sayısal derslerin mesleki kariyerlerine katkı sağlamayacağı önyargısıyla hareket ettikleri ve hazırbulunuşluk seviyelerinin yetersiz olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

meslek lisesi, kültür dersi, ilgi, başarı

Research of Interest and Success in Culture Classes in Vocational High Schools According to Teachers' Views

Öz

The study seeks to discover the vocational high school students’ interest and success in culture classes according to teachers’ views. To this end, the study was designed as a case study, which is a qualitative methodology. In terms of the sampling, the purposive sampling was implemented. The study group consisted of 20 teachers who work at 4 different vocational high schools in Eyüpsultan, Kadıköy and Şişli districts in İstanbul. A semi-structured interview was developed to collect data from the teachers in the study group via interview. The data collected through the study was analyzed through descriptive content analysis. According to the findings, most of the culture class teachers working at the vocational high school mentioned that the students’ participation and interest in the culture classes, as well as the success levels in terms of the course assessment and evalutation, are at a mid to low level. Besides, they stressed importance of the various strategies and methods utilized in the classes, their expectations from the school administration to increase the interest and success of the students and their suggestions to that end. As a result of the research, it was found that interest and success were higher in skill-based courses, on the other hand, students acted with the prejudice that verbal and quantitative courses would not contribute to their professional careers and their readiness levels were insufficient.

Anahtar Kelimeler

Vocational high school, culture class, interest, success

Kaynakça

• KAYNAKÇA Akşit, B. Şen, M. ve Coşkun. M.K. (2000). Modernleşme ve eğitim: Ankaradaki ortaöğretim okullarındaki öğrenci profilleri. F. Atacan, vd. (der.). Mübeccel Kıray İçin Yazılar. İstanbul: Bağlam Yayıncılık içinde.
• Aktaş-Yamanoğlu, M. (2006). Kent yoksulu gençlerin yaşam koşulları ve yoksulluğun yeniden üretimi. İletişim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 9–48.
• Aktay, Y. (2002). Eğitimde küresel imkânlar-küreselleşen dünyada eğitimde fırsat eşitliği ve özgürleşim fırsatları üzerine. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(1), 10–22.
• Alkan. C., Doğan. H. ve Sezgin. İ. (1998). Mesleki ve teknik eğitimin esasları. Alkım yayınları: İstanbul
• Balcı, A. (2011). Sosyal bilimlerde araştırma: Yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Baltacı, A. (2018). Nitel araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 231-274.
• Binici, H. ve Arı, N. (2004). Mesleki ve teknik eğitimde arayışlar. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(3), 383- 396.
• Çavuşoğlu, D. ve Savaş, A. D. (2016). Meslek liselerinde çalışan kültür dersi öğretmenlerinin karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri (Pazarcık ilçesi örneği). Çağdaş Yönetim Bilimleri Dergisi, 1(1), 1–13.
• Eşme, İ. (2007). Mesleki ve teknik eğitimin bugünkü durumu ve sorunlar. T.C. Yükseköğretim Kurulu, Uluslararası Mesleki ve Teknik Eğitim Konferansı. Ankara. 04.12.2022 tarihinde https://www.yok.gov.tr/Documents/Yayinlar/Yayinlarimiz/uluslararasi-mesleki-ve-teknik-egitim-konferansi.pdf adresinden indirilmiştir.
• MEB. (2022). Neden mesleki eğitim. Erişim adresi: https://meslegimhayatim.meb.gov.tr/hakkimizda/mesleki-ve-teknik-egitimin-amaci (Erişim Tarihi: 11.12.2022)
• TUİK. (2022). İş gücü istatistikleri. Erişim adresi: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Isgucu-Istatistikleri-Subat-2022-45646 (Erişim Tarihi: 11.12.2022)
• Kalkan, Ö. K. (2014). Meslek liselerini tercih etmede etkili olduğu düşünülen faktörlerin ikili karşılaştırmalar yöntemiyle ölçeklenmesi. Mesleki Bilimler Dergisi, 3(1), 129-146.
• Karasar, N. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık
• MEB. (2013). Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği. Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=18812&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5 (Erişim Tarihi: 10.12.2022)
• Özdemir, M. (2010). Nitel veri analizi: sosyal bilimlerde yöntembilim sorunsalı üzerine bir çalışma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 323-343.
• Özdemir Y., (2016). Kültür derslerine direniş: bir endüstri meslek lisesinde kafa/kol emeği ayrımına dayalı işbölümünün yeniden üretimi. Eğitim Bilim Toplum Dergisi, 53(14), 68-111.
• Sağlam, A. Ç., Dönmez, N. (2016). Meslek liselerinde öğrenci devamsızlığının nedenleri ve olası çözüm yollarına ilişkin yönetici ve öğretmen görüşleri. Çağdaş Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(1), 1-9.
• Tekin, S., Yılmaz, M. (2004). Meslek liselerinde kimya öğretiminin sorunları ve çözüm önerileri. VI. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, İstanbul.
• Tınaztepe, G., Kemali, S. ve Sezer-Evcan, S. (2021). Meslek liseleri zorunlu matematik dersi öğretim programlarının karşılaştırılması: Türkiye ve Finlandiya. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(4), 1245-1258.
• Turan. K. (1996). Ahilikten günümüze mesleki ve teknik eğitimin tarihi gelişimi. Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakükltesi Yayınları nu: 129. İstanbul.
• Yazgan, Ç. Ü. Suğur, N. (2018). Aşağıya düşüş korkusu ve yukarıya çıkma umudu: Meslek lisesi öğrencilerinin zenginlik ve yoksulluk algilari üzerine sosyolojik bir araştırma. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 21(1), 269-310.
• Yazgan, Ç. Ü. (2018). Sermayenin temsili bağlamında meslek lisesi öğrencilerinin kültür ve meslek derslerine yönelik görüşleri: Eskisehir ili örneği. Journal of Economy Culture and Society, (58), 45-65
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.