EVALUATION OF LAKE BAFA NATURE PARK IN TERMS OF ECOTOURISM POTENTIAL

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 2, 194 - 215, 31.12.2023

Gamze Çoban , Tendü Hilal Göktuğ

https://doi.org/10.57165/artgrid.1354445

Öz

Ecotourism is a type of travel and visitation that promotes the sustainability of natural and cultural resources while also fostering the economic development of local communities, and it is guided by a sense of responsibility towards minimizing adverse environmental impacts. The purpose of this study is to assess the ecotourism potential of Bafa Lake Nature Park, situated in the provinces of Aydın and Muğla. In the research, the SWOT Analysis technique was employed following on-site observations and literature reviews. According to the conducted analysis, the region's strengths in terms of ecotourism include the lake's ecosystem, the diversity of flora and fauna, and its archaeological significance. In this context, it has been determined that with the right planning strategies, the area has the potential to evolve into an international ecotourism hub. Its weaknesses encompass the escalating pollution in Lake Bafa over time and deficiencies in the ecotourism infrastructure. Consequently, there is a perceived threat that ecotourism in the region could decline due to the extinction of fish and waterfowl species, along with an increase in unpleasant odors during the summer months. In the light of these findings, various suggestions have been presented to enhance the ecotourism potential in the region and serve as an important guide.

Anahtar Kelimeler

Sustainable tourism, Ecotourism, Bafa Lake Nature Park, Turkey.

BAFA GÖLÜ TABİAT PARKI’NIN EKOTURİZM POTANSİYELİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

Ekoturizm, doğal ve kültürel kaynakların sürdürülebilirliğini destekleyen, bunun yanı sıra yerel halkların ekonomik kalkınmasına destek olan, çevrenin olumsuz etkilenmesi konusunda sorumluluk güdüsü ile hareket etme esasına dayalı seyahat ve ziyaret şeklidir. Bu çalışmanın amacı, Aydın ve Muğla illeri içerisinde yer alan Bafa Gölü Tabiat Parkı’nın ekoturizm potansiyelini ortaya koymaktır. Araştırmada yerinde gözlemler ve literatür incelemeleri sonrasında SWOT Analizi tekniği kullanılmıştır. Gerçekleştirilen analizlere göre yörenin ekoturizm açısından en güçlü yönleri göl ekosistemi, flora ve fauna çetiştililiği ile arkeolojik değerleridir. Bu bağlamda doğru planlama yaklaşımları ile alanın uluslararası bir ekoturizm merkezine dönüşme fırsatı olduğu tespit edilmiştir. Zayıf yönleri ise her geçen gün Bafa Gölü’nde artan kirlilik ve ekoturizm altyaısındaki eksikliklerdir. Bu bağlamda balık ve su kuşları türlerinin yok olması ve yaz aylarında artan koku sebebi ile bölgede ekoturizmin yok olabileceği tehdit olarak görülmüştür. Bu bulgular ışığında bölgedeki ekoturizm potansiyelinin artırılmasına yönelik çeşitli öneriler sunularak, önemli bir rehber niteliği taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilir turizm, Ekoturizm, Bafa Gölü Tabiat Parkı, Türkiye.

