The Role of Music Through the Perspective of Romani Musicians in the Social Inclusion Processes of Romans Living in Turkey

Yıl 2022, Cilt: 28 Sayı: 48, 1 - 11, 31.03.2022

İlker Kömürcü

https://doi.org/10.54614/ArtVis.2022.987465

Öz

The purpose of this research is to demonstrate the role of music in the process of social inclusion of Romans living in Turkey through the perspective of Romani musicians. The research is qualitative and is planned in a phenomenological pattern. Phenomenology is a research method used to access information about the analyzed phenomenon by obtaining data from the experiences of individuals. For this purpose, interviews were conducted with 9 Romani musicians using a semi-structured interview form. Audio-recorded interviews were transcribed and analyzed by using a content analysis method. In the context of the themes that emerged within the scope of the research, the role of music in the social inclusion processes of Romans was discussed and evaluated in the terms of employment, housing, education, public and social services, socio-cultural relations with society. According to the results of the research, the protection of social rights and insured work are the main problems of Roman musicians. The Roman District is necessary for the survival of the Romani music culture, but on the other hand, this formation has negative effects on the social inclusion processes. It has been concluded that Romani music culture can be a tool in both increasing the continuity of Romani children's education and overcoming the problems related to social inclusion.

Anahtar Kelimeler

Music, Romans, Romani musicians, social inclusion

Roman Müzisyenlerin Gözüyle Türkiye’de Yaşayan Romanların Sosyal İçerme Süreçlerinde Müziğin Rolü

Öz

Bu araştırmanın amacı; Türkiye’de yaşayan Romanların sosyal içerme süreçlerinde müziğin rolünü Roman müzisyenlerin bakış açısıyla ortaya koymaktır. Araştırma nitel bir araştırma olup olgubilim (fenomonolojik) desende planlanmıştır. Olgubilim, bireylerin deneyimlerinden elde edilen veriler doğrultusunda incelenen olgu ile ilgili bilgilere ulaşmak için kullanılan bir araştırma yöntemidir. Bu amaç doğrultusunda yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak 9 Roman müzisyenle bireysel sözlü görüşmeler yapılmıştır. Görüşmeler yazıya dökülerek bilgisayar ortamına aktarılmış ve içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Araştırma kapsamında ortaya çıkan temalar doğrultusunda Romanların sosyal içerme süreçlerinde müziğin rolü; istihdam, barınma, eğitim, kamusal ve sosyal hizmetler ve toplumun diğer kesimleri ile sosyo-kültürel ilişkiler bağlamında ele alınmış ve değerlendirilmiştir. Araştırma sonucuna göre, Roman müzisyenlerin sosyal haklarının korunması ve sigortalı çalışma konusu başlıca sorun alanı olarak görülmektedir. Roman müzik kültürünün yaşaması için Roman Mahallesi oluşumu gerekli görülürken diğer yandan bu oluşumun toplumun diğer kesimleri ile sosyal içerme süreçlerine olumsuz etkileri bulunmaktadır. Roman müzik kültürünün, hem Roman çocukların eğitiminin devamlılığının artırılmasında hem de sosyal içerme ile ilgili sorunların aşılmasında bir araç olabileceği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Müzik, Romanlar, Roman müzisyenler, sosyal içerme

