OKUL YÖNETİCİLERİNİN ÖRGÜTSEL GÜVEN ALGILARI İLE OKUL KÜLTÜRÜ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 1, 67 - 90, 25.06.2021

Jale Zinet Ertuk Aydın Balyer

Öz

Bu araştırmanın amacı okul yöneticilerinin örgütsel güven düzeylerinin ile okul kültürü arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Yine bu çerçevede okul yöneticilerinin örgütsel güven düzeylerinin ve okul kültürü algılarının cinsiyet, yaş, kıdem, çalışılan okul türü ve eğitim durumlarına göre farklılık gösterip göstermediğinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Bu araştırma nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama deseniyle yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma evrenini ise İstanbul ili Avrupa yakasında bulunan 25 ilçede görev yapmakta olan 375 okul yöneticisi oluşturmaktadır. Araştırmada veriler ‘‘Örgütsel Güven Ölçeği’’ ve “Okul Kültürü Ölçeği” ile toplanmıştır. Veriler, SPSS programı ile analiz edilmiştir. Çalışmada okul yöneticilerinin örgütsel güven düzeyleri ve okul kültürü algıları orta düzeyde çıkmıştır. Çalışmada okul yöneticilerinin örgütsel güven düzeyleri ve okul kültürü algıları yaş, mesleki kıdem, eğitim durumları ve cinsiyet değişkenlerinde farklılık göstermektedir. Yine çalışma sonucunda okul yöneticilerinin örgütsel güven algıları ile okul kültürü arasında orta düzeyde pozitif bir ilişki bulunmuştur. Okul yöneticilerinin örgütsel güven düzeylerinin arttırılması amacıyla çalışma koşullarında iyileştirmeler yapılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Yönetici, Okul Kültürü, Örgütsel Güven, okul

THE ANALYSIS OF THE RELATIONSHIP BETWEEN THE SCHOOL ADMINISTRATORS’ ORGANIZATIONAL PERCEPTIONS AND SCHOOL COLTURE

Öz

The aim of this study is to examine the relationship between the organizational trust level of school administrators and school culture. In this respect, it is aimed to determine whether the organizational trust level and school culture perception of school administrators differ according to gender, age, seniority, school type and educational status. This research has been carried out with the relational screening pattern, which is one of the quantitative research methods. The target population of the study is comprised of 375 school administrators working in 25 districts on the European side of İstanbul. In the research, the data were collected through ‘’Organizational Trust Scale’’ and ‘’School Culture Scale’’ and analysed through the SPSS program. As a result of the responses given by the school administrators to the questions about organizational trust, the level of organizational trust has been found moderate. The school administrators’ perception of school culture is also at a medium level. In the study, the organizational trust level and the school culture perception of school administrators differed in age, professional seniority, educational status and gender, and a moderately positive relationship has been found between organizational trust and school culture. Improvements in working conditions are recommended to increase the organizational trust level of school administrators.

Anahtar Kelimeler

school administrator, School Culture, Organizational Trust Level, School.