Kaynakça

• Akbana, A., & Bulut, Y. (2021). Uluabat Gölü Ramsar Alanının Ekoturizm Açısından Değerlendirilmesi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 8(2), 286-294.
• Akın, T. & Gül, A. (2020). Isparta-Atabey yöresinin ekoturizm potansiyeli ve turizm rotalarının belirlenmesi. Journal of Architectural Sciences and Applications, 5(2), 221-240.
• Anonim (2023). Söke, Serçin Mahallesi Nüfus Verileri. (https://www.nufusune.com/144555-aydin-soke-sercin-mahallesi-nufusu).
• Anonim (2023a). Milas, Kapıkırı ve Gölyaka Mahallesi Nüfus Verileri. (https://www.nufusune.com/milas-ilce-nufusu-mugla).
• Altanlar, A., Kesim, G. A. (2011). Sürdürülebilir Turizm Planlaması İçin Yöre Halkı ve Yerli Turistlerin Davranış ve Beklentilerini Anlamaya Yönelik Bir Araştırma; Akçakoca Örneği. Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi, 3(2), 1-20.
• Atalay, A. (2012). Bafa Gölü Tabiat Parkının Ornitofaunası’nın ve Bölgeyi Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Aydın.
• Atalay, A., Onmuş, O., Gül, O., & Olgun, K. (2012). Bafa Gölü Tabiat Parkı’nın ornitofaunasının ve alanı olumsuz yönde etkileyen çevresel faktörlerin belirlenmesi. 21. Ulusal Biyoloji Kongresi, 3(07), 947.
• Beyhan, Ş. G., Ünügür, S. M. (2010). Çağdaş gereksinmeler bağlamında sürdürülebilir turizm ve kimlik modeli. İTÜDERGİSİ/a, 4(2), 79-87.
• Bozkurt, S. G. (2019). Gürün ilçesinin ekoturizm potansiyelinin incelenmesi. Journal of the Institute of Science and Technology, 9(4), 2255-2265.
• Bozkurt, S. G. (2020). Sivas’ın Doğal Ve Kültürel Kaynaklarının Ekoturizm Potansiyeli Açısından Değerlendirilmesi. Turkish Journal of Forest Science, 4(2), 172-189.
• Çeken, H., Karadağ, L. ve Dalgın, T. (2007). Kırsal Kalkınmada Yeni Bir Yaklaşım Kırsal Turizm ve Türkiye’ye Yönelik Teorik Bir Çalışma, Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 7(1): ss.1-14.
• Demir, C., Çevirgen, A. (2006). Ekoturizm yönetimi. Nobel Yayınları No: 859, Ankara.
• Eken, G., Bozdoğan, M., İsfendiyaroğlu, S., Kılıç, DT., Lise, Y. (editörler) (2006). Sulakalanlar. Türkiye’nin Önemli Doğa Alanları, pp.42-44, Doğa Derneği, Ankara.
• Ekim, V. (2017). Bafa Gölü Tabiat Parkı Ve Çevresinin Ekoturizm Potansiyelinin Belirlenmesi Ve Çevre Sorunları. Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Muğla, Türkiye.
• Erdoğan, N., & Yağcı, Ö. (2002). Sürdürülebilirlik bağlamında ekoturizmin sosyal, ekonomik ve çevresel etkiler bakımından değerlendirilmesi. In First Tourism Congress of Mediterranean Countries (pp. 17-21).
• Gökçe, F. (2006). Yerel Destinasyonlarda Turizm Potansiyelinin Belirlenmesinde Swot (Fütz) Analizi Tekniği. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Lisansüstü Öğretim Yönetmeliği’nin Turizm Ve Otel İşletmeciliği Anabilim Dali Yüksek Lisans Tezi
• Gülçin, D. (2020). Evaluation of the relationship between the visual aesthetic liking of landscapes and landscape diversity with the objective paradigm. Bartin Orman Fakültesi Dergisi, 22(3), 802-818.
• Gültekin, Y. S., & Gültekin, P. (2012). Kabatepe Orman Kampı-Karavan ve Çadırlı Kamp Alanının Rekreasyonel Değerinin Korunması ve Geliştirilmesine İlişkin Öneriler, I.Rekreasyon Araştırmalar Kongresi, 12-15 Nisan 2012, ss. 353-363, Antalya.
• Herda, A., Brückner, H., Müllenhoff, M., Knipping, M. (2019). From the Gulf of Latmos to Lake Bafa: On the history, geoarchaeology, and palynology of the lower Maeander Valley at the foot of the Latmos Mountains. Hesperia: The Journal of the American School of Classical Studies at Athens, 88(1), 1-86.
• Inskeep, E. (1991). “Tourism Planning an Integrated and Sustainable evelopment Approach”, Van Nosrand Reinhold, New York. Karaşah, B. (2020). Kentsel Ekosistemleri Destekleyen Bir Yeşilyol Önerisi: Arhavi Örneği. Kent Akademisi, 13(4), 736-750.
• Kaya, F. & Yıldırım, G. (2020). Ekoturizm potansiyeli açısından Doğu Karadeniz Bölgesi’nin değerlendirilmesi. Tourism and Recreation, 2(2), 125-133.
• Kaypak, Ş. (2010). Ekolojik turizmin sürdürülebilirliği. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 2(2).
• Kete, R., Yılmaz, İ., Karakulak, S., Yıldırım, A. (2005). Bafa Gölü Çevresi Herpetofaunasının Çeşitliliği. Anadolu Üniversitesi Bilim Ve Teknoloji Dergisi, 6(1), 87-96.
• Kızılaslan, N., & Ünal, T. (2014). Tokat ilinin ekoturizm/kırsal turizm potansiyeli ve swot analizi. Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi, (9), 45-61.
• Kocalar, A. C. (2018). Tarihi Çevre Koruma Sorunlari:(Karia Devleti) “Herakleia-Latmos “. International Journal of Social Humanities Sciences ResearcH, 5(19), 654-662.