Kaynakça

• Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü. (2016). Roman vatandaşlara yönelik strateji belgesi (2016-2021). Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı. http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/04/20160430-11-1.pdf
• Akdemir, D. Ş. (2015). Ayrımcılıkla mücadele: çingenelere yönelik ayrımcılık kapsamında pozitif ayrımcılık uygulamalarına eleştirel bir yaklaşım (Tez No. 399608) [Doktora, Hacettepe Üniversitesi]. Yüksek Öğretim Kurulu Tez Merkezi.
• Akgül, B. (2010). Türkiye çingenelerinin politikleşmesi ve örgütlenme deneyimleri. Öneri, 9(34), 213-222.
• Akkan, B. E., Deniz, M. B., & Ertan, M. (2011). Sosyal dışlanmanın Roman halleri. İstanbul, Sosyal Politika Forumu ve Anadolu Kültür. http://www.spf.boun.edu.tr/content_files/Roman_Kitap_TR.pdf
• Avrupa Komisyonu. (2009). Turkey 2009 progress report. Commission of the European Communities. https://www.ab.gov.tr/files/AB_Iliskileri/Tur_En_Realitons/Progress/turkey_rogress_report_2009.pdf
• Avrupa Komisyonu. (2010). Turkey 2010 progress report. Commission of the European Communities. https://www.avrupa.info.tr/sites/default/files/201611/tr_rapport_2010_ en.pdf
• Avrupa Komisyonu. (2011). Irkçılığa ve hoşgörüsüzlüğe karşı Avrupa Komisyonu Türkiye raporu. Commission of the European Communities. http://www.coe.int/t/ dghl/monitoring/ecri/country-bycountry/turkey/TUR-CBC-IV-2011-005-TUR.pdf.
• Baker, C., Wuest, J., & Stern, P. N. (1992). Method slurring: the grounded theory/phenomenology example. Journal of Advanced Nursing, 17(11), 1355-1360.
• Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı (BAKKA), Zonguldak Valiliği, & Eren Enerji. (2015). Sosyal dışlanma sorunsalı ve Zonguldak Roman araştırması. Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı. http://bakkakutuphane.org/upload/dokumandosya/sosyal-dislanma-sorunsali-vezonguldakromanarastirmasi_1 _ 2_3.pdf
• Beissinger, M. (2001). Occupation and ethnicity: constructing identity among professional Romani (Gypsy) musicians in Romania. Slavic Review, 69(1), 24-49.
• Bilton, T., Bonnett, K., Jones, P., Lawson, T., Skinner, D., Stanworth, M., & Webster, A. (2008). Sosyoloji. Siyasal Kitabevi.
• Çubukçu, S. U. (2011). Mekânın izdüşümünde toplumsal cinsiyet: Sulukule Mahallesi ve Romanlar. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 44, 83-106.
• Deniz, M., Deniz, A. Ç., Diktaş, A., & Balcıoğlu, M. (2015). Rom and Lom people in Uşak city: Smiths (Demirciler) and sieve makers (Elekçiler). R. Efe, M. Ayışığı, Ö. Düzbakar, & M. Arslan (Ed), Turkey at the beginning of 21th century: Past and present (s. 482-495) içinde. St. Kliment Ohridski University Press, Sofia.
• Dişli, S. Ö. (2016). Çingene mi, Roman mı? Bir inşa süreci. AÜDTCF Antropoloji Dergisi, (31), 97-117.
• Doğu Marmara Kalkınma Ajansı (MARKA), Romanlar Federasyonu, & Kalkınma Bakanlığı. (2015). Kocaeli’de yaşayan Roman vatandaşların istihdam edilmesinin önündeki engellerin kaldırılması projesi araştırma raporu. Doğu Marmara Kalkınma Ajansı. https://www.kalkinmakutuphanesi.gov.tr/assets/upload /dosyalar/kocaelide_yasayan_roman_vatandaslarin_istihdam_edilmesinin_onundeki_engellerin_kaldirilmasi_arastirma_raporu_dfd2015.pdf
• Durmaz, N. (2015). Eğlence sektöründe çalışma koşulları ve ayrımcılık: Çingeneler örneği. Çalışma ve Toplum, 1, 259-291.
• Duygulu, M. (1995). Türkiye çingenelerinde müzik. Tarih ve Toplum, 137, 294-297.
• Genç, E. (2015). Avrupa Birliği Roman çerçevesi ve Türkiye’nin Roman politikalarına yansımaları. H. Ateş (Ed), Tarihten günümüze Türkiye’de Romanlar (s. 1-17) içinde. Bursa Kültür Yayınları.
