Darren Aronofsky'nin Mother Filmi ve Baba-nın- Adları

Yıl 2019, Sayı: 2, 8 - 21, 29.09.2019

Şefik Özcan

https://doi.org/10.46372/arts.613699

Öz

Bu
yazı, Yönetmen Darren Aronofsky’nin Mother
(Anne, Darren Aronofsky, 2017) filmindeki teolojik göstergeleri ve filmin
bütünselliği içindeki mitolojik anlatıyı, Lacancı Psikanalitiğin kavramlarıyla
çözümlemeyi amaçlamaktadır. Başlıkta geçen Baba-nın-Adları
ifadesi, Lacan’ın 8 Temmuz 1953 ve 20 Kasım 1963 tarihlerinde on yıl arayla
yaptığı ve görünüşte farklı türden konulara dair iki konuşmasına dayanan
konferansının devamında, Baba-nın-Adları
Semineri’nin adıdır. Makalenin böylesi bir başlıkla ele alınmasının
nedenlerinden birini; Yönetmenin, filmin anlatısı içerisindeki yaratma sıkıntısı
yaşayan yazarı, Pascal’ın Memorial adlı
eserinin başına yazdığı gibi, “(…) filozofların ve bilginlerin Tanrı’sı
–olarak- değil, İbrahim’in, İshak’ın, Yakup’un Tanrı’sı(…)” –olarak- tasvir
edişi oluşturmaktadır(Pascal Blaise; 1654, s. 02). Diğer nedenlere gelince; Filmin
anlatı örgüsünde bir Tanrı’yla gerçekte karşılaşılmıştır. Bir adım ötesinde bir
Tanrı’yla birlikte yaşanmıştır. Ve buna rağmen her gerçek gibi, o da
erişilmezdir. Ve bu erişilmezlik, aldatmayanla, yani; film boyunca
hissettirilen ‘kaygı’ ile gösterilir.

 

Filmin
anlatısı içerisindeki simgeler, ‘simge’ adına layık bir şekilde işaretlenen
cesetlerdir. Bir cesedin etrafında, insan türünü karakterize eden ilişkiler
mevcuttur. Tam da bu ilişkiler dolayısıyla cesedin kendisi, yaşamış olduğu
gerçeğini, apaçık bir şekilde, orada öylece duran bir ‘fazla’ olarak muhafaza
eder. Bu insanileştiren bir şeye dönüşür.

 

Filmin
tamamı, Lacan’ın ‘aktarım’ dediği şeyi özetler gibidir. Bu nedenle filmin
sonunda, hiçbir Ad’a sahip olmayana yapılan aktarımı vahşet dolu bir
törensellik eşliğinde izleriz. 

 

Anahtar Kelimeler

Mother filmi, Teoloji, Psikanaliz, Lacan

Teşekkür

Bu makalenin yazım sürecinde, esinleyici görüşlerini esirgemeyen meslektaşım Okan Şahin'e ve desteğini yanımda olarak her an hissettiren Berfin Yıldırım'a teşekkürü bir borç bilirim. Onlar olmasa, bu makalede olmazdı.

Kaynakça

• Blaise, P. (1654), Memorial, Grand Rapids, MI: Christian Classics Ethereal LibraryDerrida, J. (2008), Khõra, (Çev: Didem Eryar), İstanbul, Kabalcı Yayınevi.Derrida, J. (2008), İsim Hariç, (Çev: Didem Eryar), İstanbul, Kabalcı Yayınevi, Eisenstein, P. (2014), Lacan ve Çağdaş Sinema, (Editör: Todd McGowan-Sheila Kunkle, Çeviren: Yasemin Ertuğrul-Caner Turan), İstabul, Say Yayınları. Eski Ahit, Bap 3, 13-14.Lacan, J. (2014), Baba-nın-Adları, (Çev: Murat Erşen), İstanbul, MonoKL Yayınları.Lacan, J. (2017), Benim Öğrettiklerim, (Çev: Murat Erşen), İstanbul, MonoKL Yayınları.