RESEARCH ON THE MASS AND CARBON CONTENT OF DEAD WOOD COMPONENTS IN DIFFERENT STAND TYPES IN KAHRAMANMARAŞ BAŞKONUS RESEARCH FOREST

Yıl 2022, Cilt: 4 Sayı: 1, 109 - 128, 30.06.2022

Seda Tat , Mahmut Reis

https://doi.org/10.57165/artgrid.1137910

Öz

There is a linear relationship between global warming and carbon emissions. Biomass is used in carbon calculations in forest areas, which has an extremely important place in the carbon cycle, and studies on carbon storage values of dead materials in forest areas are extremely insufficient. In this study, the masses (t/ha) and carbon contents of dead wood and dead branch components (t/ha) of pure Red Pine (Pinus brutia Ten.), Black Pine (Pinus nigra Arnold) and Taurus Fir (Abies cilicica Carr.) growing naturally under similar conditions were determined according to different tree species. The research was carried out within the borders of Başkonuş Research and Application Forest in Kahramanmaraş province of Turkey. In order to evaluate the stand and establishment types by determining the number of sample areas with a preliminary inventory study in the research area, 5 circular sampling areas were taken in each layer to reflect the general characteristics of the stand in each stand and a total of 15 sample areas were taken (3×5 replicates sample area = 15 sample area). Carbon content analysis of dead materials was carried out with Elemental Analyzer. According to the tree species, the average dead wood mass values in the research area were in Red Pine, Black Pine, Fir stands, respectively; it was determined as 46.584 t/ha, 9.194 t/ha, 40.402 t/ha. According to the results obtained, the average dead wood carbon contents in the research area according to the tree species in the Red Pine, Black Pine and Fir stands respectively; it was determined as 51.153%, 54.749%, 53.415%. Similarly; according to tree species, the average dead branch mass values in the study area are respectively in Red Pine, Black Pine and Fir stands; 4.286 t/ha, 5.846 t/ha, 11.563 t/ha has been determined. According to the results obtained, the average carbon content of dead branches in the study area according to tree species in Red Pine, Black Pine and Fir stands, respectively; it was determined as 51.780%, 55.529%, 54.180%. As a result of the research, it has been determined that the lignin content is the most important factor that changes the carbon content of dead wood among tree species. This research has revealed that dead wood components in different stands in the forests in our country also store a significant amount of carbon, and that dead materials should be used in calculations to determine carbon pools.

Anahtar Kelimeler

Dead wood, dead branch, carbon contents, mass of dead material.

Proje Numarası

2019/5-13D

KAHRAMANMARAŞ BAŞKONUŞ ARAŞTIRMA ORMANINDA FARKLI MEŞCERE TİPLERİNDE ÖLÜ ODUN BİLEŞENLERİNİN KÜTLESİ VE KARBON İÇERİKLERİ ÜZERİNE ARAŞTIRMALAR

Öz

Küresel ısınma ile karbon salınımı arasında doğrusal bir ilişki mevcuttur. Karbon döngüsünde son derece önemli bir yer tutan orman alanlarında biyokütle karbon hesaplamalarında kullanılmakta olup, ormanlık alanlarda yer alan ölü materyallerin karbon depolama değerleri ile ilgili olarak yapılan araştırmalar son derece yetersizdir. Yapılan bu araştırmada benzer koşullarda doğal yayılış gösteren saf Kızılçam (Pinus brutia Ten.), Karaçam (Pinus nigra Arnold) ve Toros Göknarı (Abies cilicica Carr.) ölü odun ve ölü dal bileşenlerinin kütleleri (t/ha) ve karbon içeriklerinin (%C) farklı ağaç türlerine göre değişimi tespit edilmiştir. Araştırma Türkiye’nin Kahramanmaraş ili Başkonuş Araştırma ve Uygulama Ormanı sınırları içinde gerçekleştirilmiştir. Araştırma sahasında bir ön envanter çalışması ile örnek alan sayısı tespit edilerek meşcere ve kuruluş tiplerinin değerlendirilebilmesi için her bir meşcerede meşcerenin genel karakteristiklerini yansıtacak şekilde her katmanda 5’er adet dairesel örnekleme alanı alınmış ve toplamda 15 adet örnek alan alınmıştır (3×5 tekrar örnek alan= 15 örnek alan). Ölü materyallerin karbon içerikleri analizi Elemental Analiz Cihazı ile gerçekleştirilmiştir. Yapılan çalışmalar sonucunda; ağaç türlerine göre araştırma alanındaki ortalama ölü odun kütle değerleri Kızılçam, Karaçam, Göknar meşcerelerinde sırasıyla; 46.584 t/ha, 9.194 t/ha, 40.402 t/ha olarak belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre ağaç türlerine göre araştırma alanındaki ortalama ölü odun karbon içerikleri Kızılçam, Karaçam, Göknar meşcerelerinde sırasıyla; % 51.153 % 54.749, % 53.415 olarak belirlenmiştir. Benzer şekilde; ağaç türlerine göre araştırma alanındaki ortalama ölü dal kütle değerleri Kızılçam, Karaçam, Göknar meşcerelerinde sırasıyla; 4.286 t/ha, 5.846 t/ha, 11.563 t/ha olarak belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre ağaç türlerine göre araştırma alanındaki ortalama ölü dal karbon içerikleri Kızılçam, Karaçam, Göknar meşcerelerinde sırasıyla; % 51.780, % 55.529; % 54.180 olarak belirlenmiştir. Araştırma sonucunda ağaç türleri arasında lignin içeriğinin ölü odun karbon içeriğini değiştiren en önemli faktör olduğu tespit edilmiştir. Bu araştırma ülkemizde yer alan ormanlarda farklı meşçerelerdeki ölü odun bileşenlerinin de önemli miktarda karbon depoladığını, karbon havuzlarının belirlenmesinde ölü materyallerin hesaplamalarda kullanılması gerektiğini ortaya koymuştur.

Anahtar Kelimeler

Ölü odun, ölü dal, karbon içerikleri, ölü materyal kütlesi

Proje Numarası

2019/5-13D

Kaynakça

• Anonim, (2000). Türkiye geliştirilmiş toprak haritası sınıf ve haritaları. Toprak Su Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara.197s.
• Anonim, (2012). Kahramanmaraş Orman Bölge Müdürlüğü, Kahramanmaraş Orman İşletme Müdürlüğü Başkonuş Orman İşletme Şefliği Fonksiyonel Orman Amenajman Planı 2012-2021 Iv. Yenileme. 578s.
• Anşin, R., (1983). Türkiye'nin flora bölgeleri ve bu bölgelerde yayılan asal vejetasyon tipleri, K.Ü. Orman Fakültesi Dergisi Kastamonu, 6(2), 318-339.
• Bozkurt, A. Y., & Erdin N. (2011). Ağaç Teknolojisi. İstanbul Üniversitesi, Orman Fakültesi Yayınları No:5029. Ders Kitabı I No:2. Bs, İstanbul, 445s.
• Browning, B.L., (1963). The chemistry of wood. Interscience Publishers, (OCoLC) 8997562461963, London, New York, 689s.