Gönen Deltası Kumul Bitki Çeşitliliği, Tehdit Faktörleri ve Çözüm Önerileri

Yıl 2019, Cilt: 20 Sayı: 2, 208 - 217, 15.09.2019

Fatih Satıl , Gülendam Tümen , Selami Selvi

https://doi.org/10.17474/artvinofd.517291

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmanın amacı, Gönen deltasındaki
kıyı kumul bitkilerini ve bu alanlardaki çevre sorunlarını tespit etmektir.
Ayrıca, kumul alanlardaki bitki çeşitliliğini tehdit eden faktörlere çözüm
önerileri sunmaktır. Floristik çalışmalar sonucunda alanda; 32 familyaya ait 78
cins ve 89 takson tespit edilmiştir. Bölgedeki kumul alanların karakteristik
florasında Asteraceae, Brassicaceae, Amaranthaceae ve Apiaceae familyaları
ağırlıktadır. Cakile maritima, Salsola
kali ve Halimione portulacoides neredeyse
bütün araştırma alanlarına yayılmış durumdadırlar. Sahada yapılan floristik ve
ekolojik gözlemler sonucunda, kumul türlerin yayılış alanlarındaki tehdit
faktörleri belirlenmiştir. Sanayi ve kanalizasyon sularının arıtılmadan akarsu
ve denize akıtılması, tarımsal faaliyetler ve kıyılardan kum alımı gibi çeşitli
nedenler kumul alanların hızla kirlenmesine yol açmaktadır. Bölgedeki dericilik
sektörü su kaynaklarına ve kumul alanlara en önemli zararı veren
faaliyetlerdendir. Kumul bitki türlerinden özellikle Pancratium maritimum soğanlarının halk tarafından toplanıyor
olması ve yayılış alanındaki habitat bozulmaları bu türün popülasyonlarını
oldukça düşürmüştür. Bölgedeki ekolojik sorunların temelinde denetimsizlik ve
bilinçsizlik yer almaktadır. Bu nedenle, ekolojik planlama sürecinde
sanayicilerin ve bölge halkının da bilinçlendirilmesi önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Balıkesir , Biyoçeşitlilik , Ekoloji , Flora , Gönen , Halofit

Kaynakça

• Avcı M, Avcı S, Akkurt S (2015) Coastal dune vegetation in Turkey: a geographical perspective. International Conference on the Mediterranean Coastal Environment MEDCOAST 2015, Varna, Bulgaristan, 6-10 Ekim 2015, vol.1: 397-405.
• Avcı M (2017)Türkiye’nin Kıyı Kumullarında Bitki Örtüsü, Yasal ve Bilimsel Boyutlarıyla: Kıyı (Ed. H. Turoğlu ve H. Yiğitbaşıoğlu), Jeomorfoloji Derneği Yayını No: 1, Anka matbaa, İstanbul: 63-92.
• Davis P (1965-1985). Flora of Turkey and East Aegean Islands, Vol. 1-9, Edinburgh University Press, Edinburgh.
• Davis P, Mill RR, Tan K (1988) Flora of Turkey and East Aegean Islands (Supplements I), Vol. 10, Edinburgh University Press, Edinburgh.
• Efe R (1993) Marmara Denizi güneyinde Karabiga-Tahirova arasındaki kıyı kesiminin çevresel jeomorfolojisi. Türk Coğrafya Dergisi, 28:293-306.
• Efe R (1995) Gönen ve dolaylarında gözlenen çevre sorunlarına coğrafi bir yaklaşım. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Öneri Dergisi, 1(2): 97-101.
• Erinç S (2001) Jeomorfoloji II (3.Basım) (Güncelleştirenler: A.Ertek ve C. Güneysu). Der Yay. No: 294, İstanbul.
• Güner A, Özhatay N, Ekım T, Başer KHC (2001) Flora of Turkey and East Aegean Islands (Supplements II), Vol. 11, Edinburgh University Press, Edinburgh.
• Öner HH, Akbin G (2010) Kapıdağ Yarımadası’nın Fitossoyolojik ve Fitoekolojik Yönden İncelenmesi. T.C. Çevre ve Orman Bak. Ege Ormancılık Ens. Müd. Teknik Bülten No:46
• Özşahin E (2013) Gönen Çayı Deltası’nın Toprak Özelliklerinin Coğrafi Açıdan Değerlendirilmesi. Ekev Akademi Dergisi 17(57): 233-246.
• Özşahin E, Ekinci D (2012) Marmara Denizi deltaları ve insan. Türkiye’nin Kıyı ve Deniz Alanları IX. Ulusal Kongresi 14-17 Kasım 2012, Antakya/Hatay, s.: 325-333.
• Özşahin E, Ekinci D (2013) Marmara Denizi deltaları. III. Ulusal Jeomorfoloji Sempozyumu Bildiriler Kitabı (Editörler: Hüseyin Korkmaz, Atilla Karataş), s.: 26-37, Hatay: Color Ofset.
• Strid A, Tan K. (eds.) (1991) Mountain flora of Greece. Vol. 2., Edinburgh University Press. Edinburgh, UK.
• Tutin TG, Heywood VH, Burges NA, Valentine DH, Walters SM, Webb DA (1964-1980). Flora Europae, Vol: 1-5, Cambridge at Univ. Press, Cambridge.
• Tümen G, Satıl F, Selvi S (2018) Manyas (Bandırma-Balıkesir) Kuş Cenneti ve Çevresinin Florası Üzerine Araştırmalar. International Symposium of Bandırma and Its Surroundings, p 397-415, Bandırma – Balıkesir / Turkey.