Bu çalışmada, fren balatası üretiminde günümüzde tercih edilen toksik esaslı malzeme bileşenlerinin yerine saflığı yüksek, düşük
maliyetli ve en önemlisi insan sağlığı açısında zararlı olmayan tozları kullanmak amaçlanmıştır. Bu doğrultuda, fren balatası
üretiminde genellikle dört veya beş bileşen olarak çoklu sayıda kullanılan hammaddelere alternatif olarak, üretimde içeriğe
eklenecek tamamen seramik esaslı iki bileşenli yeni kompozit malzemeler geliştirilmiştir. Ayrıca, bu kompozit malzeme içeriği
ile birlikte fren balatası ömrünün de uzatılması hedeflenmiştir. Kompozitin ana kompozisyonunu oluşturan başlangıç
malzemesinde itriyum stabilize tetragonal zirkonya (Y-TZP) tozları matris faz olarak tercih edilmiştir. Y-TZP yüksek refrakterlik
ve tokluk değerleri göstermesi sebebiyle kompozisyonun temel bileşimini oluşturmaktadır. Y-TZP içerisine belirli oranlarda
alümina (Al2O3) ve mangan oksit (MnO) takviyesi yapılarak hazırlanan başlangıç bileşimlerinin soğuk izostatik preslenmesi
(CIP) sonrası 1500-1600oC’de sinterlenmesi ile yığınsal prototip numuneler üretilmiştir. Numunelerdeki faz ve mikroyapısal
değişim ile birlikte fiziksel ve mekanik özellikler, sırasıyla X-ışını kırınımı (XRD), taramalı elektron mikroskobu (SEM) ve
enerji saçınımlı X-ışını (EDX) spektroskopisi, Arşimet yoğunluk ölçümü, Vickers sertlik ve tokluk analizleri ile triboloji aşınma
testleri uygulanarak tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçlar birlikte değerlendirildiğinde, fren balata sistemlerinin üretiminde
içeriğe eklenecek bir seramik kompozit örneğinin, seramik esaslı malzemelerden hazırlanarak yüksek mekanik özelliğe ve düşük
aşınmaya sahip olabileceği mümkün görülmüştür. Böylece, bu çalışma ile fren balatalarının mevcut üretim teknolojileri üzerine
farklı yeni bir yaklaşım sunulmuştur.
In present research, it was aimed to utilize high-purity, low-cost, and most importantly non-toxic powders for human health
instead of their toxic-based material counterparts which are now preferred in brake pads production. For this purpose, ceramicbased two-component bearing new composite materials added to content in production were developed for common raw
materials that consisted of generally four or five constituents used in the production of brake pad. In addition, it was also expected
to extend the life span of brake pad by this composite material content. In the brake pad production, yttrium-stabilized tetragonal
zirconia (Y-TZP) powders were preferred to matrix phase among the starting materials that forming the main composition of
composite. Y-TZP was also considered as key component due to its high refractory and toughness properties. The bulk prototype
samples were produced by cold isostatic pressing (CIP) and following the sintering at 1500-1600oC from starting formulations
that composed of alumina (Al2O3) and manganese oxide (MnO) reinforcement into the Y-TZP matrix phase at certain
proportions. Phase and microstructural changes in the samples as well as their physical and mechanical properties were
respectively determined by using X-ray diffraction (XRD), scanning electron microscopy (SEM) and energy dispersive X-ray
(EDX) spectroscopy, Archimedes’ density measurement, Vickers hardness and toughness analyses and tribology wear tests.
When the results are evaluated together, it is seen that a ceramic composite sample which will be added to the content in the
production of brake lining systems can be prepared from ceramic based materials and can have high mechanical property and
low wear. Thus, this study clearly proposes a new different approach to current production technologies of brake pads.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Engineering |
Journal Section | Articles |
Authors | |
Publication Date | May 25, 2019 |
Submission Date | September 5, 2018 |
Published in Issue | Year 2019 Volume: 7 Issue: 2 |