The Presence of the Hurrians During the Assyrian Trade Colonies Period According to the Kültepe Texts

Yıl 2025, Cilt: 19 Sayı: 2, 565 - 588, 17.12.2025

Derya Ünver

https://doi.org/10.46931/aran.1694847

Öz

KÜLTEPE METİNLERİNE GÖRE ASUR TİCARET KOLONİLERİ DÖNEMİ’NDE HURRİ VARLIĞI

Öz

Öz
ASUR TİCARET KOLONİLERİ DEVRİNDE HURRİ VARLIĞI

Hurriler, M.Ö. 3. Binyılın ilk yarısından itibaren yazılı kaynaklarda karşımıza çıkmaktadır. Hurrilerin 2. Binyıl başlarında Fırat ile Van Gölü arasına oturdukları kabul edilmektedir. Çünkü bir taraftan Nuzi vesikalarında, diğer taraftan Akkad sülalesi vesikalarında Hurrice şahıs adları geçmektedir. Anadolu’da ise Asur Ticaret Kolonileri Çağında keşfedilen binlerce çivi yazılı tabletin içinde çok sayıda Hurrice şahıs, meslek, nesne ve tanrı adları tespit edilmiştir.
Çalışmamızda, Hurriler ve Hurrice hakkında bilgi vermeye ve Kültepe metinlerinde geçen Hurrice kelimeleri bir araya getirmeye çalışacağız.
Anahtar Kelimeler: Asur Ticaret Kolonileri Devri, Kültepe Tabletleri, Subartu, Hurrice









ABSTRACT
HURRİ EXISTENCE DURING THE PERIOD OF THE ASSYRIAN TRADING COLONIES

The Hurrians appear in written sources from the first half of the 3rd millennium BC. It is accepted that the Hurrians settled between the Euphrates and Lake Van at the beginning of the 2nd millennium. Because Hurrian names are mentioned in the Nuzi documents on the one hand, and in the Akkadian dynasty documents on the other. In Anatolia, many Hurrian names of personel, professional and object have been identified in thousand of cuneiform tablets discovered during the Assyrian Trade Colonies Period.
In our study, we will try to provide information about the Hurrians and Hurrian and to bring together the Hurrians words in the Kültepe texts.
Keywords: Assyrian Trade Colonies Period, Kültepe Tablets, Subartu, Hurrian

