YARATICI LİDERLİK GELİŞTİRMEDE ENNEAGRAM ÖĞRETİSİNİN ROLÜ

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 2, 169 - 186, 31.12.2019

Nursefa Keskin Ertan Gündüz

Öz

Bu çalışmada Yaratıcı
Liderlik Anlayışı ile Enneagram biliminin ilişkisi üstünde durulmuştur.
Yaratıcılık evrimi düzeyi olarak Endüstri 4.0, Toplum 5.0, Robot İşletim
Sistemi kavramlarının kullanıldığı günümüzde, Enneagram bilimini kullanan bir
liderin ortaya koyacağı başarı ve işletmedeki yaratıcı liderliğin oluşumuna
etkisi merak konusudur. Akıllı üretim çağının yaşandığı, karanlık fabrikaların
konuşulduğu dünyamızda; kurum başarısının en önemli etkenlerinden biri de
değişimin temel unsuru olan liderlerin, kurum çalışanlarının değişime ikna
edilmelerinde Enneagram öğretisi kurtarıcı olabilecektir. Stratejik insan
kaynakları yönetimi penceresinden bakan öğrenen örgütler, rekabet
üstünlüğünde kişisel
yetenek ve becerileri öncelikle ele alacaklardır.
Dijital dönüşüm ile şekil değiştiren kurumlarda Enneagram öğretisi ile özgün
ve doğru bir şekilde örgütlenerek yönetilen çalışanların Akıllı Toplum
Dönemi’nde öncü olacakları düşünülmektedir. Araştırma,
2018-2019 Eğitim-Öğretim Yılında Afyonkarahisar İl Milli Eğitim Müdürlüğüne
bağlı eğitim kurumlarında çalışan yöneticilerden oluşmaktadır. Örneklem grubu,
ilde bulunan 817 yöneticinin % 15 ‘ine tekabül eden 123 yöneticinin rastgele
seçilmesi ile oluşmuştur.   2018-2019 Eğitim
Öğretim yılında Afyonkarahisar İl Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından hazırlanan,
Zafer Kalkınma Ajansı tarafından desteklenen ‘’Keşfediyoruz’’ adlı proje
eğitimi kapsamında liderlik ve Enneagram konusunda, 123 yöneticiye 2 grup
halinde, 30’ar saatten toplamda 60 saat teorik ve uygulamalı olarak proje
eğitimi verilmiştir. Bu proje eğitimi esnasında hem tutum hem de düşünceleri
içeren verilerden, Enneagram testinden (Don Richardo Riso, Russ
Hudson:2009)  ve yaratıcı liderlik
ölçeğinden (Doktora Tezi ADA 2012) elde edilmiştir.    Çalışmada, yöneticilerin yaratıcı liderlik
kavrayışında olup olmadığı ve yaratıcı liderlikte Enneagramdan nasıl faydalanılması
gerektiği üzerinde durulmuştur. Öz farkındalığa sevk eden Enneagram öğretisi
somut biçimde ele alınmaya çalışılmış, yaratıcı liderlik ile ilişkisinin de
yönetime katkısı irdelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Enneagram, Liderlik, Yaratıcı Liderlik

Kaynakça

• Ada Dikmen, Banu. (2012). Yaratıcı liderlik ölçeğinin geliştirilmesi ve okul öncesi yönetici ve öğretmenlerinin yaratıcı liderlik özelliklerinin incelenmesi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmış Doktora Tezi İstanbul.
• Baloğlu, N. ve Karadağ, E. (2009). Ruhsal Liderlik Üzerine Teorik Bir Çözümleme, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, (15), 8.
• Bolat, T., Aytemiz, S., Bolat, O.İ. ve Erdem, B. (2008). Yönetim ve Organizasyon, Ankara: Detay Yayınları.
• Çetin, N., Beceren, E. (2007). Lider Kişilik: Gandhi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Yıl/Volume: 3, Sayı/Issue: 5.
• Deming, W.E. (1994). Japonlara Kaliteyi Öğreten Amerikalı - Japon Mucizesinin Mimarı. İstanbul: Form Yayıncılık.
• Düren, Z. (2000). 2000’li yıllarda yönetim. İstanbul: Alfa Yay.
• Erçetin, Ş. (2000). Lider Sarmalında Vizyon. Ankara: Nobel Yay.
• Erçin, H. Ş. (2018). Sağlıklı yaşam biçimi davranışları ile Enneagram kişilik tipleri arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Aile Hekimliği Anabilim Dalı, Tıpta Uzmanlık Tezi. Ankara.
• Erdoğan, İ. (2007). İşletmede Davranış. Ankara: Evrim Ofset Matbaacılık.
• Eren, E. (1993). Yönetim Psikolojisi. İstanbul: Beta Yay.
• Koçel, T. (2010). İşletme Yöneticiliği. İstanbul: Beta Yay.
• Marşap, A. (1999). Yaratıcı Liderlik. Ankara: Öncü Kitap.
• Ölçer, F. ve Özyilmaz, A. (2008). Güncel Yönetim ve Organizasyon Yaklaşımları. Ankara: Seçkin Yay.
• Özkan, M. (2012). Liderlik hangi sıfatları, nasıl alıyor? liderlik konulu makalelerin incelenmesi examining leadership articles: whichcharacteristicsand how leadershipcomprises? Gaziantep University Journal of Social Sciences (http://jss.gantep.edu.tr) 2016 15(2):615-639 ISSN: 2149-5459 s.621(Erişim tarihi:03.01.2019)
• Pesen, S. R. (2015). Grafik Tasarım Göstergelerinin Algılanmasında Kişilik Faktörünün Enneagram Modeline Göre İncelenmesi, İstanbul Kemerburgaz Üni̇versi̇tesi̇, Sosyal Bi̇li̇mler Ensti̇tüsü, Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
• Sezgül, İ. (2010). Liderlik ve Etik: Geleneksel, Modern Ve Post Modern Liderlik Tanımları Bağlamında Bir Değerlendirme.Toplum Bilimleri, (4),7.
• Sternberg R J. (2005). WICS: A Model of Positive Educational Leadership Comprising Wisdom, Intelligence and Creativity Synthesized [Electronic version] Educational Psychology Review, 17,(3), s.193. (Erişim tarihi:24.01.2019).
• Subaş, A. (2017). Okul yöneticilerinin “Liderlik stilleri” ile “Enneagram Kişilik Tipleri” arasındaki ilişkinin incelenmesi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmış Doktora Tezi. İstanbul.
• Taşdöven, H. Emhan, A. ve Dönmez, M. (2012). Liderlik Tarzı ve Mizaç-Karakter İlişkisi: Polis Teşkilatında Bir Uygulama, Yönetim ve Ekonomi Celal Bayar Üniversitesi, İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 19, Sayı 2.
• Ünüsan, Ç. (1997). Günümüz işletmelerinde lider ve güç kavramının pazarlama dağıtım kanalı yönetimi açısından önemi. Eskişehir Anadolu Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi,13(1-2).
• Veccohio, R. (1988). Organizational Behavior. ABD: The Dryden Press International
• Yildirim, R. (1998). Yaratıcılık ve Yenilik. İstanbul: Sistem Yay.