• Koçan, N. (2011). Murat Dağı’nın Ekoturizm Potansiyelinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(3).
• Kuru, M., Balık, S., Ustaoğlu, M.R., Ünlü, E., Taşkavak, E., Gül, A., Yılmaz, M., Sarı, H.M., Küçük, F., Kutrup, B., Hamalosmanoğlu, M. (2001). Türkiye’de Bulunan Sulak Alanların Ramsar Sözleşmesi Balık Kriterlerine Göre Değerlendirilmesi, Proje Kesin Raporu, 55-58.
• Koçan, N. (2012). Ekoturizm ve Sürdürülebilir Kalkınma: Kızılcahamam-Çamlıdere (Ankara) Jeopark ve Jeoturizm Projesi. Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi, 2(6), 69-82.
• Küçük, M. (2013). Çamlık kasabası turizm potansiyelinin değerlendirilmesi için çözüm önerileri. International Journal of Social and Economic Sciences, 3(2), 35-45.
• KüçüksümbüL, A., Toygar, A., & Tarcan, G. (2020). Bafa Gölü’nün Hidrokimyasal ve Hidrojeolojik İncelenmesi: Sürdürülebilir Su Kaynak Yönetimi. Jeoloji Mühendisliği Dergisi, 44(2), 195-222.
• Külekçi, E. A., & Bulut, Y. (2012). Erzurum ili Oltu ve Olur ilçelerinde en uygun ekoturizm etkinliğinin analitik hiyerarşi süreci yöntemi ile belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 43(2), 175-189.
• Meteoroloji Genel Müdürlüğü (2023). Söke, Didim ve Milas İklim Verileri. (https://www.mgm.gov.tr/) Milli Parklar Yönetmeliği (1986). Resmî Gazete Tarihi: 12.12.1986 Resmî Gazete Sayısı: 19309. (https://www.mevzuat.gov.tr/)
• Ovalı, P. K. (2006). Farklı Turist, Farklı Turizm, Farklı Mimari: Çevreci Turist, Ekolojik Turizm, Ekolojik Turizm Mimarisi, Turizm ve Mimarlık Sempozyumu, TMMOB Antalya Şubesi, Antalya.
• Öztunalı-Kayır, G. (1998). “Batı Akdeniz Kıyıları Taşıma Kapasitesi ve Ekoturizm”, Türkiye Kıyıları 98, Türkiye’nin Kıyı ve Deniz Alanları, II. Ulusal Konferans Bildirileri Kitabı.
• Öztürk, Y., & Yazıcıoğlu, İ. (2002). Gelişmekte olan ülkeler için alternatif turizm faaliyetleri üzerine teorik bir çalışma. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(10), 183-195.
• Polat, A.T. (2006). Karapınar İlçesi ve Yakın Çevresi Peyzaj Özelliklerinin Ekoturizm Kullanımları Yönünden Değerlendirilmesi Üzerine Bir Araştırma. Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, pp.305, Konya.
• Robert, G.D. (2002). Strategic development and SWOT Analysis at the University of Warwick. Eur. J.Op. Res. 152, 631–640.
• Sungur, Z. (2012). Sürdürülebilir ekoturizmin toplumsal etkileri: Türkiye’den örnekler. In International Conference on Eurasian Economies (Vol. 1, No. 1, pp. 338-344).
• Surat, H. (2016). Artvin ilinin eko turizm potansiyelinin değerlendirilmesi. Karadeniz Araştırmaları, (52), 139-158.
• Şaşı, H., & Yabanlı, M. (2015). Bafa Gölü’nün Biyo-Çeşitliliği ve Çevresel Sorunları (Muammer Tuna, Ed., Bafa Gölü Havzasında Toplum Destekli Ekoturizm Faaliyetlerinin Belirlenmesi, s. 96-132). Güney Ege Kalkınma Ajansı (GEKA) TR32-14/DFD/0043 No’lu Proje, Muğla.
• Tosunoğlu, Z., Sarı, H. M., Kaykaç, H. M., & Ünal, V. (2015). Bir Devrin Sonu: Sakizburnu Dalyanı, 18. Sualti Bilim Ve Teknoloji Toplantisi, 14-15 Kasim 2015, İzmir, Türkiye.
• Tuna, M. (2015). Bafa Gölü Havzasında Toplum Destekli Ekoturizm Faaliyetlerinin Belirlenmesi.
• Tutcu, A. (2021). Ekoturizm ve Türkiye’nin ekoturizm potansiyelinin değerlendirmesi. Atlas Sosyal Bilimler Dergisi, 1(6), 68-82.
• URL-1. https://gezimanya.com/sites/default/files/inline-images/bafa-golu-2.jpg. Erişim Tarihi: Ekim 25, 2023.
• URL -2. https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Phalacrocorax_ pygmeus_1_%28Martin_Mecnarowski%29.jpg/800px-Phalacrocorax_pygmeus_1_%28Martin_Mecnarowski%29.jpg. Erişim Tarihi: Ekim 25, 2023.
• URL-3. https://cdn.download.ams.birds.cornell.edu/api/v1/asset/204612321/. Erişim Tarihi: Ekim 25, 2023.
• URL-4. https://www.aydincagiriyor.com/tr/aydincagiriyor/kultur/muzeler/sercin-ekoturizm-merkezi/251. Erişim Tarihi: Ekim 20, 2023.
• Ürker, O. (2015) Bafa Gölü ve çevresinin toplum destekli ekoturizm faaliyetlerinin belirlenmesi projesi, GEKA, Muğla, s.142;146;158.
• Yabanlı, M., Necla, T, Tenekecioglu, E., & Uludag, R. (2011). Bafa Gölü'ndeki toplu balık ölümleri üzerine bir araştırma. Sakarya University Journal of Science, 15(1), 36-40.
• Yalçınkaya, N. M. (2021). Adana İli-Kozan İlçesinin Ekoturizm Potansiyelinin Sürdürülebilir Turizm Yaklaşımıyla Araştırılması. Turkish Journal Of Forest Science, 5(2), 478-495.
• Yaylı, A., & Sürücü, Ö. (2016). Özel ilgi turizmi. Ankara: Detay Yayıncılık.