Kaynakça

• [1]. Aktaş, E. (2019). İlkokul Öğretmenlerinin Okul Kültürü Algı Düzeylerinin İncelenmesi.(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• [2]. Altunay,E., (2017), ilköğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel güven ve adanmişlik düzeyleri arasindaki ilişkinin incelenmesi, Milli Eğitim Dergisi, 46, 37 – 66.
• [3]. Alp, İ. (2017). Ortaokul öğrencilerinin bireysel değerleri ile okul kültürüne ilişkin algılarının incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü: İstanbul.
• [4]. Asunakutlu, Tuncer. (2002), Örgütsel Güvenin Oluşturulmasına İlişkin Unsurlar ve Bir Değerlendirme, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı:9.
• [5]. Baş, G., Şentürk, C. (2011). İlköğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel adalet, örgütsel vatandaşlık ve örgütsel güven algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 17(1), 29-62.
• [6]. Başol,G., Altay, M.,(2009), Eğitim Yöneticisi ve Öğretmenlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 58, 191 – 216.
• [7]. Bursalıoğlu, Z. (2000). Okul Yönetiminde Yeni Yapı ve Davranış. Ankara: Pegem Yayınları.
• [8]. Büyüköztürk, Ş. (2006). Araştırmaya yönelik kaygı ölçeğinin geliştirilmesi. Eğitim Yönetimi, 3(4), 453- 464.
• [9]. Cemaloğlu, N.,Şahin, D., (2007), Öğretmenlerin mesleki tükenmişlik düzeylerinin farklı değişkenlere göre incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi,15, 465-484.
• [10]. Çevik, A., Köse, A. (2017). Öğretmenlerin Okul Kültürü Algıları İle Motivasyonları Arasındaki İlişkinin İncelemesi, İnsani ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi. 6, 2. 996-1014.
• [11]. Çelik, V. (1999). Eğitimsel liderlik. Ankara: Pegem Yayınları.
• [12]. Çelik, V. (2000). Okul kültürü ve yönetimi. Ankara: Pegem A Yayınları.
• [13]. Demrican Çakar, N. (2008). Üretim sektöründe örgütsel güven, adalet algıları ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişkilerin incelenmesi. İktisat İşletme ve Finans, 23 (269), 110-132.
• [14]. Erdoğan, İ. (2000). Okul yönetimi ve öğretim liderliği. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• [15]. Fırat, N. (2007). Okul Kültürü ve Öğretmenlerin Değer Sistemleri. Yayımlanmamı doktora tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• [16]. George, J. M. and Jones, G. R. (1998). Understanding and Managing Organizationa Behavior, New Jersey: Pearson.
• [17]. Halıcı, M.; Söyük, S. ve Gün, İ. (2015). Sağlık çalışanlarında örgütsel güven, Yönetim ve ekonomi araştırmaları dergisi, 13 (3), 180-198
• [18]. Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., Anderson, R. E., ve Tatham, R. L. (2013). Multivariate Data Analysis, Pearson Education Limited.
• [19]. Kalemci Tüzün, İ. (2007). Güven, örgütsel güven ve örgütsel güven modelleri.
• [20]. Karabıyık, L., (2015), Effects Of Corporate Governance Level On The Financial Performance Of Companies: A Research On BIST Corporate Governance Index (XKURY), Ege Akademik Bakış Dergisi, 2, 265 – 274
• [21]. Karasar, N. (2000). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Nobel Yayın Dağıtım, 9.basım, Ankara
• [22]. Kocatürk,H., (2016), school culture as predictor of teachers’ attitudes towards professional development: mediating role of organizational trust,
• [23]. Kuyumcu, M. (2007). İlköğretim okullarında okul kültürü ve takım liderliği (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ
• [24]. Maslowski, R. (2001). School culture and school performance: An explorative study into the organizational culture of secondary schools and their effects. (Doctoral dissertation). University of Twente, Enschede, Holland.
• [25]. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2009). İlköğretim Matematik Dersi 1.-5. Sınıflar Öğretim Programı. Ankara
• [26]. Niu, K-H. (2010). Organizational Trust and Knowledge Obtaining in Industrial Clusters. Journal of Knowledge Management, 14 (1), 141-155.
• [27]. Pulat, D. (2010). Hemşirelerin yönetici hemşirelerinin otantik liderliğe ilişkin algıları ve örgütsel güven düzeyleri. (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• [28]. Safran, B . (2003). Eğitim Alanında Sektörel Kriz Kaynakları. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi ,10.
• [29]. Schoen L. T. & Teddlie, C. (2008). A” new model of school culture: a response to a call for conceptual clarity”, School Effectiveness and School Improvement, 19 ( 2), 129–153.
• [30]. Sertel, G. (2016). Okullarda Örgüt Kültürünün Öğretmenlerin İş Motivasyonuna Etkisi( 81 Denizli İli Honaz İlçe Örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• [31]. Şişman, M., & Turan, S. (2005). Eğitim ve okul yönetimi.,Eğitim ve okul yöneticiliği el kitabı (s. 99-146). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• [32]. Şişman, M. (2007). Örgüt Kültürü (Eskişehir İl Merkezindeki İlkokullarda Bir Araştırma). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Basımevi.
• [33]. Sünbül, A. M. (2003). Temel psikolojik ihtiyaçlar ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. VII. Ulusal PDR Kongresi Bildiri Özetleri Kitabı, Malatya, s.85.
• [34]. Taşkın,F.,Dilek, R.,(2010). Örgütsel güven ve örgütsel bağlilik üzerine bir alan araştirmasi, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2,37-46.
• [35]. Taymaz, H. (2003). İlköğretim ve Ortaöğretim Okulu Müdürleri için Okul Yönetimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık. [36]. Terzi, A. R. (2011). Örgüt kültürü. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• [37]. Thomas, D. C. (2003). People skills for global business. CA: Berrett-Koehler Publishers.
• [38]. Uğurlu, Z. (2015). Okul örgütü ve yönetimi, Ankara: Pegem Akademi.
• [39]. Waller, W. (1932). The Sociology of Teaching. New York: Russell and Russell.
• [40]. Yaşar,E. (2005) , Eğitimde yabancılaşma olgusu ve öğretmen: lise öğretmenleri üzerine sosyolojk bir araştırma, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3, 395, 417
• [41]. Yılmaz,E. (2006). Okullardaki örgütsel güven düzeyinin okul yöneticilerinin etik liderlik özellikleri ve bazı değişkenler açısından incelenmesi(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Selçuk Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• [42]. Zorlu Yücel, P. (2006). Örgütsel Güven ve İş Tatmini İlişkisi ve Bir Araştırma, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.