• Genç, Y., & Seyyar, A. (2016). Sosyal Hizmet Terimleri (Ansiklopedik "Sosyal Pedagojik Çalışma" Sözlüğü). Sakarya Kitabevi.
• Gökçe, D. (2018). Romanların konut ayrışmasını etkileyen faktörler: Aydoğdu Mahallesi, Tekirdağ. Megaron, 13(2), 263-276.
• Gümüş, İ. (2020). Kırklareli Romanları’nın emek piyasasına erişimi ve sosyal içerme politikaları üzerine bir araştırma. Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1), 139-152.
• Gürboğa, N. (2016). Türk-Yunan nüfus mübadelesi ve devletin mübadil Romanlara ilişkin söylem ve politikaları. Yakın Doğu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 109-140.
• Hancock, I. (2002). We are the Romani people (Ames am e Rromane dzene). University of Hertfordshire Press.
• Karan, U. (2017). Görmezlikten gelinen eşitsizlik: Türkiye’de Romanların barınma ve eğitim hakkına erişimi. Uluslararası Azınlık Hakları Grubu. https://minorityrights.org/wpcontent/uploads/2017/06/MRG_Rapor.pdf
• Kuş, E. (2003). Nicel-nitel Araştırma Teknikleri. Anı Yayıncılık.
• Marsch, A. (2008). Türkiye çingenelerinin tarihi hakkında. Uzpeder, E., Roussinova, S. D., Özçelik, S., & Gökçen, S. (Ed.), Biz buradayız! Türkiye’de Romanlar, ayrımcı uygulamalar ve hak mücadelesi (s. 5-18) içinde. Edirne Roman Derneği Yayını. https://hyd.org.tr/attachments/article/30/biz_buraday%C4%B1z_turkiye’de_romanlar -1.pdf
• Marsh, A., & Strand, E. (2005). Reaching the Romans: A Report on the feasibility studies "mapping" a number of Roma (Roma) communities in İstanbul. International Romani Studies Network.
• Marushiakova, E., & Popov, V. (2006). Osmanlı İmparatorluğu’nda Çingeneler. (B. Tırnakçı, Çev.). Homer Kitabevi.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis. Sage Publications.
• Multon, K. D. (2010). Interrater reliability. Salkind N. J. (Ed.), Encyclopedia of research design (s. 627-629) içinde. Sage Publications.
• Özkan, A. R. (2000); Türkiye Çingeneleri. Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Patton, M. Q. (2002). Qualitative research and evaluation methods (3rd Ed.). Sage Publications.
• Powel, R. (2014). Roma integration in the UK. People. Place and Policy, 8(1), 1-3. [Crossref]
• Rodgers, G., Gore, C., & Figueiredo, J. B. (1995). Introduction: Markets, citizenship and social exclusion. Gerry, R., Charles, G., & Jose, B. F. (Ed.), Social exclusion rhetoric, reality, responses (s. 1-40) içinde. International Institute for Labour Studies.
• Schutter, O. (2010). Avrupa Sosyal Şartı’nın Avrupa Romanları’nın entegrasyonuna katkısı. Olivier, D. S. (Ed), Avrupa sosyal şartı: Avrupa için yeni bir anayasa (s. 45-71) içinde. Avrupa Konseyi.
• Türnüklü, A. (2000). Eğitim bilim araştırmalarında etkin olarak kullanılabilecek nitel araştırma tekniği: Görüşme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 24, 543-559.
• Walker, A., & Walker, C. (1997). Britain divided the growth of social exclusion in the 1980s and 1990s. Child Poverty Action Group.
• Yağlıdere, A. (2007). Kentsel mekânların kullanımında sosyal kategori olarak Romanlar (Konak İlçe Belediyesi Ege Mahallesi örneklemi) (Tez No. 215738) [Yüksek Lisans, Dokuz Eylül Üniversitesi]. Yüksek Öğretim Kurulu Tez Merkezi.
• Yerlikaya, H., & Koçancı, M. (2018). Bir sosyal politika sabiti olarak sosyal içerme: Avrupa Birliği’nin sosyal içerme stratejileri üzerine bir inceleme. Namal, M. K. (Ed.), Sosyal politika ve çalışma ilişkilerinde güncel sorunlar (s. 73-104) içinde. Gazi Kitabevi.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Yücel, G. Ş. (2012). Romanlar azınlığı ve Avrupa Birliği hukukunda serbest dolaşım hakları. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 3(1), 365-378.