Anahtar Kelimeler

Asur Ticaret Kolonileri Devri , Kültepe Tabletleri , Subartu , Hurrice

Kaynakça

• Albayrak, İrfan. ‘Fünf Urkunden aus dem Archiv von Peruwa, Sohn von Šuppibra’ JEOL 39, 95-105, 2006.
• Albayrak İrfan-Çayır Murat. ‘Yerli Halka Ait Bir Grup Kültepe Tableti’,Archium Anatolicum ,12 /1, 1-20, 2018.
• Alemdar, Derya. Kizzuwatna Memleketi İle Hitit Devleti Arasında Yapılan Antlaşmalar, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eski Çağları ve Kültürleri Bölümü (Hititoloji) Anabilim Dalı Ankara 2006, (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi)
• Barjamovic, Gojko. A Historical Geography of Anatolia In The Old Assyrian Colony Period, Cppenhagen, 2011.
• Bayram, Sebahattin. ‘Kültepe Tabletlerinde Geçen Yeni Bir Vade İfadesi ve Çıkan Neticeler’, X. Türk Tarih Kongresi, II. Cilt Ankara, 1990, 453-462.
• Bayram, Sebahattin – Çeçen, Salih. ‘Yeni Belgelerin Işığında Eski Anadolu’da Kölelik Müessesesi’ BELLETEN, Cilt: I X, TTK, Ankara, 1996, 579-645.
• Bilgiç, Emin. ‘Die Ortsnamen der kappadokischen Urkunden im Rahmen der alten Sprachen Anatoliens, AfO XV, Türk Tarih Kurumu Ankara, 1951a.
• Bilgiç, Emin. Kapadokya Tabletlerinde Geçen Yerli Apaletifler ve Bunların Eski Anadolu Dilleri İçerisinde Yeri, Ankara, 1953.
• Bryce, Trevor. The Kingdom of the Hittites, Oxford: Oxford University Press, 2005.
• Çeçen, Salih. ‘Yerli Kralların Mabedleri Ziyareti Ve Çıkan Neticeler’, Hititoloji Kongresi, 1998, 119-124.
• Donbaz, Veysel. ‘Some Remerkable contracts of 1B Period Kültepe Tablets II’, Aspects of Art and Iconography: Anatolia and its Neighbors, Studies i Honor of Nimet Özgüç, (in: J.Mellik, E.Porada, T. Özgüç) Ankara Türk Tarih Kurumu, 131-154.
• Erol, Hakan. Eski Asurca Metinlerde Meslek Adları ve Unvanlarla Geçen Şahıs İsimleri, Ankara (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
• ----------- ‘Bir Kültepe Metnine Göre Eski Asur Devrinde Subartu Bölgesi’ DTCF Dergisi 52: 2, (2012), 1-10. Garelli, Paul. Les Assyrians en Cappodoce, Paris, 1963.
• Giorgieri, Mauro. ‘Hurrice ve Urartuca’, Aktüel Arkeoloji Dergisi 36, (2013), 84-88.
• -----------Schizzo grammaticale della lingua Hurrica, in: La civilta dei Hurriti (= Parola del passato 55), Napoli, 171-277, 2000.
• Goetze, A. Hethiter, Hurriter und Assyrer. Oslo, 1936.
• Gökçek, L. Gürkan – İnce, Gülbin. ‘Asur Ticaret Kolonileri Çağında Anadolu’da İnanç Sistemi’, Fırat Üniversitesi Orta Doğu Araştırmaları Dergisi 45, (2016), 43-56.
• Günbattı, Cahit. ‘Yeniden İşlenen Bir Kültepe Tableti (Kt. g/t 42 + z/t 11)”, Belleten 51, (1987), 1-8.
• Hecker, Karl. “Hitit Çivi Yazısının Kökeni Hakkında”, Uluslararası 1. Hititoloji Kongresi Bildirileri 19-21 Temmuz 1990, Çorum, 43-53.
• Kammenhuber, Annelies. ‘Die Arier im Vorderen Orient und die historischen Wohnsitze der Hurriter’, Orientalia 46, (1977), 129-144.
• Kloekhorst, Alwin. Kanišite Hittite, London, 2019.
• Larsen, M. T. - Moller, E. Five Old Assyrian Texts, Marchands, Diplomates et Empereurs, Études Sur la Civilisation Mésopotamienne Offertes à Paul Garelli, ed. D. Charpin ve F. Joann, ed. D. Charpin ve F. Joannès, Paris, s. 227-252, 1991.
• Murat Karakurt, Leyla. Hurrice Dilbilgisi, Ankara, 2021.
• Richter, Thomas, Bibliographisches Glossar des Hurritischen. Wiesbaden: Harrassowitz Verlag, 2010.
• ----------Studien zu den altassyrischen Texten und zur Pantheongeschichte Nordmesopotamiens, 2012.
• Salvini, M.‘Una lettera di Hattušiliş I relativa alla pediione contro Hahhum’, SMEA XXXI, (1994), 61-80.
• ----------The Earliest Evidences of the Hurrians Before the Formation of the Reign of Mittani, Istituto per tudi Micenei ed Egeo-Anatolici, 99-115, Roma, 1996.
• Süel, Aygül. ‘Ortaköy Šapinuwa arşivinde yer alan Hurrice Tabletlerin Belgelenmesi Projesi’, Çorum Kazı ve Araştımalar Sempozyumu, Çorum, 2012, 219-235.
• Şahin, Hasan Ali. “Kültepe Metinlerinde Geçen Tanrı Adları”, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’ne sunulan yayınlanmamış Doktora Tezi.
• ----------Eskiçağ’da Kayseri ve Çevresi, Tiydem Yayıcılık, Ankara, 2013.
• Trameri, A. Hurrian Presence and Identity in Kizzuwatna. İstanbul: Hititoloji Yayınları, 2024.
• Ünal, Ahmet. Hititler Devrinde Anadolu, Cilt 1, İstanbul 2002.
• Veenhof, K.R. ‘Status and offices of an Anatolian gentleman, Two unpublished letters of Huharimatuka from Karum Kanish’, 1989, 515-525.
• ----------The Old Assyrian List of Year Eponyms from Karum Kanish aits Chronological Implications. Leiden: Nederlands Historisch-Archaeologisch Instituut, 2003.
• ---------- “Some displaced Tablets from Kārum Kanesh (Kültepe). (kt 86/k 48, kt 86/k 204 and kt 91/k 539)”, AoF 35/1 (2008). 10-27.
• ----------M. Weeden, Kanišite Hittite, London, 2018.
• Wegner,I. Hurritisch, Eine Einführung, Wiesbaden, 2000.
• ----------Hurritisch, Eine Einführung, 2, überarbeitete Auflage, Wiesbaden 2007.
• Wilhelm, Gernot. The Hurrians, Warminster, (English übersetzung von Wilhelm G.) 1982.
• ----------A Hurrian Letter from Tell-Brak, Iraq 53, (1991), 159-168.
• ----------Hurrian, R.D. Woodard (Hrsg), The Cambridge Encylopedia of the Word’s Ancient Languages, Cambridge, 2004, 95-118.
• ---------- ‘Hurrian’, The Ancient Languages of Asia Minor, Cambridge Universty Press, 2008.